1352738060

NAUKOWEGO 1 SPOŁECZNEGO 365

<ila półfabrykatów są niższe, a najmniejsze dla gotowych wyrobów. Taka polityka szczególniej jest niekorzystną dla Królestwa, które większości surowców jak koks, ruda żelazna, bawełna, sól, nie posiada lub ma w niedostatecznej jakości, bądź ilości, i musi je sprowadzać. Cła na surowce, wpływając na ich podrożenie, podrażają fabrykaty, są więc dla rozwoju przemysłu szkodliwe. Z konieczności wobec rozwoju w Rosy i wytwórczości surowców i półfabrykatów, które zalewają rynki Królestwa, zmusza je do produkowania fabrykatów, czyli w interesie Królestwa ochrona celna potrzebna byłaby dla wyrobów, aby wytrzymać mogło konkurencyę ze starszą i wyższą produkcyą Zachodu. (Unaoczni to najlepiej przegląd poszczególnych gałęzi wytwórczości krajowej).

Mimo obfitości pokładów rudy żelaznej w Król. zawiera ona jednak niedostateczną ilość żelaza (30—40%) i wytapianie z niej kruszcu opłaca się przy zmieszaniu jej z rudą bogatszą w żelazo w stopniu od 30—50%. Rudy więcej wartościowe znajdują się na Zachodzie — w Rosyi na Krzywym Rogu i na Kaukazie. Ponieważ dla poparcia produkcyi rudy rosyjskiej na zagraniczną nałożone jest cło, będące 175** cen rudy Kry-woskiej, jest to cło ściśle ochronne, zmuszające Królestwo do sprowadzania rudy, wyłącznie z południa Rosyi, z. odległości około 1300 wiorst. Zarazem Rosya hamuje rozwój eksploatacyi rudy krajowej, gdyż wywóz tejże zagranicę wymaga umyślnego zezwolenia ministerstw Finansów, Rolnictwa i z obrot. państwa przy opłacie cła wywozowego od puda (40 funt. ros. — 16 kg) w kwocie 1 y₂ kop. w złocie, wywołując też zastój w tym dziale górnictwa poi. i obecnie ta eksploatacya jest 2 razy mniejsza,

niż w r. 1899 i 1900.

*

Dla produkcyi metalurgicznej niezbędnym jest koks, którego w kraju niema, gdyż węgiel dąbrowski nie koksuje. Tuż obok na Śląsku Górnym i Austryackim są bogate pokłady węgla koksującego. Aby jednak korzystać z koksu, Królestwo opłaca cło, nałożone celem popierania węgla koksującego w Zagłębiu Donieckiem. Prócz tego cło od koksu wwożonego zachodnią granicą (Król.) jest wyższe (3 kop. od puda), gdy sprowadzane przez porty bałtyckie wynosi połowę tej kwoty, teraz podług taryfy konwencyjnej z Niemcami '2¹/_% kop. jak i do pbrtów bałtyckich z tej tylko przyczyny, że w danym wypadku