6897704192

' ROZMOWY O KONFERENCJI „ZBAWIENIA DZISIAJ" 877

jakby mógł czy miał kiedyś nastąpić powrót do niej — jakby chodziło o przetrwanie, a nie o radość wejścia w nową rzeczywistość, w której być może otworzą się całkiem nowe szanse komunikowania Ewangelii. Trzeba tu głębiej wejść w to, co w Bangkoku powiedziano o dialogu. Wystąpiło tam nowe podejście chyba bardziej ostrożne — ostrożne nie w sensie taktycznym — po prostu większa świadomość komplikacji i złożoności tych procesów. Akcentowane było bardziej otwarcie wobec ludzi innej wiary niż kwestia dialogu z ludźmi innej ideologii, powierzona zresztą temu samemu zespołowi. Postawiłam zresztą pytanie, czy można na dłuższą metę wtłaczać te dwa zagadnienia do jednego worka. Dialog z marksizmem — bo ten dialog niewątpliwie ma największe znaczenie spośród możliwych dialogów ideologicznych — wymaga według mnie osobnych przemyśleń. Istotne jest tu także nie ograniczanie się do dialogu z zachodnimi marksistami: także nasze doświadczenie z całą jego złożonością musi być poddane refleksji.

ZNAK: Czy doświadczenia dialogu z przedstawicielami innych re-ligii mogą jakoś rzutować na dialog z marksizmem i odwrotnie?

GERHARD LINN: Dostrzeganie pewnych socjologicznych analogii pomiędzy sytuacją chrześcijan w społeczeństwie socjalistycznym i żyjących w diasporze pośród ludzi innej wiary nie powinno prowadzić dc traktowania marksizmu jako swego rodzaju świeckiej religii. Analogie takie niekiedy istnieją, są związane z samą sytuacją diaspory jako takiej, ale podstawy dialogu z marksizmem są inne i wychodząc od tych historycznie uwarunkowanych analogii nie daleko zajdziemy. Co oczywiście nie oznacza, że dialog z marksizmem nie ma nic wspólnego z problemem zbawienia dzisiaj...

ZNAK: Czy konferencja jakoś zmieniła czy wzbogaciła wasze własne pojmowanie zbawienia?

ELISABETH ADLER: Dla mnie najbardziej znamiennym było podkreślenie że zbawienie wyraża się w przezwyciężeniu lęku i gotowości przyjęcia tego co zadziwia, a także w przeświadczeniu, że potrafimy czynić rzeczy nieoczekiwane — czasem więcej niż to na co nas samych stać...

ZNAK: Czy zbawienie nie było raczej kojarzone z wyzwoleniem lub ratunkiem?

GERHARD LINN: Tak, ale akcentowany był fakt, że wyzwolenie ma być właśnie wyzwoleniem od lęku — lęku, który może być także