plik


ÿþKaplica w Jaszczurówce - Dol. Olczyska  Kopieniec, czas przej[cia 3,5h Trasa raczej Batwa, znaki zielone, ró|nica wysoko[ci ok. 430 m. MiBy spacer, szczególnie wiosn, gdy kwitn krokusy. Na polanie wspaniaBe miejsce do opalania! Parking przy uj[ciu doliny... Dojazd do Jaszczurówki samochodem, mikrobusem lub autobusem PKS. Przy okazji mo|na zwiedzi poBo|on w pobli|u Kaplic pod wezwaniem Serca Pana Jezusa, zbudowan w latach 1905-1907 z fundacji UznaDskich a wedBug projektu StanisBawa Witkiewicza. Witkiewicz zaprojektowaB równie| wntrze i witra|e z herbami Polski i Litwy. Chrystusa Frasobliwego nad wej[ciem i dwa oBtarzyki wyrzezbiB w 1954 roku Józef Janos, twórca ludowy z Dbna. Ciekawostk jest, |e drewniany budyneczek zbudowano bez u|ycia gwozdzi. Kaplica jest otwarta codziennie w godz. 10-17. W kamiennej krypcie ksi|a marianie prowadz galeri sztuki sakralnej i ludowej. Do Dol. Olczyskiej wchodzimy przez niewielk skaln  bramk , obok dawnego basenu kpielowego, wybudowanego przy zródle naturalnej cieplicy. Niegdy[ |yBy tu salamandry plamiste, nazywane przez górali jaszczurami - std nazwa pobliskiej dzielnicy Zakopanego - Jaszczurówki. Obok bramki TPN znajduj si tablice informacyjne i dydaktyczne opisujce zjawisko cieplicowych zródeB, faun i flor tej cz[ci Tatr Po prawej (zachodniej) stronie doliny dolomitowe skaBy, przez lud nazywane od ich ksztaBtu Bab i Piórem. Droga wzdBu| potoku szerok [cie|k a| na rozlegB Polan Olczysk. Szczególnie piknie prezentuje si ona na wiosn, gdy kwitn krokusy. Kilka góralskich szaBasów przypomina o pasterskiej przeszBo[ci tego terenu. W poBudniowo-wschodnim kraDcu Polany - Wywierzysko Olczyskie, czyli zródBo Potoku Olczyskiego. Jak wykazaBy badania, wypBywajca w tym miejscu woda pochodzi z odlegBej o przeszBo 3 kilometry Doliny PaDszczycy, któr to tras wody pokonuj pod ziemi. Drog przez las (znaki zielone) dochodzimy do [ródle[nej polany, na której latem wypasa si owce. Std ostro pod gór prowadzi szlak na Wielki Kopieniec (1328m n.p.m.). Powrót t sam drog, albo dalej zielonym szlakiem na Cyrhl, skd mo|na wróci busem do centrum miasta lub skrci w lewo i pieszo doj[ do samochodu pozostawionego na parkingu w Jaszczurówce Dol. BiaBego  Sarnia SkaBa  Dol. Str|yska, czas przej[cia ok. 4,5h To wycieczka póBdniowa, raczej bez wikszych trudno[ci, ok. 500m ró|nicy wysoko[ci. Wycieczka zwBaszcza dla miBo[ników przyrody, daje doskonaBy przegld przyrody lasów dolnego regla. Doj[cie od ul. PiBsudskiego i Drog pod Reglami lub ul. Grunwaldzk i Drog do BiaBego. Dolina BiaBego (znaki |óBte) poBo|ona jest najbli|ej Zakopanego, wcita midzy stoki Krokwi od wschodu i Sarniej SkaBy, górnymi pitrami podchodzi pod sam [cian Giewontu. Potok wymyB w mikkich skaBach wapiennych gBbokie misy, peBne szmaragdowej wody, a w miejscach, gdzie woda przepBywa przez twardsze skaBy dolomitowe - powstaBy malownicze wodospady. Dno w kilku miejscach ma biaB barw, od której wziBa si nazwa