Anarchizm:
- idea przewodnia
- pełnia wolności dla wyboru celów spontanicznego i kreatywnego działania jednostek i grup społecznych
- pełna wolność czyni ludzi w pełni odpowiedzialnymi za swoje czyny
- dąży do syntezy wolności negatywnej (życie bez przymusu narzucanego przez władzę) i pozytywnej (realne osiąganie celów jednostek i grup)
-aby pogodzić wolność jednostki z wymogami życia społecznego, anarchiści zbliżają się do różnych założeń kapitalizmu, socjalizmu czy komunizmu, ale zawsze wolność jednostki dominuje nad tymi rozwiązaniami Feminizm:
Wolność kobiet w świetle feminizmu objawia się przede wszystkim w swobodzie kobiet decydowania o własnym ciele i kształtowania własnego życia. Zakresy owej swobody dotyczą głównie: świadomego macierzyństwa, regulacji urodzeń, sztucznego zapłodnienia, zastępczego macierzyństwa, aborcji, swobody seksualnej, pornografii i prostytucji Komunizm:
- to nie możliwość działania bez ograniczeń
- zmienne granice wolności zakreślane przez konieczności przyrodnicze i społeczne
- możliwość poszerzania granic wolności człowieka przez uwalnianie go od tych uzależnień
- przezwyciężeniu uzależnień przyrodniczych służy wiedza o prawach przyrody
- głównym źródłem uzależnień społecznych jest kapitalistyczna gospodarka rynkowa oparta na własności prywatnej, uwolnienie od tego jest warunkiem wolności pozytywnej
- uzależnienie od własności prywatnej jest przejawem alienacji, wyobcowania Socjaldemokracja:
- tylko własność społeczna może stwarzać szanse realizacji wolności politycznej jako środka wolności społecznej
- tylko socjalistyczne państwo demokratyczne zmierza do ochrony wolności społecznej, autorytarne reżimy socjalistyczne mogą unicestwiać wolność
- prawo pojmowane w sposób egalitarny kłóci się z wolnością, gdyż arbitralne zrównanie ogranicza możliwość różnicowania osiągnięć
- wolność domaga się możliwości manifestowania przez ludzi swych nierównych zdolności i pracowitości
Liberalizm:
Wolność k sensie negatywnym: brak zewnętrznej ingerencji w działania człowieka, wartości jednostki są intemalizowane, państwo ma zabezpieczyć jednostkę przed przemocą i przymusem, zapewniając jej swobodę wyboru, brak wartości absolutnych. Wolność od przemocy.
Wolność w sensie pozytywnym: człowiek powinien wyrzekać się pewnych uprawnień poddając się nakazom boskim (stoicy), rozróżnianie dobra i zła według kryteriów usytuowanych na zewnątrz, wolność niegodząca w wolność innych, kryteria to etyka normatywna, wolność to sztuka rządzenia samym sobą i kontrola nad swoimi popędami, namiętnościami, zdolność kształtowania siebie, istnienie wartości absolutnych, wybierając zło tylko pozornie jesteśmy wolni, wolność to dojrzałość dokonywania wyborów zgodnie z wartościami absolutnymi.
Wolność do: dostępu do materialnych i duchowych dóbr niezbędnych do rozwoju i zaspokajania potrzeb egzystencjalnych, nędza, bowiem prowadzi do ograniczenia możliwości godnego życia.