5341838717

5.    Na rozwój regionu oddziałują różne impulsy zewnętrzne (regiony są systemami otwartymi)

=t> determinanty rozwoju regionalnego tkwią również w strukturze jego powiązań zewnętrznych - z innymi regionami, gospodarką narodową oraz systemami ponadnarodowymi,

6.    Czynniki egzogeniczne - to czynniki zewnętrzne w stosunku do regionu,

obejmują zmiany w makrootoczeniu regionu, które są konsekwencją m.in.: procesów globalizacji, integracji europejskiej, warunków makroekonomicznych (np. podatki, subsydia, wydatki na B*R), polityki interregionalnej i polityk sektorowych, zmian ustrojowych (np. decentralizacja państwa), koniunktury gospodarczej, sytuacji politycznej, konkurencyjności otaczających regionów, itp.,

Należą do nich m.in.

■=> terytorialna organizacja kraju oraz upodmiotowienie regionów (zakres kompetencji własnych regionów; wyposażenie w odpowiednie instrumenty finansowe, kompetencyjne, majątkowe i organizacyjne; relacje między instytucjami rządowymi a samorządowymi w polityce regionalnej)

o napływ kapitału inwestycyjnego (BIZ) - jest źródłem korzyści związanych z: transferem nowoczesnych technologii, know-how w dziedzinie zarządzania, organizacji i kultury pracy; wzrostu dochodów ludności i zmniejszenia bezrobocia; efektów mnożnikowych („biznes rodzi biznes”) i rozwoju przedsiębiorstw kooperacyjnych, wzrostu eksportu itp. napływ BIZ jest znacznie większy do regionów konkurencyjnych niż do nieatrakcyjnych: do regionów wysoko konkurencyjnych napływa kapitał innowacyjny, o wysokim poziomie zaawansowania technologicznego, zaś do regionów niekonkurencyjnych napływa kapitał lokujący się w dziedzinach o średnim lub niskim poziomie zaawansowania technologicznego.

^ popyt zewnętrzny na produkty i usługi regionu (określa potencjał eksportowy regionu; eksport stanowi „test" konkurencyjności oferty produkcyjnej i usługowej)

=0 pomoc publiczna - skala i formy pomocy państwa kierowanej do regionów problemowych (wynika z realizowanej polityki regionalnej państwa i UE)

Nowe uwarunkowania rozwoju regionów

1.    Rangi przypisywane poszczególnym czynnikom rozwoju zmieniają się w czasie.

współcześnie w generowaniu rozwoju tracą na znaczeniu czynniki zasobowe (np. zasoby naturalne: ziemia, wody, surowce naturalne, duże zasoby słabo wyedukowanej siły roboczej, zasoby środków trwałych), ich miejsce - w znacznej mierze - zajęły czynniki jakościowe (np. kwalifikacje pracowników, sprawność administracji, zróżnicowanie struktury gospodarczej, jakość, w tym sprawność infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej, warunki życia, image obszaru).

2.    Należy przewidywać, że wyraźnie wrośnie znaczenia takich czynników, jak:

•    warunki instytucjonalne, w szczególności sieci współpracujących ze sobą instytucji ekonomicznych i społecznych.

•    jakość funkcjonowania władz publicznych i dojrzałość strategii politycznej

•    baza naukowo-badawcza i edukacyjna

•    dostępność komunikacyjna - w preferowanej pozycji znajdą się regiony, przez które przechodzą magistrale transportu transkontynentalnego i na obszarach których znajdują się wielkie węzły komunikacji międzynarodowej, o ile tym regionom uda się włączyć do tych węzłów systemy swej komunikacji wewnętrznej,

•    warunki środowiskowe - zwłaszcza jakość środowiska naturalnego, ale także ogólny ład przestrzenny, oznaczający logiczne i funkcjonalne rozmieszczenie elementów gospodarczych i społecznych w przestizeni.

12