2588001467

Natalia Tarabuła

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie II SUM Pedagogika Specjalna

Pozytywny charakter pedagoga specjalnego

Według E. Trzebińskiej (2008) psychologia pozytywna to dział psychologii, który ma za zadanie spojrzeć na człowieka odmiennie i odnaleźć w nim oraz rozwijać jego najlepsze możliwości. W dzisiejszych czasach wśród ludzi wzrosło zainteresowanie dotyczące poczucia zadowolenia z życia i radzenia sobie z problemami, dlatego też zaczęto się tymi zagadnieniami zajmować intensywniej i systematyczniej. W niniejszym artykule pragnę przedstawić podstawowe założenia psychologii pozytywnej oraz szerzej omówić pojęcie charakteru pozytywnego w odniesieniu do cech charakteru pozytywnego pedagoga specjalnego.

Prekursorem powstania psychologii pozytywnej był M. Seligman (2002). W 1998 roku psycholog wezwał członków Amerykańskiego    Towarzystwa

Psychologicznego do przemianowania psychologii z ludzkich słabości na ludzką silę. M. Seligman definiował to pojęcie następująco:    „psychologia    pozytywna

koncentruje się na tym, co spraw ia, że życie jest warte życia. Jej badania i praktyka mają wyjaśniać tajemnicę ludzkiej siły i przyczyniać się do jej wzrostu” (M. Seligman, 2002, s. 4). Oznacza to, że psychologia pozytywna ma za zadanie dostarczać ludziom pewnych sposobów, dzięki którym osiągną lepszy dobrostan psychiczny i zdrowie fizyczne. Przedmiotem tej nauki będzie więc wartość jaką jest zdrowie, prawidłowe funkcjonowanie człowieka oraz czynniki, które temu sprzyjają (K. M. Sheldon, T. Kasser, 2001). Obiektem tej dziedziny naukowej jest zwyczajna osoba, która pomimo trudności, stara się prowadzić szczęśliwe życie. Zatem celem psychologii pozytywnej będzie odkrycie, jak ten człowiek i pomocy aby jego dążenie do szczęśliwego życia stało się łatwiejsze i aby w rezultacie osiągnął swój cel. M. Seligman (2002) twierdzi, iż psychologia pozytywna jest nową formą integracji wiedzy psychologicznej. Oznacza to, że dział ten nie jest odrębnym działem psychologii, ale poszukuje on w innych wyodrębnionych działach tej nauki, w jej tradycjach i doświadczeniach, możliwości wszechstronnego poznania i podtrzymywania zdolności ludzi do osiągnięcia pełni szczęścia i dobrego funkcjonowania w społeczeństwie.

M. Seligman wierzył w przemianę psychologii i sam pisał: „proponuję, abyśmy stworzyli dzieło humanistyczne: psychologię pozytywną. Moja wizja psychologii i nauk społecznych w XXI stuleciu jest taka, że będą one przechodzić od grzebania się w brudach i szukania środków zaradczych, do przekształcania się w pozytywną silę służącą zrozumieniu i pielęgnowaniu najwyższych wartości życia osobistego i obywatelskiego. Proponuję, żeby psychologia w XXI wieku stała się nauką o mocnych stronach człowieka i osobistym spełnieniu. Proponuję, żeby nauki społeczne stały się naukami o cnotach obywatelskich” ( M. Seligman, 2002, s. 4). Idee głoszone przez tego psychologa spotkały się z ogólną aprobatą innych badacz)', takich jak na przykład: R. Baumeister, J. Averill, E.Diner, D. Watson, R. Emmons, C. Ryff, J. Maddux i inni (E. Trzebińska, 2008). W przeciągu lat 1998 - 2005 miało miejsce wiele wydarzeń dotyczących sformalizowania założeń nowego działu psychologii. W roku 2006 rozpoczęła się działalność pierwszego czasopisma pt. „The Journal of Positive Psychology” dotyczącego właśnie tematyki psychologii pozytywnej.

Badacze dostrzegli potrzebę przemiany psychologii, ponieważ dotychczas była ona skoncentrowana na słabościach człowieka i tym samym nie przynosiło to poprawy psychicznych    kompetencji    ludzi

(C. L. M. Keyes, 2002). Ponadto, badacze podjęli spór o nowatorstwo psychologii pozytywnej. Dotyczy on przede wszystkim relacji tego działu nauki z psychologią humanistyczną, gdzie większość psychologów twierdzi, iż ta ostatnia zakłada posiadanie przez każdą osobę potencjału rozwojowego, a celem jej jest wspieranie tych osób w dążeniu do wykorzystywania tegoż potencjału, czyli do

Zeszyty Naukowe Pedagogiki Specjalnej, Numer 6 19