Rozdział I
BEZPIECZEŃSTWO
Według A. Maslowa człowiek posiada potrzeby (ryc. 1), do których zalicza się: potrzeby fizjologiczne, potrzebę bezpieczeństwa, potrzebę miłości i przynależności, potrzebę szacunku i uznania, potrzebę samorealizacji1.
W teorii problemu hierarchia potrzeb była określana przez wielu teoretyków, ale miało to swoje źródła w teorii Maslowa. W hierarchii potrzeb C. Alderfera wyróżnia się: potrzebę egzystencji, kontaktów międzyludzkich oraz wzrostu i rozwoju człowieka. Natomiast w teorii potrzeb D. McClellanda wyszczególnia się potrzebę osiągnięć, władzy i przynależności. Wyszczególniane systemy potrzeb człowieka podkreślają, ich znaczenie, ale się nie wykluczają,
Możemy postawić tezę, że system potrzeb określa pewien zespół wartości, postrzegany jako cecha tego, co jest dobre pod jakimś względem dla podmiotu bezpieczeństwa. To, co jest ważne dla podmiotu bezpieczeństwa, to możliwość przetrwania i swobodnego rozwoju. Bezpieczeństwo ma charakter subiektywny i obiektywny. Dla każdego podmiotu bezpieczeństwa jego stan jest inny i zawsze ma charakter subiektywny zależny od systemu wartości określonego podmiotu. Subiektywność poczucia stanu bezpieczeństwa oznacza, że skala wolności od zagrożeń dla każdego z podmiotów bezpieczeństwa jest inna pomimo funkcjonowania w tych samych warunkach.
System potrzeb według Maslowa określa wartości, postrzegane za cechę tego, co jest dobre dla podmiotu bezpieczeństwa pod _jakimś względem_
Ryc. 1. Bezpieczeństwo w interpretacji systemu potrzeb A. Maslowa2
13
Por. tamże, s. 52-53.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: A. Wadełey, A. Brich, T. Malim, Wprowadzenie do psycholog!, PWN, Warszawa, 2000, s. 52-53; S. Koziej, Miedzy piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku. Wydawnictwo Adam marszałek, Toruń, 2006, s. 7.