3784503474

nie ma wskazówek rozwiązywania konfliktów interesów w konkretnej normie lub w całym akcie prawnym z dziedziny materialnego prawa administracyjnego, wskazówek należy poszukiwać w ramach unormowań systemowych. Wyważenie interesu jednostki i interesu publicznego ma sens wtedy, kiedy oba pojęcia sprowadzone są do tej samej płaszczyzny odniesienia, i kiedy na ewentualną kolizję patrzy się z punktu widzenia każdego z wchodzących w grę interesów. Z powodu tego ważyć należy interes osoby fizycznej i interes jednostki samorządu terytorialnego, należy także uwzględniać interes społeczny kraju. W sytuacji, kiedy istnieje możliwość różnych konfiguracji konfliktu i różna dynamika ich wyrażania się, celowe jest odpowiednie wykorzystywanie dostępnych środków prawnych prowadzących do rozwiązania konfliktu²⁸.

Wprowadzenie sądowej kontroli decyzji administracyjnych było przełomowym momentem dla ochrony interesu indywidualnego. Do tego czasu ochrona ta była przedmiotem rozważań teoretycznych, jednak w praktyce dochodzenie ochrony interesu jednostki było utrudnione. W doktrynie ukształtowały się trzy różne poglądy na temat stosunków pomiędzy interesem społecznym a indywidualnym. Pierwszy pogląd opierał się na twierdzeniu, że funkcją postępowania administracyjnego jest ochrona zarówno interesów indywidualnych, jak i społecznych. Głównym celem postępowania administracyjnego jest jednak realizacja praw i prawnie chronionego interesu obywateli w zgodności z interesem społecznym. Wzajemny układ interesów pomiędzy jednostką a administracją nie powinien opierać się na zasadzie sprzeczności interesów, interesy te powinny być zgodne ze sobą.

Drugi pogląd ukształtowany przez część doktryny wskazuje na znaczenie interesu indywidualnego, i jego nadrzędność nad interesem ogółu. Przedmiotem postępowania administracyjnego jest interes indywidualny strony, a zastosowane w postępowaniu administracyjnym przepisy materialnego prawa administracyjnego pozwalają na podejmowanie decyzji opartych na interesie publicznym.

Trzecia koncepcja opiera się na zasadzie dominacji interesu społecznego. Prawo administracyjne, zarówno materialne jak i proceduralne wysuwa na plan pierwszy interes ogółu, zarówno z powodu sposobu, w jaki prawo jest uchwalane, jak i ze względu na sposób jego wykonywania przez organy administracji publicznej²⁹.

Pojęcie interesu publicznego występuje zarówno w aktach prawnych jak i w literaturze z zakresu prawa administracyjnego wymiennie z pojęciem interesu społecznego, interesu ogólnospołecznego czy też interesu ogółu. Jednak żadne z tych pojęć nie powinno być automatycznie przeciwstawiane interesowi jednostki, ani też nie powinno się dążyć do zapewnienia dominacji któregoś z obu interesów - interesu jednostki czy też interesu publicznego³⁰.

R. Ihering, twórca koncepcji jurysprudencji interesów, wyrażał pogląd, że prawa to prawnie chronione interesy. Głównym celem szkoły jurysprudencji interesów było stworzenie metodologicznych zasad dla stosowania prawa z punktu widzenia różnych interesów oraz ich oceny. Cele przepisów prawa oceniano praktycznie, a przez proces tworzenia prawa rozumiano między innymi wyważanie wzajemnych interesów stron przez ustawodawcę. G. Jellinek wyróżnił dwa rodzaje praw podmiotowych, prywatne (służące w stosunku do innej jednostki) oraz publiczne (służące w stosunku do władzy państwowej). O. Mayer wprowadził pojęcie publicznych praw podmiotowych do systemu prawa

²⁸    M. Zdyb: op. cit., str. 241.

²⁹    W. Szwajdler: op. cit., str. 40.

³⁰    Ibidem, str. 42.