3784501224

Hodowcy, dla których objawy zewnętrzne rui są podstawą podziału na poszczególne fazy cyklu, wyróżniają:

■    fazę przedrujową - podczas której obserwujemy: niepokój, spadek apetytu, charakterystyczne pohukiwanie, obrzęk i zaczerwienienie sromu, wyciek śluzu rujowego, obskakiwanie innych loch i brak tolerancji na obskakiwanie; w jajnikach następuje szybki wzrost pęcherzyków jajnikowych, zwiększa się ukrwienie narządu rozrodczego;

■    fazę rui właściwej - odpowiedni termin unasieniania. Locha wykazuje odruch tolerancji na obskakiwanie przez knura i inne lochy oraz próby uciskowe, ustępuje obrzęk sromu, kolor sromu zmienia się na siny, nadal trwa wyciek śluzu rujowego, locha przyjmuje postawę do krycia; w jajnikach postępuje wzrost i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych kończące się ich pękaniem (owulacją) i uwalnianiem komórki jajowej. Dla hodowcy najważniejsze jest uchwycenie „szczytu rui", a więc tej fazy, w której dochodzi do jajeczkowania (owulacji);

■    fazę porujową - locha nie reaguje na próby wyzwolenia odruchu tolerancji, brak tolerancji na obskakiwanie przez knura i inne lochy, pojawia się wypływ gęstego śluzu porujowego, coraz spokojniejsze zachowanie się lochy, powrót apetytu.

Długość poszczególnych faz rui w każdym stadzie może być nieco różna. Zależy to nie tylko od rasy świń, ale także od obiektu i obsługi. Ważną jest dokładna obserwacja i analiza terminu występowania rui po odsądzeniu oraz czasu jej trwania, by skuteczność krycia była jak najwyższa. Poznanie i zrozumienie mechanizmów i zmian neurohormonalnych zachodzących podczas cyklu rujowego u świni, pozwala hodowcy na właściwy sposób postępowania ze zwierzętami w poszczególnych grupach, a lekarzowi weterynarii na stosowny nadzór i koordynację leczenia. Cykl rujowy u świń jest wyjątkowy na tle innych gatunków zwierząt gospodarskich ze względu na liczbę owulujących komórek jajowych - od 15 do 30 podczas jednej rui.

6. STEROWANIE ROZRODEM LOCH

Celem sterowania rozrodem loch jest:

■    skrócenie okresu „bezproduktywnego",

■    możliwość prowadzenia stada z podziałem na grupy technologiczne,

■    zwiększenie skuteczności krycia,

■    zwiększenie plenności loch.

15