Tzw.Mauzoleum Juliuszów w Glanum w okolicach St.Remy we Francji. Budowla nazywana kenotafem powstała w latach ok. 35-25 r.p.n.e., ma wysokość 18 metrów. Składała się z uskokowego cokołu, bazy ozdobionej reliefowym fryzem, tetrapylonu ozdobionego na narożach korynckimi kolumnami i okrągłego monopterosa zwieńczonego stożkowym dachem.
Inne rzymskie mauzolea to: Mauzoleum Augusta (I w.) i Mauzoleum Hadriana (II w.) - obecnie Zamek św. Anioła.
Cechy charakterystyczne świątyni rzymskiej:
na wysokim podium, dostępnym z jednej strony z szerokimi zewnętrznymi schodami, na planie prostokąta lub koła, z głębokim przedsionkiem, cella otwarta ku fasadzie portyk kolumnowy przedni,
ściany celli otoczone półkolumnami wtopionymi w mur (pseudoperipterosy), wnętrze przykryte płaskim stropem lub sklepieniem kolebkowych.
W prowincjach wschodnich świątynie były budowane w porządkach greckich.
Świątynia Herkulesa w Cori
Budowla powstała w 50 r.p.n.e. na planie prostokąta na niskim podium, dostępnym z frontu. Kolumny doryckie zostały postawione na bazach uformowanych z abakusa i płaskiego torusa, z szerokim rozstawem kolumn i niezgodnym z zasadami sztuki greckiej umieszczeniem tryglifów, symetrycznych w stosunku do osi kolumn. Jest to przykład przekształconego porządku doryckiego w wersji rzymskiej.
I • ■^/nrjfnmrni ("7
Świątynia tzw. Westy na Forum Boarium w Rzymie - okrągła świątynia z Ilw.p.n.e. położona nad Tybrem; z cellą otoczoną dwudziestoma korynckimi kolumnami; z wtórnie wmontowanymi kapitelami kolumn; obecnie bez belkowania przykryta spadzistym dachem.
Świątynia tzw. Fortuny Virilis (prawdopodobnie dedykowanej bóstwu rzecznemu Portunusowi) na Forum Boarium w Rzymie. Powstała między 80 a 50 r.p.n.e na miejscu wcześniejszej budowli. Jest przykładem jońskiego tetrastylosa (cztery kolumny w portyku przednim) pseudoperi pterosa
(zewnętrzna kolumnada zastąpiona półkolumnami) umieszczonego na profilowanym podium, z głębokim przedsionkiem i prostokątną cellą którą obiegają półkolumny.