plik


ÿþmb0305 PODRÊCZNiK FiZYKi BUDOWLi prof. dr hab. in¿. Jerzy A. Pogorzelski* Fizyka budowli  czêSæ X WartoSci obliczeniowe w³aSciwoSci fizycznych W tabeli 2 zamieszczono uzupe³nienia na podstawie do- Z inicjatywy prof. dr. hab. in¿. Jerzego Swiadczenia badawczego Zak³adu Fizyki Cieplnej ITB; A. Pogorzelskiego od czerwca 2004 r. na wartoSci wspó³czynnika przewodzenia ciep³a podane s¹ ³amach miesiêcznika ,,Materia³y Budo- celowo z niewielkim zapasem w stosunku do wartoSci wy- wlane publikujemy podrêcznik fizyki bu- Tabela 1. WartoSci obliczeniowe w³aSciwoSci fizycznych dowli. Dotychczas zaprezentowane zos- wybranych materia³ów budowlanych (wg PN-EN 12524) Grupa materia³owa GêstoSæ Obliczenio- Ciep³o Wspó³czynnik ta³y podstawy przenoszenia ciep³a oraz Á lub zastosowanie Á wy wspó³- w³aSci- oporu zagadnienia dotycz¹ce przenikania ciep- [kg/m3] czynnik ?F dyfuzyjnego µ µ przewodze- [J/(kg " K)] ³a w stanie ustalonym przez przegro- » nia ciep³a » suchy wilgotny [W/(m" K)] dy budowlane i strat ciep³a do gruntu Asfalt 2 100 0,70 1 000 50 000 50 000 wg PN-EN ISO 13370:2001 oraz wspó³- Bitum czynnika strat ciep³a przez przenikanie czysty 1 050 0,17 1 000 50 000 50 000 filc/arkusz 1 100 0,23 1 000 50 000 50 000 wg PN-EN ISO 13789. Beton(a) Sredniej gêstoSci 1 800 1,15 1 000 100 60 Sredniej gêstoSci 2 000 1,35 1 000 100 60 odane w opublikowanych w czerwcu 2004 r. roz- Sredniej gêstoSci 2 200 1,65 1 000 120 70 dzia³ach podrêcznika fizyki budowli metody wysokiej gêstoSci 2 400 2,00 1 000 130 80 zbrojony (z 1 % stali) 2 300 2,30 1 000 130 80 obliczeñ s¹ ca³kowicie bezu¿yteczne, jeSli nie zbrojony (z 2 % stali) 2 400 2,50 1 000 130 80 Pdysponujemy wartoSciami obliczeniowymi Wyk³adziny pod³ogowe w³aSciwoSci fizycznych materia³ów. W PN-82/B-02020 guma 1 200 0,17 1 400 10000 10000 i PN-91/B-02020 wartoSci obliczeniowe w³aSciwoSci cie- tworzywo sztuczne 1 700 0,25 1 400 10000 10000 plnych by³y w tych samych normach, co metody obli- podk³ad, guma porowata lub tworzywo sztuczne 270 0,10 1 400 10000 10000 czeñ. W PN-EN 6946 przez kilka lat utrzymywano, podk³ad, filc 120 0,05 1 300 20 15 wbrew zasadom normalizacji, ale dla wygody u¿ytkowni- podk³ad, we³na 200 0,06 1 300 20 15 ków, Za³¹cznik Krajowy NC z wartoSciami obliczeniowy- podk³ad, korek < 200 0,05 1 500 20 10 p³ytki, korek > 400 0,065 1 500 40 20 mi wspó³czynnika przewodzenia ciep³a materia³ów bu- wyk³adzina dywanowa/ dowlanych. /tekstylna 200 0,06 1 300 5 5 Ostatnie wydanie PN-EN 6946:2004 nie zawiera za³¹czni- linoleum 1 200 0,17 1 400 1000 800 ków krajowych. Teoretycznie lukê wype³nia PN-EN 12524 Szk³o sodowo-wapniowe Materia³y i wyroby budowlane  W³aSciwoSci cieplno-wilgot- (równie¿  float ) 2 500 1,00 750 " " noSciowe  Tabelaryczne wartoSci obliczeniowe, ale rzeczy- kwarcowe 2 200 1,40 750 " " wistoSæ jest jednak trochê inna. mozaika szklana 2 000 1,20 750 " " PN-EN 12524 nie zawiera wartoSci obliczeniowych dla Metale wielu powszechnie