4087490998

ARCHIWUM ODLEWNICTWA

czątki biżuterii. Najpierw były to ozdoby pochodzenia roślinnego, czy zwierzęcego -kości, zęby, skóra. Dalszym etapem było wprowadzenie biżuterii metalowej. Biżuteria to początek odlewnictwa metali, w tym przypadku materiałem na odlewy było złoto, które także występuje w stanie rodzinym, w postaci złotych samorodków, co umożliwiało bezpośrednie jego wykorzystanie.

Znaleziska archeologiczne wykazują, że próby wytapiania metalu i jego odlewanie prowadzono około 6000 lat temu w okolicach Syrii i Iranie. Prawdopodobnie pierwsze odlewy powstały przez wlewanie metalu do otworów wykonanych w ziemi (odlewanie w gmncie), glinie lub kamieniu. Później zastosowano kamienne lub gliniane formy dzielone, co umożliwiło uzyskanie odlewów o bardziej skomplikowanych kształtach. Formę odkrytą, wykonaną w kamieniu wapiennym pokazano na rysunku 1 [3]; znaleziono ją w Ras - Shamara w Małej Agi Fonnę kamienną dzieloną skrzyniową „musz-lową” pokazuje rysunek 2 [4]. Na rysunku 3 pokazano dzielone kamienne formy skrzyniowe z płaską i kształtową powierzchnią podziału. Można powiedzieć, że były to pierwsze ko kile ceramiczne.

Rys. 1. Forma jamowa w kamieniu Wapiennym z Ras - Shamara w Malej Azji: A - siekiera,

B - sierpy [3]

Fig. 1. Cave Form in calcareous stone from Races - Shamara in Little Asia

Rys. 2. Forma kamienna toporka datowana na IX - VIII w. BC znaleziona na stanowisku archeologicznym w Malopolsce Wschodniej [4]

Fig. 2. Form of stone - hatchet dated on IX - VIII age BC found archaeological position in eastem Małopolska

Rys. 3. Formy skrzyniowe: a - symetryczna, b - niesymetryczna [3] Fig. 3. Box Forms: a - symmetrical, b - unsymmetrical