5027719699

TEZY

•    Na przestrzeni ostatniego ćwierćwiecza stosunki między Kiszyniowem a Bukaresztem oscylowały między bardzo bliską współpracą i otwartą wrogością. Ich kształt jest zależny zarówno od doraźnych interesów politycznych strony rumuńskiej i mołdawskiej, jak i od tego, kto w danej chwili sprawuje władzę w Kiszyniowie i Bukareszcie. Z perspektywy Mołdawii, której proeuropejskie władze podjęły w 2009 roku realne działania na rzecz integracji europejskiej, Rumunia stała się ważnym partnerem ułatwiającym kontakty z Zachodem oraz będącym źródłem pomocy technicznej. Z tego powodu władze mołdawskie są zainteresowane utrzymywaniem możliwie najlepszych stosunków z zachodnim sąsiadem oraz wyciszaniem i minimalizowaniem napięć. Ewentualne objęcie rządów w Mołdawii przez ugrupowania prorosyjskie z dużym prawdopodobieństwem doprowadzi jednak do odmrożenia wyciszonych obecnie problemów i poważnego pogorszenia relacji. Siły te będą bowiem podkreślać odrębność Mołdawian i rozniecać antyrumuńskie sentymenty.

•    Rumunię i Mołdawię łączą bardzo silne więzy wynikające przede wszystkim z wielu lat wspólnej historii (w tym wspólnej państwowości), języka oraz dorobku kulturowego. Ta bliskość z jednej strony sprzyja budowaniu stosunków dwustronnych, z drugiej zaś stanowi dla nich także poważne obciążenie. Mołdawska państwowość oraz tożsamość budowana jest bowiem niejako w opozycji do państwowości i tożsamości rumuńskiej. Znaczna część społeczeństwa (szczególnie mniejszość rosyjskojęzyczna) obawia się bliższej współpracy z Bukaresztem, widząc w niej zagrożenie utratą niepodległości i zapowiedź zjednoczenia z zachodnim sąsiadem. Wynikające z tego problemy dotykają wszystkich obszarów stosunków dwustronnych, zarówno sfery politycznej, wojskowej, jak i (choć w mniejszym stopniu) gospodarczej. Utrudnia to rozwiązanie kluczowych z perspektywy Mołdawii kwestii, takich jak podpisanie z Rumunią traktatu bazowego i granicznego.

PRACE OSW 09/2015

•    Rumunia od lat deklaruje, że Mołdawia stanowi priorytetowy kierunek jej polityki zagranicznej. Obok tradycyjnych celów, jakimi są konsolidacja pozycji w UE i NATO oraz partnerstwo z USA, Rumunia stara się uczynić z Mołdawii jeden z głównych obszarów swojej aktywności międzynarodowej. Podstawowym celem polityki rumuńskiej w stosunku do Mołdawii jest jej umocowanie w systemie zachodnich instytucji i powiązań międzynarodowych. Jednocześnie Rumunia stara się przeciwdziałać wszelkim próbom pogłębiania mołdawskiej integracji ze strukturami lansowanymi

5