95312

Geneza integracji zachodnioeuropejskiej po II wojnie światowej

Wyniki II wojny światowej - ogromne zniszczenie kontynentu i utrata hegemonii politycznej i ekonomicznej na rzecz dwóch nowo powstałych supermocarstw: USA i ZSRS - spowodowały, iż idee integracji europejskiej znów zyskały na aktualności Motyw)’ integracji po zakończeniu działali wojennych można sprowadzić do pięciu głównych punktów:

1)    Dążenie do ukształtowania nowej europejskiej tożsamości; po błędach nacjonalizmów Europa wymagała zbudowania wspólnoty nowego rodzaju. Zjednoczona, demokratyczna Europa jako alternatywa podzielonego nacjonalizmami kontyneimi.

2)    Pragnienie bezpieczeństwa i pokoju; podzielona Europa nie była w stanie zapobiec dwóm wojnom światowym, miano nadzieję, że integracja doprowadzi do ukształtowania kontynentu jako wspólnoty pokojowej.

3)    Pragnienie wolności i swobody poruszania; po latach wojny, okupacji i ludobójstwa oczekiwano swobodnego przepływu ludzi. idei. informacji, towarów i usług

4)    Pragnienie szybkiej odbudowy ekonomicznej i dobrobytu; wspóbia Europa miała doprowadzić do szybkiej odbudowy zniszczeń wojennych, a wspólny rynek do intensyfikacji wymiany handlowej i wzrostu gospodarczego.

5)    Nadzieja na odzyskanie poprzez integrację znaczącej pozycji politycznej, militarnej i ekonomicznej; dotychczasowe mocarstwa europejskie (Francja. Wielka Brytania. Niemcy) utraciły w wyniku wojny swoja pozycję na rzecz USA i ZSRS. Politycy europejscy oczekiwali, iż w wyniku zjednoczenia politycznego wspóbia Europa odzyska choć trochę utraconych pozycji.

Pierwszy impuls do wznowienia dyskusji o integracji Europy dał wybitny brytyjski polityk. Winston flnuchill. który jesienią 1946 roku na inauguracji roku akademickiego Politechniki w Zurychu wezwał do utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy opartych na ścisłej współpracy francusko-niemieckiej. Z góry jednak wykluczył udział Wielkiej Brytanii w tym projekcie.

Rok później (1947) nastąpił pierwszy krok na drodze integracji ekonomicznej kontynentu - Holandia. Belgia i Luksemburg utworzyły Unię Celną W kwietniu 1948 roku, 16 demokratycznych państw europejskich, oraz trzy strefy okupacyjne Niemiec (Trizonia), powołały Europejską Organizację Wspólnoty Gospodarczej (OEEC) w celu koordynacji pomocy amerykańskiej w ramach Planu Marshalla (około 13.5 miliarda dolarów), jednak państwa Europy Środkowo-Wschodniej (w tym Polska) w wyniku nacisków ZSRS. zrezygnowały z udziału w Planie Marshalla.

Nadal aktywnie działał Coudenhove-Calergi - pionier jedności europejskiej. W wyniku jego działań zwołano w maju 1948 roku II Kongres Europejski w Hadze. Efektem jego obrad było podpisanie 5 maja 1949 roku traktatu londyńskiego, powohijącego do życia Radę Europy.