AKT MOWY PERFORMATYWNY (PERFORMATYW) powoduje zmiany w rzeczywistości , np. przyrzeczenie, przysięga, mianowanie, ślub,chrzest, wypowiedzenie wojny. Ich wspólna cecha: coś się dokonuje przez samo mówienie.
AKTY MOWY POŚREDNIE I BEZPOŚREDNIE. Pierwsze - informacja jest przekazywana czytelnymi i środkami językowymi (wyrazy oraz ich połączenia). Drugie zaś - są przekazywane sytuacyjnie. Przykłady: Czy musisz ciągle wyjeżdżać? (odczytujemy pretencję, żal). I: Kiedy wyjeżdżasz? (Zależnie od sytuacji może to być pretensja, oczekiwanie, zniecierpliwienie, groźba i t.p.) AKWIZYCJA JĘZYKA (MOWY). Pierwotne znaczenie: przyswajanie jeżyka ojczystego przez dziecko, poczynając od faz tzw. gruchania i gaworzenia poprzez przyswajanie artykulacji i znaczenia słów, dalej - tworzenie zdań oraz dalej -wypowiedzi bardziej złożonych.
Termin, uważam, że bezzasadnie, został przywłaszczony przez dydaktykę języków obcych, bowiem nauka języka obcego, do tego, w warunkach szkolnych, a nie naturalnych, odbywa się w zupełnie innych warunkach, więc nie może być utożsamiana z akwizycją, która jest przyswajaniem, a nie nauką (jak w szkole) języka..
Problematyką akwizycji mowy zajmuje się PSYCHOLINGWISTYKA (dyscyplina powstała w połowie XX wieku)), a zainspirował te badania N. Chomsky, zadając bardzo ważne pytanie: JAK to się dzieje, że człowiek, mając do dyspozycji ograniczoną ilość wyrazów i jeszcze bardziej ograniczoną ilość reguł, potrafi i tworzyć, i rozumieć, nieskończoną ilość zdań (wypowiedzi)? A więc zwrócił uwagę na twórczy aspekt języka i, co oczywiste, na człowieka mówiącego. ANTONIMIA. Zajmuje się badaniem ANTONIMÓW, wyrazów o znaczeniu przeciwstawnym, np.: gorąco-zimno; dobry-zły, biały-czarny; dzień-noc. ANTROPOLOGIA KULTUROWA. Nauka o człowieku jako istocie społecznej i twórcy kultury. Bada zachowania społeczne człowieka oraz wytwory materialne i duchowe jego działań.
ARBITRALNOŚĆ ZNAKÓW JĘZYKOWYCH, czyli ich niemotywowany charakter. Są arbitralne czyli narzucone, ale obowiązują w tym kształcie każdego użytkownika danego języka.
ASPEKT CZASOWNIKA. Dokonaność lub niedokonaność.
BARIERY KOMUNIKACYJNE. Poza słabą znajomością języka oraz brakiem tolerancji dla tzw. inności , są to: emocjonalne przerywanie, stawianie diagnoz, wywyższanie się plus oceny tego, co słyszymy; propozycje rozwiązań, o które współrozmówca nie prosi, rozkazy, groźby, nauki moralne, stawianie niewłaściwych pytań. Ponadto: unikanie udziału w troskach innego człowieka, co
2