604495306

Wiftuiud

nia nowych treści kształcenia, co znajduje wyraz w różnego rodzaju materiałach dydaktycznych (podręcznikach, skryptach, wykładach, ćwiczeniach itp.), z drugiej zaś działalność dydaktyczna inspiruje do podejmowania pojawiających się wyzwań naukowych, generując nowe problemy i tematy badawcze, ważne dla rozwoju teorii i praktyki określonej dziedziny czy dyscypliny naukowej. Takie rozumienie miejsca i roli badań naukowych w całokształcie działalności wyższej uczelni w ogóle, a w tym uczelni wojskowej, sprawia, iż nasza akademia jest ważnym elementem systemu edukacji narodowej i nauki polskiej. Funkcja naukowa wyróżnia ją ponadto na tle uczelni wojskowych państw NATO. Korzyści, których nie sposób w tej chwili szeroko zaprezentować, a które płyną z uprawiania nauki w uczelni, są ogromne. W tym kontekście nauka to rzeczywiście powietrze i woda dla wszechstronnego i harmonijnego funkcjonowania uczelni oraz rozwoju kadry dydaktyczno--naukowej, słuchaczy i studentów.

Panie Generale, czy transformacja polityczna, społeczna, ekonomiczna, zwłaszcza militarna, jaka dokonała się po 1990 roku, miała wpływ na zmianę strategii i misji naukowej nowo powstałej uczelni? Czy w tym kontekście możemy mówić o zachowaniu tzw. ciągłości badań?

Poruszyła Pani niezwykle ważny, można wręcz powiedzieć fundamentalny problem dotyczący badań naukowych po 1989 r. To prawda, że przed myślą obronną i naukami wojskowymi, które przede wszystkim tę myśl rozwijają i czynią pełniejszą, stanęły wówczas nowe wyzwania. Wynika to stąd, że utworzenie Akademii Obrony Narodowej i jej funkcjonowanie miało i ma miejsce w okresie największych przemian wewnętrznych w naszym państwie. W nowych uwarunkowaniach polityczno-militarnych także w polskiej myśli wojskowej czy, mówiąc szerzej, w myśli obronnej RP, musiał być dokonany swoisty remanent. Polegał on na określeniu, wskazaniu i wyeksponowaniu tych zdobyczy myśli wojskowej okresu poprzedniej formacji społeczno-ekonomicznej, które są ciągle aktualne, mają charakter uniwersalny i ponadczasowy, a więc mogą być nadal źródłem inspiracji teoretycznej, jak również różnego rodzaju rozwiązań praktycznych. Natomiast te fragmenty dociekań teoretycznych i te rozwiązania o charakterze utylitarnym, które nie nadawały się do bezpośredniego wykorzystania lub zaadaptowania do nowych warunków, musiały zostać odłożone na półki archiwalne, gdzie pozostaną jako źródło wiedzy o myśli wojskowej właściwej dla poprzedniej formacji społeczno-ekonomicznej.

Remanent stanu posiadania w dziedzinie myśli obronnej, dokonany u progu przystąpienia Polski do struktur północnoatlantyckich, a także po tym fakcie, z całą bezwzględnością obnażył obszary badawcze, swoiste białe plamy na mapie teorii i praktyki nauk wojskowych. W związku z tym przed naukami wojskowymi pojawiły się nowe wyzwania. Dotyczyły one zwłaszcza konieczności wypełnienia luk w istniejącej teorii sztuki wojennej oraz teorii bezpieczeństwa i obronności państwa oryginalną treścią, odpowiadającą nowym uwarunkowaniom funkcjonowania młodej demokracji i jej sił zbrojnych po 1989 roku. Niezwykle ważne stało się także uczestniczenie w dyskusji na temat kierunków i sposobów reformowania systemu obronnego, restrukturyzacji sił zbrojnych, dostosowywania istniejących i tworzenia nowych rozwiązań warunkujących w miarę szybką i skuteczną integrację Polski ze strukturami NATO. Podjęte zostało zatem w tym przełomowym okresie budowanie teoretycznych, merytorycznych i metodologicznych podstaw umożliwiających wypełnienie nową treścią programów studiów oraz opracowanie w oparciu o nie oryginalnych, własnych materiałów i pomocy dydaktycznych.

Tak więc na postawione pytanie odpowiadam twierdząco: transformacja, o której Pani wspomniała, wywarła ogromny wpływ na podejście do badań naukowych i filozofię ich prowadzenia. Były zatem zmiany, ale nastąpiło także przejęcie dorobku i została zachowana ciągłość badań w tych obszarach uprawiania nauki, w których było to możliwe i wręcz pożądane. Wytyczając nową strategię i misję naukową akademii, staraliśmy się nie uronić niczego z dorobku naszych poprzedników, niczego co wartościowe i ciągle aktualne.

Czy mógłby Pan zatem określić główne problemy badawcze, które znalazły się w centrum zainteresowania uczelni w minionym dziesięcioleciu?

Działalność badawcza w latach 1990-2000 koncentrowała się głównie na problematyce dla akademii podstawowej, tzn. na sztuce wojennej (strategii, działaniach operacyjnych i taktyce). W analizowanym okresie wykonano w akademii ponad 440 prac naukowych z tego zakresu. Do najważniejszych opracowań można zaliczyć między innymi następujące: teorię sztuki wojennej, strategię wojskową państwa - członka sojuszu, narodowe i sojusznicze aspekty kształtu i użycia sił zbrojnych, zmiany w sztuce operacyjnej, operacyj-

l>mu i y