93767

gorzki napój. Narzekając na ból brzucha prosi o miednicą i wymiotuje pacierzami, koronkami i odpustami. — obrazowe oczyszczenie ciała

-    Kupiec dostaje następnie środek na kichanie i wydala święcone ziele, świeczki i kadzidła.

-    Bohater jest gotów na Sąd. Po drodze spotyka współ pozwanych obładowanych dobrymi uczynkami, odpustami, którzy śmieją się z niego, że idzie z pustymi rękami. Jedynie on jednak, który zaufał Bogu zostanie zbawiony.

-    Proces przed Sądem Bożym - processu Sathanae

Proces w „Kupcu” wzorowany jest na roku sądu ziemskiego - odmianie sądu szlacheckiego. Człowiek może podnieść się z upadku nawet w godzinie śmierci.

Nauka płynąca z dramatu: dzięki wierze i odrzuceniu rzymskich zabobonów dostąpimy zbawienia, natomiast ufając mocy dobrych uczynków poniesiemy klęskę.

-    postać Każdego

-    elementy życiowego konkretu: kupiec ma żonę, kochankę, dziecko z nieprawego łoża

„Wizerunek” Wizerunek własny żywota człowieka poczciwego

-    alegoria, cel: pokazanie ukrytego, głębokiego sensu utworu

-    ukonkretnianie i „wizualizacja” pojęć abstrakcyjnych

-    język mataforyczny, obrazowanie alegoryczne

-    wydany u Macieja Wirzbięty w 1558

-    pierwszy i najobszerniejszy polski poemat dydaktyczno-alegoiyczny

-    pierwowzorem jest utwór włoskiego poety Piera Angela Manzollego de la Stellata - Zodiacus vitae, hoc est de hominis vita, studio ac moribus, optime instituendis

-    pierwowzór zasady humanistycznej etyki laickiej (potępiany przez Kościół katolicki)

12 rozdziałów

Rej zastąpił je imionami filozofów

1)    Hipokrates

2)    Diogenes

3)    Epikur

4)    Agaksagoras

5)    Sokrates

6)    Teofrast

7)    Soli mis

8)    Platon

9)    Zoroaster

10)    Ksenokrates

11)    Solon

12)    Arystoteles jako przewodnicy

-    Niektórzy z nich to nie tylko filozofowie ale i medycy, żeby uwiarygodnić wywody o sposobach leczenia dusz.

-    Związek tekstów z reprezentantami.

-    Wszyscy są mędrcami nauk przyrodzonych.

-    Wszyscy poza Epikurem reprezentują naukę chrześcijańską.

Bohaterem poematu jest chłopiec (Każdy)wędrujący do różnych źródeł w poszukiwaniu wiedzy.

-    Utwór miał na celu moralne pouczenie (Rej tłumaczył alegorie, bo nie wierzył, że ludzie je zrozumieją — rozbicie utworu na historię i jej objaśnienie moralne)

-    Motyw drogi - poprzednicy Reja: Homer, Wergiliusz, Dante

-    Zależało mu na zilustrowaniu w sposób przystępny rzeczy abstrakcyjnych.