Z początkiem 2015 roku weszła w życie kolejna istotna nowelizacja przepisów o podatku od towarów i usług. Zmiany wpływają w największym stopniu na rozliczenia podatników, którzy świadczą usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne. Powinni oni zapoznać się zarówno z nowym brzmieniem ustawy o VAT, jak i z wiążącymi ich bezpośrednio przepisami również zmienionego unijnego rozporządzenia wykonawczego 282/2011.
Polski ustawodawca, związany przepisami dyrektywy 2006/112/WE, dąży do opodatkowania kolejnych świadczeń w kraju, w którym następuje ich rzeczywista konsumpcja. Zapewnienie realizacji tej zasady w odniesieniu do wspomnianych usług, przede wszystkim w sytuacji, gdy usługobiorcą jest podmiot nieposiadający statusu podatnika VAT, będzie wiązało się ze wzrostem obciążeń administracyjnych ciążących na usługodawcach. Podmioty świadczące usługi telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne na rzecz finalnych nabywców mają od początku roku obowiązek rejestracji do celów VAT w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej, w którym mają siedzibę (stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu) ich konsumenci. Alternatywnym sposobem rozliczenia VAT jest rejestracja w jednym kraju w systemie punktu obsługi kompleksowej (tzw. MOSS) i składanie za jego pośrednictwem elektronicznych deklaracji kwartalnych. Podatnicy wykonujący usługi cyfrowe, zarówno zarejestrowani w systemie VAT, jak i niekorzystający z tej procedury, powinni przygotować się na liczne praktyczne problemy związane z rozliczeniem podatku z tytułu tego rodzaju świadczeń. O skali problemu niech świadczy to, że zanim przepisy weszły w życie, Komisja Europejska wydała kilkudziesięciostronicowe wyjaśnienia ze szczegółowymi wskazówkami dotyczącymi najbardziej wątpliwych kwestii. A wątpliwości może przysparzać chociażby ustalenie, który podmiot świadczy usługę na rzecz ostatecznego nabywcy, w szczególności w sytuacji gdy jest ona wykonywana z udziałem pośredników. Dodatkowo przepisy nie przewidują niestety sposobu rozstrzygania ewentualnego konfliktu, możliwego w sytuacji gdy organy podatkowe z więcej niż jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej uznają, że podatek od danej transakcji powinien być uiszczony w ich kraju.
Czeka nas zatem burzliwy okres uczenia się przepisów - i dotyczy to nie tylko podatników czy doradców podatkowych, lecz także urzędników skarbowych, którzy z pewnością w początkowym okresie zostaną zalani pytaniami dotyczącymi prawidłowego stosowania nowych regulacji. A odpowiedzi wcale nie będą łatwe i proste.
Roman Namysłowski, partner, Crido Taxand Tomasz Croszyk, doradca podatkowy, Crido Taxand
5