stosowanych wyrobów (odsy³a u¿yt- stopy aluminium 2 800 160 880 " " br¹z 8 700 65 380 " " kownika do innych norm lub aprobat technicznych). Jest to mosi¹dz 8 400 120 380 " " bardzo niewygodne dla projektanta budynku, który na eta- miedx 8 900 380 380 " " pie projektowania czêsto nie wie, kto bêdzie dostawc¹ ma- ¿eliwo, lane 7 500 50 450 " " o³ów 11 300 35 130 " " teria³u izolacyjnego lub izolacyjno-konstrukcyjnego. Za- stal 7 800 50 450 " " k³ad Fizyki Cieplnej ITB zamierza opracowaæ normê stal nierdzewna 7 900 17 460 " " z wartoSciami obliczeniowymi w³aSciwoSci fizycznych ma- cynk 7 200 110 380 " " teria³ów niewymienionych w PN-EN 12524, przeznaczon¹ Gips dla projektanta budynku i systemu ogrzewania. Opraco- gips 600 0,18 1 000 10 4 gips 900 0,30 1 000 10 4 wanie i ustanowienie normy jest jednak procesem d³ugo- gips 1 200 0,43 1 000 10 4 trwa³ym. Pragn¹c ju¿ obecnie u³atwiæ pracê Czytelnikom gips 1 500 0,56 1 000 10 4 miesiêcznika ,,Materia³y Budowlane , mam dla nich spe- p³yta gipsowo-kartonowa(b) 900 0,25 1 000 10 4 cjalny prezent w postaci tabeli wartoSci obliczeniowych Tynki i zaprawy tynkarskie tynk gipsowy izolacyjny 600 0,18 1 000 10 6 w³aSciwoSci fizycznych materia³ów. tynk gipsowy 1 000 0,40 1 000 10 6 W tabeli 1 zawartej w PN-EN 12524 brak jest danych do- tynk gipsowy 1 300 0,57 1 000 10 6 tycz¹cych powszechnie stosowanych materia³ów. tynk gipsowo-piaskowy 1 600 0,80 1 000 10 6 tynk wapienno-piaskowy 1 600 0,80 1 000 10 6 tynk cementowo-piaskowy 1 800 1,00 1 000 10 6 * Instytut Techniki Budowlanej 3  2005 (nr 391) 79 PODRÊCZNiK FiZYKi BUDOWLi cd. Tabela 1. WartoSci obliczeniowe w³aSciwoSci fizycznych Tabela 2. WartoSci obliczeniowe w³aSciwoSci fizycznych wybranych materia³ów budowlanych wg PN-EN 12524 materia³ów (wg danych Zak³adu Fizyki Cieplnej iTB) Grupa materia³owa GêstoSæ Obliczenio- Ciep³o Wspó³czynnik Grupa materia³owa GêstoSæ Obliczenio- Ciep³o Wspó³czynnik Á lub zastosowanie Á wy wspó³- w³aSciwe oporu dy- lub zastosowanie w stanie wy wspó³- w³aSciwe oporu dy- µ µ [kg/m3] czynnik ?F fuzyjnego µ suchym czynnik ?F fuzyjnego µ Á przewodze- [J/(kg " K)] Á przewodze- [J/(kg " K)] » » nia ciep³a » wil- [kg/m3] nia ciep³a » suchy suchy mokry [W/(m" K)] gotny [W/(m" K)] Grunty Beton z ¿u¿la pumekso- glina lub i³ 1 200 1 800 1,5 1670 2500 50 50 wego lub granulowanego 1 800 0,70 1 000 15 15 piasek i ¿wir 1 700 2 200 2,0 910 1180 50 50 1 600 0,58 1 000 12 12 1 400 0,50 1 000 10 10 Kamieñ 1 200 0,40 1 000 8 8 naturalny, ska³a krystaliczna 2 800 3,5 1 000 10 000 10 000 1 000 0,33 1 000 5 5 naturalny, ska³a osadowa 2 600 2,3 1 000 250 200 naturalny, ska³a osadowa, Beton z ¿u¿la 1 800 0,85 1 000 15 15 lekka 1 500 0,85 1 000 30 20 paleniskowego 1 600 0,72 1 000 12 12 naturalny, porowaty, np. lawa 1 600 0,55 1 000 20 15 1 400 0,60 1 000 10 10 bazalt 2 700 3 000 3,5 1 000 10 000 10 000 1 200 0,50 1 000 8 8 gnejs 2 400 2 700 3,5 1 000 10 000 10 000 Beton z kruszywa granit 2 500 2 700 