3124727084

Zmiana klimatu może również mieć zasadniczy wpływ na właściwości gleby oraz na procesy, od których zależą zasoby SOC. Już od dawna istnieją pewne obawy, że globalny wzrost temperatury może powodować długoterminowe straty zasobów SOC (Jenkinson et al., 1991). Znaczący wzrost temperatury może spowodować, że tundra i lasy borealne staną się netto źródłem węgla (Koven et al., 2011; Ziegler et al., 2013). Wzrost temperatury gleby może mieć wpływ na dynamikę rozkładu materii organicznej w ekosystemach arktycznych i borealnych, powodując przedostawanie się rozpuszczalnego węgla organicznego (DOC) i azotu (DON) do wód.

Melillo et al. (2002) publikują dane z dziesięcioletniego doświadczenia przeprowadzonego w lasach strefy umiarkowanej. Zaobserwowali oni, że wzrost temperatury gleby spowodował wzrost tempa mineralizacji materii organicznej i ulatniania się CO2 do atmosfery. Z powodu ograniczonej ilości labilnego węgla w badanych glebach proces ten nie trwał długo. W glebach tundry i tajgi zasoby labilnego C są jednak duże. Wzrost temperatury gleby powoduje również zwiększenie się ilości azotu dostępnego dla roślin, co z kolei - w ekosystemach o ograniczonej ilości N - może stymulować wiązanie węgla w szybciej przyrastającej biomasie, kompensując w ten sposób straty węgla glebowego.

5. Ocena potencjalnych możliwości wiązania węgla przez gleby leśne.

Ekosystemy leśne są ważnym naturalnym pochłaniaczem atmosferycznego CO2 i ich rola w zmniejszaniu tempa wzrostu stężenia CO2 w atmosferze nie może być przeceniona.

IPCC (2000) oszacował potencjał wiązania C w ekosystemach leśnych świata. Potencjał wiązania węgla na obszarach państw załącznika I (kraje rozwinięte) został określony na 101 Tg C/rok do 2010, a na okres 2011-2040 na 503 Tg C/rok. Podobnie potencjał wiązania węgla na obszarach państw załącznika II (kraje rozwijające się) został określony na 69 Tg C/rok do roku 2010 i 200 Tg C/rok do roku 2040. Dodatkowo potencjał agroekosystemów określony został na 12 i 17 Tg C/rok do 2010 i 2040 roku w krajach załącznika I, a w krajach załącznika 2 na 14 i 18 Tg C/rok odpowiednio do 2010 i 2040 roku. Tak więc całkowity globalny potencjał wiązania węgla w biomach leśnych oszacowano na 196 Tg C/rok w 2010 roku i 748 Tg C/rok w roku 2040 (IPCC, 2000).

6. Inne metody zwiększania wiązania węgla przez gleby leśne.

Literatura ostatniej dekady wiele uwagi poświęca metodom ograniczenia emisji antropogenicznego CO2 do atmosfery. Jedną z nich jest piroliza biomasy i wykorzystanie wytworzonego w ten sposób węgla drzewnego (biowęgiel, biochar) do użyźniania gleb.

Wykorzystania węgla drzewnego do rekultywacji ubogich w materię organiczną gleb nie jest nowym pomysłem. Już w 1541 roku hiszpański konkwistador Franciszek de Orellana odkrył istnienie bardzo dużych miast w dorzeczu Amazonki. Miasta te były zaopatrywane w żywność z rozmieszczonych wyspowo wśród płytkich i jałowych gleb lasów deszczowych, obszarów żyznej, ciemno zabarwionej tajemniczej gleby, nazywanej przez tubylców "terra pręta " (ciemna ziemia). Współczesne analizy dowiodły, że terra pręta to gleba stworzona przez człowieka (kulturoziem). Prekolumbijscy rolnicy do jej wytworzenia używali odchodów zwierzęcych, odpadów pochodzenia roślinnego, kości zwierząt oraz, przede

16