1352738265

głębszego zainteresowania się tym problemem.

Chciałabym podziękować Pani Dr. Renacie Rusin Dybalskiej za pomoc i wsparcie przy pisaniu pracy. Bez jej konstruktywnych uwag praca ta nie powstałaby.

1.1 O pojęciu „gra“

Aczkolwiek termin gra stosuje się od pewnego czasu w wielu dyscyplinach - w literaturoznawstwie, filozofii, logice, naukach ścisłych, kulturoznawstwie i ostatnio w lingwistyce¹⁰ - w żadnej z tych dyscyplin nie ustaliła się precyzyjna i ogólnie przyjmowana definicja tego pojęcia.

Oto naprzykład definicja gry językowej zeczerpnięta z Małego słownika terminów z zakresu socjołingwistyki i pragmatyki językowej¹¹: „ Gra językowa —pojęcie to nie spotkało się dotychczas z jednoznacznym zdefinowaniem, jest nieostre, choć posługują się nim zarówno językoznawcy; jak i literaturoznawcy (Szczerbowski, Jędrzejko). Zwykle rozumie się je dość szeroko: gry językowe to wszelkie operacje językowe, których celem jest ograniczenie „przezroczystości“ komunikatu, pobudzenie odbiorcy do szukania wieloznacznych powiązań między pojęciami. Gra językowa może więc polegać na udosłowieniu frazeologizmów, modyfikacji ich struktury, wyzyskiwaniu wieloznaczności wyrazów, nawiązywaniu do innych tekstów...Gra językowa dokonywać się może na każdym poziomie języka, nie tylko leksykalnym (frazeologicznym). “

Niedefinowalność jako jedna z cech gry językowej pojawia się zresztą już u Wittgensteina. Ten podkreśla, że stworzenie definicji gry jest niemożliwe, ponieważ każda taka definicja pojęcie ogranicza, stwarza pojęcie idealne i zbyt wąskie:

„ - Chcę jednak powiedzieć: mylnie rozumiemy rolę, jaką w naszym sposobie mówienia gra ideał. Tzn.: my też nazwalibyśmy to grą, tylko że ideał nas oślepia i stąd nie widzimy wyraźnie rzeczywistego zastosowania słowa „gra“.¹²

10    Tam głównie w tym jej nurcie, który zainteresowany jest użyciem i funkcjowaniem języka w różnych rodzajach komunikacji werbalnej.

11    Wołos M.: Koncepcja „gry językowej“ Wittgensteina w świetle badań współczesnego językoznawstwa. Universitas, Kraków 2002, str. 9.

V

12    Wittgenstein L.: Filosoficka zkoumani. Filosoficky ustav AV CR, Prana 1993, str. 61.

3