PICT6122

226

226

przyjmujemy, iż pojęcia te łączy logiczny stosunek zawierani' czej że zakresy tych pojęć są względem siebie nadrzędne j ^ , ^ina< Upraszczając powiemy sobie, że wskaźnik jest elementem ,^POdr^^dr*. zaś jest elementem problemu. Odpowiednim więc problemom _p^miCnncj‘ kowujemy stosowne zmienne, a tym z kolei przyporządkowuj****^ więdnie wskaźniki. Graficzny obraz tej operacji jest następują^ ^

Schemat powyższy potrzebny nam jest po to. aby w materiałach badawczych odnaleźć informacje będące wskaźnikami występowania danej cechy (zmiennej) i istnienia problemów. Praktycznie jest tak. że wskaźnikom odpowiadają poszczególne pytania lub raczej odpowiedzi na nie. Kilka pytań daje obraz zmiennej, zmienne zaś składają się na związki między sobą. tworząc problemy. Przeto w miejsce wskaźników wpisać możemy numery pytań kwestionariusza, które wskaźnik charakteryzuje. Przyporządkowujemy w ten sposób całą strukturę narzędzia odpowiednim zmiennymi problemom.

Teraz można się przekonać, jakie pytania nie mieszczą się w schemacie. czyli są zbędne, jak ..liczne”, czyli jak bogato charakteryzowana jest zmienna, wreszcie jakie zmienne określają problem. W dobrze przygotowanym kwestionariuszu nic powinno być zbędnych pytań.

Niekiedy jednak badający ma do dyspozycji więcej narzędzi badawczyc i niekoniecznie skategoryzowanych na wzór kwestionariusza ankiety. J* kiej sytuacji badacz również dokonuje schematycznego zabiegu kacji (może w innej wersji graficznej) i z listą wskaźników w ręku. u * świadomością tychże w głowie wyszukuje ich występowania w P°^s1^ nych narzędziach badań, a to np.: w arkuszu obserwacji, w protoko e z

„„wy kierowanej, w socjogramic, w dokumene'

bole poszczególnych narzędzi, miejsce w nich daneV^^Wym “P- Syn,.

cbarakier. rodzaj odno.owujcmy _M

_k|ad takiego schematu do klasyfikacji j gropoL„ ^h'^m“'^{e A} °<° przy-pych narzędzi badawczych:    Piania wskaźników ₂ róź-

			Lokalizacja wskaźników
		Wywiad	Obserwacja	Dokument	Testy
Problem badawczy X	Zmienna B	w,	W,.W2
		W2. W3		W,
		w4	W,		W:.Wj
	Zmienna A	w01. \Vn2		W0,
		Woj	w01 Woj		W0,
		w4 W5	WoiWojW03		Woj

Schemat powyższy wyczerpuje sprawę jednego problemu, ale nie całych badań. W badaniach mamy na ogół kilka problemów szczegółowych, tworzących treść jakiegoś zagadnienia badawczego. W zasadzie każdy problem powinien posiadać swój schemat atrybucji wskaźników, a ściślej każda zmienna.

Schematy takie powinny wyczerpać całą zawartość narzędzi badawczych. Pytania lub materiał, który' nie może być przypisany do żadnej zmiennej, który nie wiąże się empirycznie lub logicznie z dowolnym problemem jest zbędny. Chyba że jest to całkowicie nowe zjawisko, nie mieszczące się w naszych hipotetycznych schematach poznawczych, możemy wówczas domniemywać, że dokonuje się nowe odkrycie.

Zanim przystąpiliśmy do powyższych operacji, lub w trakcie ich dokonywania w ostateczności obecnie, ale nie później powinniśmy uporządkować mechanicznie materiały badawcze. Wszelkie narzędzie kwestionariuszowe, protokoły, dzienniki obserwacji, wypracowania i inne powinny być posegregowane wedle określonych gmp występujących w badaniach i oznaczone kolorowo numeracją ciągłą. Np. kwestionariusze z klasy ^{7 s}ą oznaczone od 1 do 36. z klasy 8 od 50 do 85. z klasy Sb 100 do 128, ^z klasy 8c od 150 do 182 itd. System taki zapewnia szybką orientację