3. Fizyka współczesna 1.
Wskazać poprawne wartości lub udzielić wyczerpujących odpowiedzi na co najwyżej 3 spośród podanych niżej zagadnień/zadań. Odpowiedzi pisemne muszą zawierać stosowne komentarze, wyjaśnienia użytych pojęć i symboli. 3a. (8 pkt.) Scharakteryzować sens Fizyczny transformacji Lorentza oraz jej konsekwencje.
3b. (8 pkt.) Dane są długość własna Lo = 2 \ masa własna/spoczynkowa w<> = 3* 10 ^ pręta. Masa tego pręta poruszającego się ze stałą prędkością wzdłuż osi OX i ułożonego równoległego do osi OX wzrosła dwudziestokrotnie. Długość tego pręta oraz relatywistyczna energia kinetyczna zmierzone w układzie spoczywającym wynoszą odpowiednio (c = 3* 10*):
3b.I) 0,02 i 5.I3-I015; 3b.2)0,2 i 5.401015; 3b.3) 0.2 i 5.I3-101 2 3 4 5 6 7 8 9; 3b.4)0.1 i 5.40-I015; 3b.5)ŻWNJP.
3c. (8 pkt.) W spoczywającym układzie odniesienia dwa samochody zderzyły się w punkcie o współrzędnych (* = I08, y = 0, z = 9-1012) w chwili czasu t - 2* 10r>. W układzie ruchomym, poruszającym się względem spoczywającego wzdłuż osi OX z prędkością 1,8-108, współrzędna .v-owa tego zderzenia wynosiła:
3c.l)2WNJP: 3c.2) = (-4.50-1010); 3c.3)~(-2.88-I010); 3cA)~(-2,70-10M); 3c.5)«(-3,60-1010).
3d. (8 pkt.) Scharakteryzować zjawisko promieniowania cieplnego oraz sens fizyczny prawa Stefana-Boltzmanna i prawa przesunięć Wiena.
3e. (8 pkt.) Na czym polega dualizm korpuskularno-falowy światła? Wymienić, podając uzasadnienie, zjawiska fizyczne potwierdzające dualizm korpuskularno-falowy światła.
3f. (8 pkt.) Scharakteryzować zasady nieoznaczoności Heisenberga i podaj ich sens fizyczny.
4. Fizyka współczesna 2.
Wskazać poprawne wartości lub udzielić wyczerpujących odpowiedzi na co najwyżej 3 spośród podanych niżej zagadnień/zadań. Odpowiedzi pisemne muszą zawierać stosowne komentarze, wyjaśnienia użytych pojęć i symboli. 4a. (8 pkt.) Opisać zjawisko fotoelektryczne podając najważniejsze fakty doświadczalne oraz ich interpretację.
4b. (8 pkt.) W doświadczeniu typu Comptona długość zastosowanych promieni X była równa 4,6-10 \ Zaobserwowana doświadczalnie pod kątem 90° zmiana długości fali tego promieniowania wyniosła 2.4-1012. Rozproszony pod tym kątem pojedynczy kwant (foton) promieniowania X miał energię rówuą (h = 7-10'34):
4b.I) =3.0010'10; 4b.2)=4.57-10 10; 4b.3)=8,75-10 10; 4b.4)2WNJP: 4b.5) =9.55-10 ,4.
4c. (8 pkt.) W atomie wodoru elektron wzbudzony do stanu kwantowego z n = 8 powracając do stanu podstawowego o energii 2,2-10 emituje foton o częstotliwości (h = 7-10' ):
4c.l)=2,75OI015; 4c.2)Z\VNJP; 4c.3) =3.094-1015; 4c.4)=0.393-l015; 4c.5)=3,l43-l015.
4d. (8 pkt.) Opisać sposób generowania promieni X, scharakteryzować właściwości widma ciągłego i charakterystycznego tego promieniowania.
4e. (8 pkt.) Opisać zjawisko generowania pary elektron-antyelektron.
4f. (8 pkt.) Opisać doświadczenie Franka-Hertza i jego znaczenie dla fizyki atomu.
2
Fizyka współczesna 3.
Wskazać poprawne wartości lub udzielić wyczerpujących odpowiedzi na co najwyżej 3 spośród podanych niżej
zagadnień/zadań. Odpowiedzi pisemne muszą zawierać stosowne komentarze, wyjaśnienia użytych pojęć i symboli. 5a. (8 pkt.) Na czym polega dualizm korpuskularno-falowy cząstek elementarnych? Jakie zjawiska/doświadczenia potwierdzają ten dualizm? Podać przykłady zastosowali dualizmu korpuskularno-falowego cząstek elementarnych. 5b. (8 pkt.) Co opisuje funkcja falowa elektronu w atomie? Jaka jest interpretacja fizyczna funkcji falowej?
5c. (8 pkt.) Funkcja falowa elektronu w stanie podstawowym atomu wodoru ma postać ¥tr) = const.-r exp(-r/r0), gdzie r jest odległością między protonem i elektronem. W tym atomie elektron można napotkać/znależć z największym prawdopodobieństwem w odległości rmx > 0 od protonu równej:
5c.l)/o; 5c.2)2r0; 5c.3) rJ2\ 5c.4)r«/4; 5c.5)ŻWNJP.
5d. (8 pkt.) Podać treść fizyczną zakazu Pauliego. Jakie to ma znaczenie dla konfiguracji elektronowej atomów?
5e. (8 pkt.) Wymienić i scharakteryzować fizyczne znaczenie liczb kw-antowych określających stany kwantowe elektronów w atomach.
5f. (8 pkt.) Opisać podstawy fizyczne działania lasera.
W. Salejda
Wrocław. 12 czerwca 2011 r.