Słabo rozwinięta diagnostyka neurologiczna na początku XX w. uniemożliwiała określanie jak duże zmiany organiczne wystąpiły u poszczególnych osób. Zaczęto poszukiwać innych metod szacowania wielkości defektów mózgowych.
Opracowany przez A. Bineta i T. Simona test do mierzenia inteligencji u dzieci podejmujących naukę w szkole, okazał się być rzetelnym narzędziem pozwalającym na odróżnienie dzieci z oligofrenią od dzieci zdrowych.
Dodatkowo pozwalał on na określenie wielkości opóźnienia rozwojowego -wprowadzono pojęcie wieku rozwoju umysłowego. Doprowadziło to do zmiany w pojmowaniu oligofrenii - zamiast mówić o defekcie struktur mózgu, zaczęto mówić o większych lub mniejszych deficytach zdolności poznawczych.
NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY
Do rewizji poglądów na temat natury zaburzenia i zastąpienia określenia oligofrenia nazwą niedorozwój umysłowy doprowadziły dwie obserwacje:
• pedagodzy i lekarze odkryli, że zespół objawów, typowy dla dzieci „oligofrenicznych”, może występować także u dzieci wychowujących się od wczesnego dzieciństwa w warunkach skrajnej deprywacji społeczno-kulturowej (np. „wilcze dziecko z Aveyron” opisane przez J. M. G. Itarda) - w wyniku tej obserwacji wprowadzono pojęcie środowiskowego niedorozwoju umysłowego;
• wykazano, że pod wpływem oddziaływań edukacyjnych dzieci „oligofreniczne” mogą osiągać postępy w zakresie zaradności życiowej (komunikacji, samoobsługi, podstawowych umiejętności szkolnych, itd.), co doprowadziło do konkluzji, że oligofrenia nie polega na całkowitym zahamowaniu rozwoju psychicznego, lecz raczej na jego istotnym utrudnieniu.
3