II. Kryterium: związek między ciężarem podatku a podatnikiem, który go ponosi:
> Podatek bezpośredni - precyzyjnie określona zależność między płaconym podatkiem a podatnikiem (np. 2% od nabycia samochodu).
> Podatek pośredni - podatki obciążają podatnika w sposób niepozostający w ścisłym związku z jego sytuacją dochodową i majątkową (np. podatek od posiadania psów).
> Podatki centralne - nakładane przez państwo (np. VAT, akcyzowy, dochodowy).
> Podatki lokalne - nakładane przez samorządy terytorialne (np. rolny, leśny, od nieruchomości, od psów).
Opłata - świadczenie pieniężne o charakterze przymusowym, bezzwrotnym, jednostronnie ustalonym przez władze, która pobiera tą opłatę z tytułu określonych czynności urzędniczych oraz usług jednostek sektora publicznego.
Zasadniczą cechą opłaty jest to, że jest pobierana za kontrświadczenie (za coś) ze strony organów władzy.
Rodzaje opłat stosowanych przez władze publiczne:
o Od czynności organów władzy - opłata o charakterze podatku (np. opłata za wyrys geodezyjny) o Z tytułu usług wytworzonych przez sektor publiczny - świadczenia ekwiwalentne (np. opłata za wywóz śmieci, opłata za 1 m*wody).
Cło - przymusowe, nieodpłatne i bezzwrotne świadczenie pieniężne pobierane przez państwo od przywozu i wywozu towarów. Przedmiotem cła jest zawsze towar.
Obszar celny to administracyjny obszar danego państwa.
Funkcje:
1. Fiskalna - cło jest źródłem dochodów państwa.
2. Protekcjonistyczna - cło chroni rynek krajowy III!!!
3. Cenotwórcza - polega na tym, że cło kształtuje ceny.
(Koszt wyrobu + koszt produktu* cło = koszt całkowity)