2165574422

Okres Królestwa Polskiego (1831—1864) 49

łożeniu komunikacyjnemu skupiały się kantory skupu produktów i sprzedaży surowca.

Rezultatem rozwoju przemysłu było powstanie nowych osiedli przemysłowych — Supraśla i Michałowa, oraz przekształcenie się starych miast — ośrodków lokalnych, np. Choroszczy, w miasta przemysłowe.

Obok miast okręgu białostockiego, funkcje przemysłowe odgrywają również pewną rolę w południowych miastach zlikwidowanego w 1842 r. obwodu białostockiego — Ciechanowcu i Siemiatyczach, a także w miastach zachodnich — Nowogrodzie, Łomży, Stawiskach, Jedwabnem i Zambrowie.

Tabela 5

Główne ośrodki przemysłu włókienniczego

w	1857 r.
Osiedle	Zatrudn. w przem. włókienniczym	Ogólna liczba mieszk.
Choroszcz	1116	1 512
Supraśl	1019	3 450
Białystok	453	13 787
Michałowo	317
Dobrzyniewo	164
Krynki	106	2516
Knyszyn	88	2 038
Topole	76	•
Gródek	50	•

Wg A. W c r w i c k i c g o [19J.

Drugim czynnikiem, wpływającym na zmiany w układzie sieci miast, był dalszy rozwój ośrodków gubernialnych — Suwałk i Łomży, ogniskujących życie gospodarcze sporych obszarów. Ich rozwojowi sprzyjała ogólna intensyfikacja produkcji rolnej, po wzroście popytu na zboże w latach pięćdziesiątych po wojnie krymskiej. Wprawdzie ożywienie gospodarcze objęło przede wszystkim zachodnią część Królestwa, ale wystąpiło ono również w części wschodniej. Zarówno w Suwałkach, jak i w Łomży, które od 1866 r. pełniły funkcje miast gubernialnych, nastąpiło ożywienie ruchu inwestycyjnego. W Suwałkach zbudowano szereg budynków publicznych — kościół ewangelicki oraz cerkiew (dla obsługi rosyjskich urzędników oraz garnizonu wojskowego, który ulokowano tu w 1830/1831 r.), budynek gimnazjum, ratusz, domy rządowe (Trzebiński, Szafer [22]). Liczba ludności wzrasta tu w ciągu piętnastu lat dwukrotnie i około 1860 r. osiąga 12 tys. osób, a więc niewiele

4 Miiasta woj. Białostockiego