2,8 1 000 10 000 10 000 keramzytowego 1 600 0,90 1 000 15 15 marmur 2800 3,5 1 000 10 000 10 000 1 400 0,72 1 000 12 12 ³upek 2 000 2 800 2,2 1 000 1 000 800 1 300 0,62 1 000 10 10 wapieñ, bardzo miêkki 1 600 0,85 1 000 30 20 1 200 0,54 1 000 8 8 wapieñ, miêkki 1 800 1,1 1 000 40 25 1 100 0,46 1 000 6 6 wapieñ, pó³twardy 2 000 1,4 1 000 50 40 1 000 0,39 1 000 4 4 wapieñ, twardy 2 200 1,7 1 000 200 150 wapieñ, bardzo twardy 2 600 2,3 1 000 250 200 Mur z betonu komórkowe- 800 0,30 1 000 10 10 piaskowiec (krzemionka) 2 600 2,3 1 000 40 300 go na cienkowarstwowej 700 0,25 1 000 8 8 pumeks naturalny 400 0,12 1 000 8 6 zaprawie klej¹cej lub 600 0,22 1 000 7 7 kamieñ sztuczny 1 750 1,3 1 000 50 40 na zaprawie 500 0,18 1 000 6 6 ciep³ochronnej 400 0,15 1 000 5 5 P³ytki (dachówki) ceramiczne 2 000 1,0 800 40 30 Mur z betonu komórkowe- 800 0,38 1 000 10 10 cementowe 2 100 1,5 1 000 100 60 go na zaprawie cemento- 700 0,35 1 000 8 8 wo-wapienej, ze spoinami 600 0,30 1 000 7 7 P³ytki (inne) gruboSci wiêkszej 500 0,25 1 000 6 6 ceramika/porcelana 2 300 1,3 840 " " tworzywa sztuczne 1 000 0,20 1 000 10 000 10 000 ni¿ 1,5 cm Wiórobeton 1 000 0,30 1 500 10 10 Tarcica(c) i wiórotrocinobeton 900 0,26 1 500 8 8 500 0,13 1 600 50 20 700 0,18 1 600 200 50 800 0,22 1 500 7 7 P³yty drewnopochodne(c) 700 0,19 1 500 6 6 sklejka(d) 300 0,09 1 600 150 50 600 0,17 1 500 5 5 sklejka 500 0,13 1 600 200 70 500 0,15 1 500 4 4 sklejka 700 0,17 1 600 220 90 Mur z ceg³y ceramicznej sklejka 1 000 0,24 1 600 250 110 pe³nej 1 800 0,77 1 000 5  10 5  10 p³yta wiórowo-cementowa 1 200 0,23 1 500 50 30 Mur z ceg³y dziurawki 1 400 0,62 1 000 5  10 5  10 p³yta wiórowa 300 0,10 1 700 50 10 Mur z ceg³y kratówki 1 300 0,56 1 000 5  10 5  10 p³yta wiórowa 600 0,14 1 700 50 15 Mur z pustaków ceramicz- 1 200 0,45 1 000 3  5 3  5 p³yta wiórowa 900 0,18 1 700 50 20 nych dr¹¿onych szczeli- 1 100 0,40 1 000 3  5 3  5 p³yta o wiórach nowych na zaprawie 1 000 0,36 1 000 3  5 3  5 orientowanych (OSB) 650 0,13 1 700 50 30 cementowo-wapiennej 900 0,33 1 000 3  5 3  5 p³yta pilSniowa, w tym MDF(e) 250 0,07 1 700 5 2 800 0,30 1 000 3  5 3  5 p³yta pilSniowa, w tym MDF(e) 400 0,10 1 700 10 5 p³yta pilSniowa, w tym MDF(e) 600 0,14 1 700 20 12 Mur z pustaków ceramicz- 1 200 0,42 1 000 3  5 3  5 p³yta pilSniowa, w tym MDF(e) 800 0,18 1 700 30 20 nych dr¹¿onych szczelino- 1 100 0,36 1 000 3  5 3  5 wych na zaprawie 1 000 0,32 1 000 3  5 3  5 UWAGA 1. Do celów obliczeniowych wartoSæ " mo¿e byæ zast¹piona do- ciep³ochronnej 900 0,28 1 000 3  5 3  5 wolnie du¿¹ wartoSci¹, np. 106. 