Stosunki zakresowe: Stosunki pomiędzy zakresami nazw
STOSUNKI ZAWIERANIA | ||
A - student |
B - ssak | |
B |
stosunek podrzędności - każdy desygnat nazwy A jest desygnatem nazwy B, ale nie każdy desygnat nazwy B jest desygnatem nazwy A | |
A - student |
B - słuchacz wyższej uczelni | |
’ * A B |
stosunek równoważności - każdy desygnat nazwy A jest desygnatem nazwy B i każdy desygnat nazwy B jest desygnatem nazwy A | |
A - kręgowiec |
B - słoń | |
' A A B |
stosunek nadrzędności - nie każdy desygnat nazwy A jest desygnatem nazwy B, ale każdy desygnat nazwy B jest desygnatem nazwy A | |
STOSUNKI KRZYŻOWANIA | ||
A - słoń |
B - zwierzę tresowane | |
A A ^ |
stosunek niezależności - des. n. A są d. n. B i d. n. B są des. n. A, ale | |
B |
istnieją takie d. n. A, które nie są d. n. B i istnieją takie d. n. B, które nie są d. n. A | |
A - ssak |
B - nie-student |
,A_ stosunek podprzeciwieństwa - tak.
jak w niezależności, ale zakresy B obu nazw wyczerpują cały zbiór
__uniwersalny_
STOSUNKI WYKLUCZANIA | |||
A - słoń | B - student | |||
A A i --,-1 B |
stosunek przeciwieństwa — żaden desygnat nazwy A nie jest desygnatem nazwy B i żaden desygnat nazwy B nie jest desygnatem nazwy A | ||
A - słoń |
B - nie-słoń |
stosunek sprzeczności - tak jak w przeciwieństwie, ale zakresu obu nazw wyczerpują cały zbiór uniwersalny_
- przynajmniej jedna nazwa musi być negacją
Pomiędzy dwiema niepustymi nazwami języka zachodzi zawsze dokładnie jeden z 7 stosunków zakresowych._
Tabela (źródła): Skrypt Ozzymo („Skrypt ze słoniem")
13