89640

Czas życia mRNA zależy od rodzaju komórki i tak u bakterii czas życia mRNA wynosi u bakterii kilka minut 3-5 minut, proste eucariota np. drożdże ok. 22 minut, w komórkach ssaków ok. lOh, a także od struktury (miejsc rozpoznawanych przez egzo i endonukleazy).

Szlaki degradacji mRNA u Eukariontów.(pytanie z roku 2009)

I    SZLAK -Zależny od deadenylacii.

Skrócenie końca 3 łańcucha mRNAprzez odłączenie ogona poli A przez deadenylację, powoduje że może on ulegać w kierunku 5'-3' bądź też ewentualnie degradacja w kierunku 3'-5'.

Degradacja 5' końca zachodzi pod wpływem działania specyficznych enzymów DCP1 i DCP2 które powodują deka ping (odcięcie czapeczki), mRNA jest degradowany przez egzonukleazy np. Xnrlp.

Degradacja 3'-5'

W cięciu uczestniczy kompleks zwane egzosomem, który odcina nukleotydy, pozostaje czapeczka która jest niszczona przez DCP 5.

II    $ZLAK- Nię ząlężny t?d dę?dęnyląęji (ęłptyęzy ppjędynęzyęh przypądkpw).

Do rejonu 3'UTR przyłącza się białko Edc3 kodowane przez to mRNA, co powoduje ciąg reakcji takich jak deka ping przez enzymy Dcpl, Dcp2; kolejno działa egzonukleaza 5'-3' (Xml)

III    SZLAK zależny od endonukleaz

Endonukleolityczne przecięcie mRNA, powoduje powstanie II fragmentów,z których pierwszy posiada czapeczkę i jest przez to dostępny egzosomów(fragment od końca 3'), drugi fragment niszczony jest przez endonukleazę Xml ponieważ posiada ogon poliA

Degradacja naturalnych mRNA w komórkach ssaków rozpoczyna się w większości przypadków deadenylację, po której następuje egzonukleolityczne cięcie w kierunku35'. W mniejszym stopniu RNA jest trawiony przez 5'-3’ egzonukleazę po usunięciu z 5' końca czapeczki .Degradacja naturalnych mRNA w komórkach drożdży przebiega w cytoplazmie, głównie w kierunku 5'- 3' i jest poprzedzona częściowq deadenylację. Skrócenie ogona poliA o długości 55-75 nt do około 10 nt więżę się z oddysocjowaniem białka Pablp, co z kolei przyspiesza usunięcie czapeczki z udziałem enzymów Dcplp/Dcp2p. W oddziaływaniu mRNA i kompleksu usuwajęcego czapeczkę pośredniczę koaktywatory Lsml-7. Następnie mRNA jest całkowicie trawiony przez 5'-3'egzonukleazę Xrnlp. Trawienie od końca 3' z udziałem cytoplazmatycznego egzosomu zawierajęcego kompleks białek Ski2p, Ski3p, Ski8p oraz białko Ski7p przebiega rzadziej. Trawienie od 3' końca poprzedza całkowita deadenylacja transkryptu. W komórkach Arabidopsis thaliana degradacja prawidłowych transkryptów przebiega różnymi drogami. Część transkryptów podlega najpierw endonukleolitycznemu cięciu na rybosomach, a następnie powstały fragment 3'jest degradowany w kierunku5'-3', a fragment 5' w kierunku 3'- 5', niezależnie od usunięcia czapeczki i deadenylacji.

Degradacja części transkryptów (na przykład transkryptu genu PHYA owsa) przebiega z

obu końców, ale po uprzednim usunięciu czapeczki lub ogona poliA. Inaczej degradowane sq transkrypty, które posiadaję przedwczesny kodon stop lub w ogóle nie maję kodonu stop. Przedwczesny kodon stop może powstaje na skutek mutacji punktowych lub też delecji czy insercji.