800 0,25 1 000 3  5 3  5 UWAGA 2. Wspó³czynniki oporu dyfuzyjnego podano jako wartoSci okreSlane w warunkach suchych i wilgotnych, patrz prEN ISO 12572:1999 Mur z ceg³y silikatowej pe³nej 1 900 0,90 1 000 20 20 Hygrothermal performance of building materials and products  Mur z ceg³y silikatowej dr¹- 1 600 0,80 1 000 15 15 Determination of water vapour transmission properties. ¿onej i bloków dr¹¿onych 1 500 0,75 1 000 15 15 (a) GêstoSæ betonu jest gêstoSci¹ w stanie suchym. (b) Wspó³czynnik przewodzenia ciep³a podano z uwzglêdnieniem warstw Mur z ceg³y klinkierowej 1 900 1,05 1 000 50 100 50 100 papieru. Szk³o piankowe 300 0,07 1 000 " " (c) GêstoSæ drewna i wyrobów na bazie drewna jest gêstoSci¹ odpowiada- Wyroby z w³ókna szklanego j¹c¹ stanowi równowagi z powietrzem o temperaturze 20oC i wilgotnoSci  maty i filce 10  20 0,045 1 030 1 1 wzglêdnej 65%. (d)  p³yty > 20 0,050 1 030 1 1 Jako tymczasowe wartoSci do czasu uzyskania dostatecznie dok³adnych  granulat 15  60 0,055 1 030 1 1 danych dotycz¹cych litych p³yt drewnianych (SWP) i laminowanego drew- na fornirowanego (LVL) mo¿na przyjmowaæ wartoSci podane dla sklejki. Wyroby z w³ókna szklanego (e) MDF: P³yta PilSniowa Rredniej GêstoSci, otrzymywana procesem suchym.  maty i p³yty wype³niaj¹ce 40  80 0,045 1 030 1 1  p³yty obci¹¿ane 100  160 0,042 1 030 1 1 nikaj¹cych z badañ. Oznacza to, ¿e je¿eli gruboSci warstw  p³yty fasadowe 140  150 0,043 1 030 1 1 przegrody lub grzejniki dobierzemy na podstawie tych da-  p³yty dachowe 90  200 0,045 1 030 1 1 nych, to po zakupie konkretnego materia³u nie musimy nic  p³yty lamelowe 80  150 0,046 1 030 1 1  granulat 20  60 0,050 1 030 1 1 zmieniaæ. 3  2005 (nr 391) 80 PODRÊCZNiK FiZYKi BUDOWLi cd. Tabela 2. WartoSci obliczeniowe w³aSciwoSci fizycz- Tabela 3. Dyfuzyjnie równowa¿na gruboSæ warstwy powietrza nych materia³ów (wg danych Zak³adu Fizyki Cieplnej iTB) Wyrób/materia³ Dyfuzyjnie równowa¿na gru- boSæ warstwy powietrza Sd [m] Grupa materia³owa GêstoSæ Obliczenio- Ciep³o Wspó³czynnik lub zastosowanie w stanie wy wspó³- w³aSciwe oporu dy- Polietylen 0,15 mm 50 µ suchym czynnik ?F fuzyjnego µ Polietylen 0,25 mm 100 Á przewodze- [J/(kg " K)] Á B³ona poliestrowa 0,2 mm 50 » [kg/m3] nia ciep³a » suchy mokry Folia PVC 30 [W/(m" K)] Folia aluminiowa 0,05 mm 1500 Styropian (EPS) 12 0,045 1 450 60 60 15 0,043 1 450 60 60 Folia polietylenowa 20 0,040 1 450 60 60 (mocowana zszywkami) 0,15 mm 8 30 0,036 1 450 60 60 Papier bitumiczny 0,1 mm 2 Polistyren ekstrudowany Papier aluminizowany 0,4 mm 10 (XPS) > 28 0,035 1 450 150 150 Membrana paroprzepuszczalna 0,2 jw., w stropodachu odwróconym 0,040 1 450 150 150 Farba  emulsyjna 0,1 Pianka poliuretanowa 30  60  w szczelnej os³onie 0,025 1 400 60 60 Farba  b³yszcz¹ca 3  w pozosta³ych przypadkach 0,035 1 400 60 60 Tapeta winylowa 2  natryskowa 30  60 0,045 1 400 60 60 UWAGA. Dyfuzyjnie równowa¿na gruboSæ warstwy powietrza dla wyrobu jest Pianka polietylenowa 35 0,05 1 450 500 500 okreSlana jako gruboSæ nieruchomej warstwy powietrza o tym samym oporze Granulat celulozowy 30  70 0,06 1 400 1 1 dyfuzyjnym co wyrób. GruboSæ wyrobów podanych w tabeli 3 zwykle nie jest mierzona, a wyroby mog¹ byæ traktowane jako nieskoñczenie cienkie, ale cha- W tabeli 3 podano wartoSci dyfuzyjnie równowa¿nych rakteryzuj¹ce siê oporem dyfuzyjnym. Podane