Uwaga! Można jeszcze mówić o przepisach nakazująco-uprawniających (np
Nie można studiować dwóch kierunków jednocześnie.) i zakazująco-uprawniających (np. Po zmianie miejsca zamieszkania, trzeba wymienić dowód tożsamości.)
3. Przepisy odsyłające i blankietowe
Przepisy odsyłające - są ustanawiane w celu uniknięcia w tekstach prawnych dwukrotnego czy kilkakrotnego nawet powtarzania tych samych postanowień. Wg niektórych publikacji prawniczych z odesłaniem mamy do czynienia również wtedy, gdy przepisy prawa nakazują kierować się także jakimiś pozaprawnymi ocenami („słuszności", „czyimś dobrem"). (Np. Kto popełnia przestępstwo określone w art. 1, 2 lub 3, podlega karze pozbawiania wolności od 1 do lat 3.)
Odesłanie może być kierowane:
- do jednego przepisu prawa
- do dwu lub więcej
- do całej grupy przepisów
- do innego działu prawa
- do prawa obowiązującego w innym państwie
Przepisy blankietowe - rodzaj tekstów prawnych, które pewnych kwestii same nie rozstrzygają, same nie wyznaczając sposobu postępowania adresatów, lecz wydawane rozstrzygnięcia uzależniają od postanowień innych generalnych aktów prawnych. Przepisy te same nie wskazują i nie charakteryzują zachowań zagrożonych sankcjami, lecz tylko ustanawiają sankcje za zachowanie niezgodne z postawieniami pewnej, ogólnie wymienionej grupy przepisów prawa. Przepisy blankietowe często z góry, in blanco, określają sankcje za zachowanie niezgodne z przepisami, które dopiero mogę zostać wydane. (Np. Kto wykracza przeciwko przepisom o bezpieczeństwie na drogach publicznych podlega karze grzywny.)
4. Lex generalis - lex specialis
Lex generalis - reguła powszechna. (Np. Kto zabija, podlega karze 15 lat więzienia.)
Lex specialis - reguła szczególna, ustanawiająca wyjątki od postanowień reguły powszechniej i ustalająca inne skutki prawne dla przypadków nią objętych albo też skutki te w ogóle wyłączająca. (Np. Kto zabija ze szczególnym okrucieństwem, podlega karze 25 lat więzienia.)
(Np. Kto zabija ze szczególnym okrucieństwem i pod wpływem alkoholu, podlega karze dożywotniego pozbawienia wolności)
5. Przepisy-zasady a przepisy-reguły