potoku. Ma on najwikszy w caBych Tatrach spadek, wynoszcy (na caBej dBugo[ci doliny) 187 m na kilometr. CaBa dolina le|y na terenie [cisBego rezerwatu przyrodniczego, noszcego imi wybitnego le[nika, StanisBawa SokoBowskiego. Ozdob doliny, poza interesujcymi formacjami skalnymi jest przede wszystkim ro[linno[ - obok [wierków rosn tu buki i jodBy, w[ród krzewów mo|na wypatrzy ró| alpejsk, znan jako "ró|a bez kolców", na stromych skaBach wyjtkowo nisko ro[nie kosodrzewina. Na wapiennych skaBach rosn szarotki, z dala od uczszczanych szlaków pojawia si lilia zBotogBów, a tak|e obuwik i rzadkie ju| cisy. Bogaty jest równie| [wiat zwierzcy: widuje si sarny i jelenie, pojawiaj si sporadycznie niedzwiedzie, rysie, wilki. W koDcowej fazie droga stromo si wznosi, a my skrcamy w prawo w kierunku na Sarni SkaB i do Doliny Str|yskiej (znaki czarne). Z Sarniej SkaBy (1377m n.p.m.) rozciga si pikny widok na Giewont z jednej strony, a z drugiej na Zakopane. Schodzimy z Sarniej SkaBy i kierujc si szlakiem w prawo dochodzimy do Polany Str|yskiej. Na Polanie Str|yskiej stoi do dzi[ kilka szaBasów pasterskich. W jednym z nich popularny bufet. Na póBnocnym kraDcu polany wielki gBaz, przypominajcy egipskiego Sfinksa i tak te| nazywany. Na [cianie bufetu tablica informacyjna o wypadkach, jakie w ostatnich latach zdarzyBy si na Giewoncie i jego najbli|szej okolicy. Mo|na std jeszcze podej[, pod|ajc za |óBtymi znakami, dalej w stron Giewontu, a| do wodospadu Siklawica, który opada z niedostpnej dla turystów górnej cz[ci doliny dwoma progami (13 i 10 m). Powrót do Polany Str|yskiej t sam drog, a nastpnie wzdBu| doliny do Zakopanego (znaki czerwone). Niegdy[ dolina ta stanowiBa popularny teren wypasowy, co uwidocznione zostaBo nawet w jej nazwie, która pochodzi od góralskiego sBowa strga, oznaczajcego zagrod dla pascych si owiec. Dobrze utrzymana, szeroka droga biegnie wzdBu| Potoku Str|yskiego, midzy stokami Sarniej SkaBki i Aysanek, a nastpnie midzy masywami Grze[kówek i Samkowej Czuby. W poBowie drogi mijamy charakterystyczne dolomitowe turnie, zwane Str|yskimi Kominami, niegdy[ teren wiczebny dla taterników. Skrcajc Drog Pod Reglami w prawo, z powrotem dochodzimy do Wielkiej Krokwi. Dol. Ko[cieliska, czas przej[cia ok. 5h Wycieczka póBdniowa, Batwa, ró|nica wzniesieD 180 m. Przed wej[ciem do doliny dwa parkingi (w sezonie ciasno!) w Kirach. Mo|na równie| dojecha prywatnym mikrobusem lub autobusem PKS. Jedna z najpikniejszych i najcz[ciej odwiedzanych dolin tatrzaDskich. Pierwsza cz[ (do Polany Pisanej) dostpna jest tak|e dla konnych doro|ek. W XIX wieku Dolina Ko[cieliska byBa powa|nym o[rodkiem hutniczym - w okolicznych górach wydobywano najpierw rudy metali kolorowych, gBównie srebra, potem |elaza. Droga biegnie wzdBu| potoku Kirowa Woda (wy|ej - Ko[cieliskiego), który jest jednym ze zródBowych potoków Czarnego Dunajca. Droga jest do[ szeroka, ale w kilku miejscach przeciska si przez wskie bramy z twardych