Zatem współczesna makroekonomia to zbiór różnych poglądów, co znajduje wyraz w różnych proponowanych przez nie zaleceniach dla polityki gospodarczej.
1.4. Makroekonomia a polityka gospodarcza
Makroekonomia dostarcza teoretycznych podstaw dla polityki gospodarczej. Tworzone przez nią modele są używane zarówno przez rząd jak również duże spółki kapitałowe do kształtowania polityki gospodarczej oraz strategii biznesowej. Związek między nimi wynika z faktu, że makroekonomia bada te aspekty rzeczywistości gospodarczej, na które polityka gospodarcza oddziałuje.
Polityka gospodarcza, będąc domeną polityków, zajmuje się celami, jakie chce się osiągnąć oraz środkami prowadzącymi do ich realizacji. Celami tymi są wzrost produkcji, pełne zatrudnienie, stabilizacja cen oraz niwelowanie skali wahań gospodarczych. Aby cele te realizować polityka gospodarcza wybiera określone środki (narzędzia), za pomocą których cele te chce osiągnąć. Polityka gospodarcza, aby być skuteczną, musi wybierać takie środki realizacji założonych celów, aby zachodził między nimi związek przyczynowo - skutkowy. Oznacza to, że wybrane środki powinny być przyczynami wywołującymi takie skutki, które są założonymi celami. Takiej wiedzy dostarcza politykom makroekonomia.
Jeśli idzie o cele formułowane przez politykę gospodarczą, to makroekonomia powinna uprzedzić o ewentualnym istnieniu zjawiska zwanego wymiennością celów. Zjawisko to ma miejsce wówczas, gdy dwa cele, jakie polityka gospodarcza chce realizować, wykluczają się. Wówczas polityka gospodarcza stoi przed koniecznością dokonania wyboru, który cel wybrać, a z realizacji którego zrezygnować, ponieważ obu jednocześnie nie da się zrealizować. W pewnych warunkach tego rodzaju wymienność występuje w przypadku inflacji i bezrobocia. Wówczas polityka gospodarcza stoi wobec dylematu, na realizację którego celu się zdecydować - na obniżenie inflacji lecz kosztem bezrobocia lub obniżenie bezrobocia kosztem wzrostu inflacji.
Makroekonomia powinna uświadomić politykom, że dany cel można osiągnąć, używając różnych środków. Jednak poszczególne ich rodzaje wywołują różne skutki uboczne. Tak na przykład, jeżeli chcemy rozszerzyć zakres zasiłków socjalnych, wprowadzając nowy ich rodzaj, to aby zdobyć środki na ten cel, możemy skorzystać z istniejącej rezerwy środków pieniężnych, albo zaoszczędzić na innych wydatkach. W pierwszym przypadku rezerwa zostanie uszczuplona, a w drugim obniżymy inne wydatki.
W zależności od tego, jakich narzędzi używa się w polityce gospodarczej i celów, jakie są stawiane, przyjęło dzielić politykę gospodarczą na politykę fiskalną oraz politykę pieniężną (monetarną). Gdy w grę wchodzą narzędzia fiskalne, takie jak na przykład podatki to politykę, taką nazywamy polityką fiskalną. Jeżeli używamy narzędzi pieniężnych - na przykład stopy procentowej, to politykę taka nazywamy polityką pieniężną.
Biorąc pod uwagę fakt, że rzeczywistość gospodarcza kształtuje się pod wpływem polityki gospodarczej, możemy powiedzieć, że makroekonomia bada rezultaty polityki gospodarczej.
14