1352738001

METUDA KELIGIJNO-PEDAGOGICZNA FOERSTERA    31

petencyi ,,zastrzega się wyraźnie przeciw nasuwającemu się może przypuszczeniu, jakoby dogmaty chrześcijańskie poczytywał tylko za symbole prawd etycznych i zaprzeczał ich znaczeniu metafizycznemu''. (Wych. czł. str. 112. Przypisek). W jaki zaś sposób pojmuje owo metafizyczne znaczenie, autor bliżej nie określa. Z mętnych jego, tu i ówdzie rozsianych uwag wypływa, że wiara według Foerstera jest wynikiem życia wewnętrznego każdej jednostki. W zakończeniu ,,Drogowskazu życia", w rozdziale,, Religia i charakter" czytamy: ,,Prawdziwe pojęcie o naszej naturze duchowej otrzymujemy nie za pomocą naukowych badań natury zewnętrznej, lecz przez po-znanie i udoskonalenie siebie samych. Kto się wytrwale ćwiczy w panowaniu ducha nad namiętnościami i ciałem (w oryginale : „Korperzustdnde“, Lebensfuhrung, Berlin 1909, S. 296), ten odzyska wiarę w świat duchowy. Umocni się w tern i oświeci, skoro' uświadomi sobie, że największe i najbogatsze dusze, których całe życie zwróconem było ku rzeczywistośeiom świata wewnętrznego, które żyły pełnem i silnem życiem duchowem, coś pewniejszego powiedzieć mogą o istocie ducha, niż wszyscy badacze świata zewnętrznego, którzy właśnie przez rodzaj swych zajęć bywają pozbawieni życia wewnętrznego i doświadczenia".

„W tych prawdach podstawowych znajduje się consensus sapientium, zgodzenie się na nie tych, którzy nietylko o nich myśleli, lecz głęboko je przeżyli i odcierpieli i na nich swą mądrość oparli. . . Do zrozumienia religii nie doprowadzi nas rozum krytyczny, który służy do czego innego, lecz cześć i pokora wobec niezrównanej wielkości duszy i znajomości życia, przemawiającej do nas z pism świętych i tradycyi". (Drogowskaz życia. Str. 212). Powagą religijną jest dla Foerstera tra-dycya religijna, t. j. tradycya „wielkich dusz" (Autoritdt u. Freiheit. Miinchen 1910,    97). Wiedza nie prowadzi do wiary,

nie uzasadnia jej podstaw — ona niema nic wspólnego z wiarą. Do wiary prowadzi natomiast pokora, która się podporządkowuje prawdzie życiowej, stwierdzonej przez zniewalającą nas zgodność wielkich charakterów i znawców życia. (Autoritdt u.