OH hn —CH'
-C Ho
Nazwa chemiczna: (-)-(lS, 2R)-l-fenylo-2-metyloamino-l-propanol
Efedryna jest alkaloidem występującym w roślinach z rodzaju Ephedra i Taxace Substancja posiada dwa asymetryczne atomy węgla. W związku z tym możemy mieć dwie paiy enancjomerów: parę o układzie treo i układzie erytro. Pierwszy układ to efedryna, drugi -pseudoefedryna. Naturalna efedryna jest lewoskrętna. W wyniku złego przechowywania alkaloidu dochodzi do racemizacji.
V | |
HO-C-H |
HO-C-H |
H-£-HN-C-H |
X’ 0 1 X z 1 —o- 1 X |
ch3 |
ch3 |
L - efedryna |
D - psedoefedryna |
Obecnie otrzymuje się syntetycznie clilorowodorek efedryny (efetonina), który jest racematem i działa dwa razy słabiej od naturalnej efedryny.
Efedryna należy do substancji działających adrenomimetycznie. Działa pobudzając bezpośrednio receptory beta i pośrednio poprzez uwalnianie noradrenaliny pobudzającej receptory alfa. W przeciwieństwie do endogennej adrenaliny nie ulega ona rozkładowi w przewodzie pokarmowym.
Powoduje wzrost ciśnienia krwi, przyspiesza czynność serca, zwęża obwodowe naczynia krwionośne i rozszerza oskrzela.
Stosowana jest w stanach podciśnienia, zapobiegawczo w dychawicy oskrzelowej i w bloku przedsionkowo komorowym. Dawki doustne od 20 do 30 mg jednorazowo trzy razy dziennie. Jest stosowana również w kroplach do oczu.
Surowce
Herha Ephedrae - Z iele przęśli
Rośliny: Ephedra sp. na przykład Ephedra vulgaris Rodzina: Ephedraceae
Występuje w Azji wschodniej i Glinach. Jest jednym z najstarszych leków, stosowanym już w starożytnych Chinach. Surowiec jest obecnie wykorzystywany wyłącznie do otrzymywania efediyny. Skład chemiczny: zespół protoalkaloidów 0.1 - 3%, głównym składnikiem zespołu jest efedryna.