4. Czuwania przez organy administracyjne nad interesem stron (art 9 KPA) Organy;
- są zobowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych związanych z postępowaniem (przesyłać stronom każde pismo związane z postępowaniem, informacje o tym iż strona może się zapoznać z materiałami w jakimś miejscu)
- powinny udzielać należytych wyjaśnień i wskazówek w trakcie postępowania administracyjnego (informować co strony mogą zrobić a czego nie)
- powinny czuwać by strony nie poniosły szkody w związku z nieznajomością prawa (informować co strony mogą jeszcze zrobić w sytuacji, gdy nie zgadza się z treścią orzeczenia)
- muszą pouczać strony o ich prawach w trakcie postępowania (błędne pouczenie w efekcie którego strona nie skorzysta lub źle, nie może wywierać negatywnych skutków dla strony. Musi uwzględniać pewne działania stron zgodnych z tym pouczeniem)
5. Czynnego udziału stron w postępowaniu (art. 10 KPA).
- Możliwość wzięcia udziału przez strony w każdym etapie postępowania adm. (ale nie musi)
- Powiadomienie stron o wszczęciu postępowania
- Prawo do dostępu do akt sprawy w każdej chwili toczącego się postępowania
- Prawo do zgłaszania własnych dowodów
- Prawo do zadawania własnych pytań świadkowi
- Prawo do wypowiedzema się, co do całości zebranego materiału dowodowego przed wydaniem decyzji
W innych przypadkach sąd nakazuje wznowienie postępowania
6. Pisemnośri (art 14 §1) Działania organów administracji powinny mieć formę pisemną- może podejmować działanie ustnie, ale i tak musi powstać notatka urzędowa lub protokół
7. Dw uinstancyjności (art. 14) W postępowaniu administracyjnym możliwość jest jego poprowadzenia przez 2 instancje (to 2 to odwoławcze). Wyjątek- wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, efektem czego jest rozpoznanie sprawry przez ten sam otgan pierwszej instancji.
8. Trwałości decyzji administracyjnej (art. 16 §1) Dotyczy decyzji ostatecznych (od której nie przysługuje środek odwoławczy)- nie powinna już być ponownie przedmiotem rozpatrywania przez organy administracji, [w postępowaniu sądowym: zasada powagi rzeczy osądzonej-wyroki sądowe nie mogą być rozpatrywane]. Nie jest to zasada bezwzględna. Istnieje możliwość:
- Uchylenia decyzji (art. 154, 155 KPA)
- Zmiany decyzji ostatecznej (art 154, 155 KPA)
- Stwierdzenia nieważności (art 156 KPA)
- Wygaśnięcie decyzji (art 162 KPA)
9. Sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnej (art 16 §2)Każda decyzja ostateczna podlega kontroli przez NSA. Działalność sądu jest jednoinstancyjna (brak odwołania)
10. Szybkości postępowania (art. 35 §1) Postępowanie administracyjne powinno być przeprowadzone bez zwłoki. Zwykle trwa 1 miesiąc, a bardziej skomplikowane przez 2.
11. Nakłaniania do ugody (art. 13) Należy dążyć do zawarcia ugody między stronami. Ugoda administracyjna nie jest taka sama jak w postępowaniu sądowym, bo mają różne regulacje (w post adm. rzadko występuje, bo potrzebne są 2 strony do ugody)
12. Przekonywania (art. 11) (Cel jest zbliżony jak w zasadzie nr 11-) nakłonić do dobrowolnego podporządkowania się decyzji. Każda decyzja musi mieć uzasadnienie i należy nią przekonać stronę do odpowiedniego działania.
13. Pogłębiania zaufania obywateli do postępowania Obywatel nie może być zaskakiwany
decyzjami organów administracji i zmianą stosowania prawa przez organ.
14. Uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli (art 7) Powinna być wyższość interesu społecznego nad jednostką. Tak daleko można uznać interes indywidualny, jak długo nie będzie sprzeczny on z interesem społecznym.
Właściwości rozpoznawania spraw (jest to zdolność organów administracyjnych do rozpoznania
określonych spraw w postępowaniu adtn.)
2