Woda będąc podstawowym składnikiem wszystkich żywych organizmów, musi być dostarczana do komórek w odpowiedniej ilości. Jednak woda w transporcie do wnętrza komórki musi pokonywać barierę plazmolemmy gdyż jej wnętrze jest hydrofobowe. Dobry i szybki transport wody zapewniają akwaporyny - które odkryto w latach 90- tych. Są to integralne białka błonowe, które tworzą kanał dla przepływu wody. Akwaporyny umożliwiają przemieszczanie się w poprzek błony wyłącznie cząsteczek wody.
Mają konserwatywną sekwencję aminokwasów
Ich masa wynosi 26-30 kDa. Ich łańcuch polipeptydowy przenika sześciokrotnie prze błonę a końce N- i C- wystają po cytoplazmatycznej stronie błony.
- Światło poru kanału wodnego ma 0,15 nm - 0,2 nm Duża wrażliwość na działanie soli rtęci
1. W tonoplaśde - y-TIP - białka syntetyzowane konstytutywnie przez cały okres życia rośliny
2. W plazmolemmie - RD28 - białka indukcyjne syntetyzowane tylko w odpowiedzi na odwodnienie komórki.
Regulacja przepływu wody
- Hydratacja ziaren pyłku Pęcznienie i kiełkowanie nasion
Transpiracja to wyprowadzanie wody przez żywe organizmy. Jest to proces fizjologiczny, czyli czynnie regulowany przez roślinę. Rozmiary transpiracji można podawać w różnych jednostkach. Do najczęściej spotykanych należę intensywność i współczynnik transpiracji. Intensywność wyrażamy w gramach wyparowanej wody na jednostkę powierzchni liścia (1 dm3) i na jednostkę czasu (lh). Zależy ona od gatunku rośliny, jej wieku oraz od czynników zewnętrznych.
Współczynnik transpiracji - jest ilość wyparowanej wody (wyrażona w gramach) na 1 gram przyrostu suchej masy roślin w okresie wegetacji. Wykazuje, więc zależność pomiędzy wyparowanę wodę a wytworzonę w tym samym czasie masę organicznę. Jest on, zatem miarę efektywności wykorzystywania wody. Zależy on nie tylko od czynników, które wpływaję na transpirację, łecz również od czynników, które wpływaję na wzrost roślin (pH gleby itp.)
W związku z różnorodna budowa liścia i łodygi wyróżniamy kilka typów transpiracji:
• Kutikularnę
• Sz parko wę
• Przedchlinkowę (perydermalnę)
Transpiracja kutikularna jest to parowanie wprost z zewnętrznej powierzchni liścia, czyli ze skórki zakrytej kutikulę. W skład kutikuli wchodzę: celuloza oraz woski i