w tabeli wartoSci gruboSci nomi- nalnej pomagaj¹ w identyfikacji wyrobu. warstw powietrza, charakteryzuj¹cych opór dyfu- zyjny materia³ów (wg tabeli 3 PN-EN 12524). Z danych tych korzystaæ bêdziemy przy sprawdzaniu poprawnoS- nia kondensacji wewnêtrznej, w jednym z nastêpnych ci budowy przegrody z uwagi na unikanie wystêpowa- odcinków. Analiza zjawisk cieplno-wilgotnoSciowych (dokoñczenie ze str. 78) Wp³yw pocz¹tkowej zawartoSci wilgoci, wynikaj¹cej z de- najwa¿niejszy wp³yw na stan wilgotnoSciowy tego typu szczowej lub suchej pogody w okresie bezpoSrednio poprze- Scian, ka¿dej z analizowanych lokalizacji budynku, mia³ ro- dzaj¹cym wykonanie robót termoizolacyjnych, na stan wil- dzaj zastosowanego materia³u termoizolacyjnego, a szcze- gotnoSciowy przegród podczas eksploatacji budynku we gólnie jego opór dyfuzyjny. Warstwa styropianu od strony wszystkich analizowanych miejscowoSciach by³ niewielki zewnêtrznej praktycznie blokuje przep³yw przez ni¹ pary i praktycznie zanika³ po trzech latach eksploatacji budynku. wodnej, co znacznie spowalnia proces wysychania Sciany Natomiast wyraxnie widoczny jest wp³yw lokalizacji budynku z wilgoci technologicznej; na przebieg zjawisk cieplno-wilgotnoSciowych oraz pocz¹t- lokalizacja budynku i orientacja Sciany ma bardzo du- kow¹ i koñcow¹ zawartoSæ wilgoci w analizowanych prze- ¿y wp³yw na przebieg zjawisk cieplno-wilgotnoSciowych, grodach budowlanych. Wyniki uzyskane dla Warszawy i Ko- a nawet ich jakoSciowo ró¿ny charakter, dlatego podczas ³obrzegu s¹ podobne, gdy¿ dotycz¹ Scian o tej samej orien- cieplno-wilgotnoSciowych symulacji komputerowych nale- tacji, zaS kierunek dominuj¹cych wiatrów i wynikaj¹ce st¹d ¿y stosowaæ dane pogodowe odpowiednie dla danej loka- obci¹¿enie  zacinaj¹cym deszczem kszta³tuj¹ siê podobnie. lizacji; Natomiast w Krakowie analizowane Sciany by³y skierowane zastosowanie tynku mineralnego lub akrylowego na pó³noc, st¹d charakteryzowa³y siê odmiennym przebie- jako zewnêtrznej wyprawy Sciany ma mniej istotny giem zjawisk wilgotnoSciowych, szczególnie w Scianie cegla- wp³yw na stan jej zawilgocenia, gdy¿ zwiêkszony opór nej. Potwierdzaj¹ to wyniki obliczeñ dla innych rodzajów dyfuzyjny tego ostatniego jest kompensowany jego Scian, o zró¿nicowanej orientacji wzglêdem stron Swiata, wiêksz¹ odpornoSci¹ na zawilgocenie podczas opadów przedstawione w literaturze. deszczu. Wnioski mgr in¿. Konrad Witczak, Przeprowadzone obliczenia i analizy pozwalaj¹ na sfor- dr in¿. Hartwig M. Kunzel mu³owanie nastêpuj¹cych wniosków dotycz¹cych przebie- prof. nadzw. P£ dr hab. in¿. Dariusz Gawin gu zjawisk wilgotnoSciowych w analizowanych Scianach, Praca czêSciowo wykonana z ceg³y pe³nej i bloczków betonu komórkowego, ocieplo- w ramach realizacji projektu nych metod¹ lekk¹ mokr¹: badawczego KBN Nr 5 T07E 045 23 3  2005 (nr 391) 81

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
b10
B10
b10
B10 KKS Notka Kozaka

więcej podobnych podstron