895
OBSERWACYJNE podstawy kosmologii
nie odgrywają żadnej roli w kosmologii), potem gwiazd (bo przecież w razie potrzeby zawsze można rozbić galaktykę na gwiazdy), aż wreszcie wyrzucamy i galaktyki. Wszystko we Wszechświecie zostało rozsmarowane do postaci podstawowej, ciągłej cieczy (substratu). Zupełnie jak uśmiech na twarzy kota Cheshire. Uśmiech staje się coraz większy aż stopniowo usuwa szczegóły i strukturę Wszechświata — i ostatecznie uśmiech pochłania całego kota. Wszystko to, co pozostaje jest bezpostaciowym Wszechświatem, którego studiowaniem zajmuje się coś, co można by nazwać „kosmologią uśmiechu” 22.
I co najciekawsze, taki zabieg „usuwania szczegółów” okazuje się twórczy. Dzięki niemu można zbudować pewne proste modele Wszechświata i w ten sposób zbliżyć się do poznania struktury-ewo-iucji świata, w którym żyjemy. To jest oczywiście tylko pierwszy krok kosmologii. Potem proces trzeba będzie odwrócić i „ogólne tło", „kanwę” z powrotem wypełniać szczegółami. W pierwszym etapie konstruowania tła kosmologia była głównie geometrią Wszechświata; w drugim etapie, wypełniania tła szczegółami — staje się fizyką Kosmosu. Współczesna kosmologia w ostatnich dziesięciu latach wkroczyła w ten drugi etap.
“ Tamże, s. 214.