3784493585

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.    Rola usprawniania fizycznego w przypadku choroby przewlekłej

4.1.1.    Materiał nauczania

W usprawnianiu fizycznym pacjentów przewlekle chorych istnieje ścisłe powiązanie terapii zajęciowej z usprawnianiem ruchowym (kinezyterapią). Praca i czynności wykonywane w trakcie terapii zajęciowej są wsparciem i/lub kontynuacją ćwiczeń prowadzonych na sali rehabilitacyjnej. Celem oddziaływań usprawniających jest między innymi:

-    stymulacja bądź optymalizacja sprawności u osób ze stwierdzoną niepełnosprawnością,

-    zapobieganie wtórnym zaburzeniom funkcjonalnym i emocjonalnym będących skutkiem choroby przewlekłej lub niepełnosprawności

-    niwelowanie patologicznych objawów o charakterze obronno-kompensacyjnym,

-    dostarczenie pacjentom i opiekunom wiedzy na temat potrzeb rehabilitacyjnych oraz wskazówek dotyczących sposobów ich zaspokajania,

-    pomoc opiekunom w wyborze odpowiedniego sprzętu i pomocy rehabilitacyjnych oraz właściwego aranżowania otoczenia osoby przewlekle chorej.

Ruch i ćwiczenia jako bodźce naturalne potrafią oddziaływać na cały organizm, wpływając na czynność wszystkich jego narządów i tym samym mogą zwiększać lub przywracać choremu sprawność i wydolność fizyczną. Ruch i praca fizyczna są czynnikami, które rozwijają i kształtują nasze narządy, zwłaszcza narząd ruchu.

Wpływ na układ kostny

Układ kostny stanowi funkcję podporową i ochronną organizmu. Pełni rolę biernego narządu ruchu, niemniej jednak podczas systematycznie uprawianych ćwiczeń fizycznych, w tkance kostnej zachodzą istotne zmiany. Bodźcem do wzmacniania kości i odkładania soli mineralnych jest przerywany ucisk mechaniczny i rozciąganie, zachodzące podczas ruchu.

Systematyczny trening przede wszystkim przyspiesza i reguluje prawidłowy rozwój kości, szczególnie, jeśli chodzi o ich długość i grubość. Zmiany potreningowe oddziałują również na strukturę tkanki kostnej oraz na skład chemiczny kości.

Wpływ na stawy

Ćwiczenia fizyczne wywierają znaczący wpływ na kształtowanie powierzchni stawowych. Sprawność stawu zależy od stanu chrząstki stawowej. Powierzchnie stawowe pokrywa chrząstka szklista, która pozbawiona jest unaczynienia i unerwienia. Odżywia się ona z jednej strony stawu z naczyń krwionośnych podchrzęstnej warstwy kości, a z drugiej od strony stawu płynem stawowym. Unieruchomienie (podczas choroby lub urazu) lub ograniczenie ruchomości stawu upośledza odżywianie chrząstki.

Kolejną ważną rolą wpływu ćwiczeń fizycznych na staw jest odpowiednia długość i elastyczność elementów okołostawowych (torebek i więzadeł) oraz ich wytrzymałość. Pozwalają one na utrzymanie pełnego zakresu ruchu w stawie, a w przypadku jego ograniczenia mogą wpłynąć na powiększenie zakresu ruchu.

Ruch działa korzystnie na omawiany aparat tylko w jego optymalnych granicach Zarówno niedobór czy jednostronność ruchów, przeciążenie jednorazowe lub długofalowe - mogą tu działać szkodliwie.

Wpływ na układ mięśniowy

Tkanka mięśniowa dzięki zawartości specjalnego białka kurczliwego zwanego aktomiozyną -charakteryzuje się kurczliwością, która jest podstawą ruchu. Białko to posiada zdolność „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7