skaB dolomitowych. Pierwsza z nich, niedaleko wej[cia do Doliny, nosi nazw Brama Kantaka - na cze[ wybitnego dziaBacza niepodlegBo[ciowego i turystycznego, Kazimierza Kantaka z Poznania, druga - po[wicona jest wybitnemu polskiemu pisarzowi Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu. Za Bram Kantaka wchodzimy na rozlegB i sBoneczn polan, zwan Wy|nia Kira Mitusia. Na jej poBudniowym kraDcu w lewo odchodzi Zcie|ka nad Reglami na PrzysBop Mitusi i dalej do Doliny MaBej Aki (znaki czarne) i - pocztkowo razem z ni - [cie|ka na Czerwone Wierchy (znaki czerwone). Za mostkiem wchodzimy na Cudakow Polan. Na jej poBudniowym skraju w prawo (na zachód) odchodzi Zcie|ka nad Reglami (znaki czarne) do Doliny ChochoBowskiej. Mniej wicej w poBowie doliny wychodzimy na rozlegB polan Stare Ko[cieliska, na której skraju znajduje si kapliczka, przez turystów nazywana Zbójnick, ale naprawd wybudowana przez górników. Niegdy[ podobno znajdowaB si tu ko[cióB, od którego wziBa nazw caBa dolina. Na poBudniowym skraju polany w lewo (na wschód) odchodzi droga do popularnej Jaskini Mroznej (znaki czarne). Jest to jedna z kilku udostpnionych turystycznie jaskiD w Tatrach Polskich, jedyna zaopatrzona w [wiatBo elektryczne. Podej[cie do wlotu jaskini trwa ok. 20 minut, zwiedzanie jaskini - okoBo godziny. Obok skrzy|owania dróg - Lodowe yródBo, stanowice jedn z osobliwo[ci przyrodniczych Doliny Ko[cieliskiej: woda w nim ma ledwie 4 stopnie, a wypBywa trzema strumieniami w ró|ne strony - w tym, pozornie, w gór doliny, a wic jakby wbrew naturze. W prawo odej[cie zielono znakowanej [cie|ki na Hal StoBy. Po chwili dochodzimy do rozlegBej i piknej widokowo Polany Pisanej. Tu koDczy si trasa dostpna dla doro|ek lub sanek. Nieco dalej w lewo odchodzi |óBto znakowany szlak do Wwozu Kraków. Piknie uksztaBtowany wwóz przypominaB dawnym turystom wskie uliczki krakowskiej starówki, std te| okolicznym turniom nadawali nazwy, wi|ce si z tym miastem i jego legendami: jest wic Ratusz, jest Saturn, a niewielka jaskinia (udostpniona dla turystów) nosi nazw Smocza Jama. Zwiedzanie wwozu trwa 40 min. W prawo za Polan Pisan - strome [cie|ki prowadz do jaskiD Mylnej, Raptawickiej i ObBazkowej (znaki czerwone i czarne, podej[cie z doliny ok. 15 minut, zwiedzanie Jaskini Mylnej - ok. godziny). W|sz teraz [cie|k idziemy w gór potoku i po kilku minutach dochodzimy do Hali Smytniej, gdzie na prawo od drogi stoi krzy|, wniesiony w 1852 r. z inicjatywy polskiego poety i geografa - Wincentego Pola, pono na mogile mBynarza, który tu mieliB rud srebrn i zostaB zabity przez zbójników. Z prawej strony - masyw piknego Kominiarskiego Wierchu. Dwukrotnie przez mostki przechodzimy potok i dochodzimy do rozstaju dróg. W lewo odchodzi szlak do SmreczyDskiego Stawu (znaki czarne, doj[cie póB godziny) oraz do Doliny Tomanowej i dalej na Czerwone Wierchy (znaki zielone, 3,5 godziny). W prawo doj[cie do schroniska na MaBej Polanie OrnaczaDskiej. Schronisko "Ornak" (1108 m), wybudowane w 1949 r. wg projektu Anny Górskiej, ma ok. 100 miejsc noclegowych, du| sal jadaln, bufet. PoBo|one jest na skraju rezerwatu "Pyszna" (niegdy[ kopalnie |elaza, potem tereny narciarskie), dzi[ niedostpnego dla turystów i stanowicego ostoj zwierzyny. WokóB schroniska czsto wida jelenie, zachodz te| niedzwiedzie. Powrót t sam drog. Dol. ChochoBowska, czas przej[cia ok. 5h Wycieczka póBdniowa, Batwa, ró|nica wysoko[ci 225 m. Przej[cie przez najdBu|sz waln dolin w polskich Tatrach, malownicze widoki, szczególnie w koDcowej cz[ci. Wielk atrakcj jest wiosn (kwiecieD, maj) fioletowy dywan krokusów na Polanie ChochoBowskiej. Parking u wylotu doliny (Siwa Polana)... Przy parkingu wypo|yczalnia rowerów górskich (mo|na odda przy schronisku). Do wlotu doliny mo|na te| dojecha prywatnym minibusem. Przez dolin mo|na przejecha furk góralsk lub na odcinku Siwa Polana  Polana Huciska kolejk  RakoD (kursujc w sezonie letnim). Dojazd od Zakopanego w kierunku Witowa. Droga do Doliny ChochoBowskiej odchodzi od szosy gBównej na poBudnie w miejscu, gdzie do Kirowej Wody (pByncej z Doliny Ko[cieliskiej) wpada Siwa Woda (z Doliny ChochoBowskiej). Z poBczenia tych dwóch potoków powstaje Czarny Dunajec. Asfaltow szos obok restauracji "Le[niczówka" mo|na dojecha a| do Siwej Polany. Po wschodniej stronie polany - krzy|, postawiony w miejscu, gdzie w 1983 r. ldowaB helikopter z papie|em Janem PawBem II, który w Schronisku ChochoBowskim spotkaB si wtedy z Lechem WaBs. Wizyta papie|a jest w caBej dolinie kilkakrotnie upamitniona. W poBudniowym kraDcu polany droga wchodzi w las - tu zaczyna si Dolina ChochoBowska. Trzykilometrow drog przez las dochodzimy do Polany Huciska: do niedawna znajdowaB si tu parking TPN. Tutaj koDczy si asfalt. Utwardzon, cz[ciowo brukowan drog idziemy dalej wzdBu| Potoku ChochoBowskiego do dolomitowej Ni|nej Bramy ChochoBowskiej. Na jej wschodniej [cianie medalion, upamitniajcy wizyt papie|a i tablica pamitkowa antyaustriackiego powstania, które w 1846 r. wybuchBo w pobliskim ChochoBowie. Dalej po prawej stronie polanka Pod Jawory z zabytkowymi szaBasami pasterskimi. Kilkaset metrów wy|ej w lewo odchodzi Zcie|ka nad Reglami (znaki czarne), któr mo|na doj[ do Doliny Ko[cieliskiej. Mijamy kolejne zw|enie doliny - Wy|n Bram ChochoBowsk, wycit przez wod midzy masywami Bobrowca i Kominiarskiego Wierchu i dochodzimy do budynku le[niczówki TPN-u - dawnego schroniska BlaszyDskich. W lewo odchodzi droga na PrzeBcz Iwaniack i dalej do schroniska "Ornak" (znaki |óBte) lub na szczyt Ornaku i do Siwej PrzeBczy (od PrzeBczy Iwaniackiej znaki zielone), oraz - pocztkowo razem z ni - droga do Doliny Starej Roboty i dalej na Siw i Raczkow PrzeBcz oraz StarorobociaDski Szczyt (znaki czarne, zielone i na koDcu czerwone). Droga przez Dolin ChochoBowsk kieruje si w stron poBudniowo-zachodni i wznosi si coraz bardziej stromo. Niebawem dochodzimy do kolejnego rozwidlenia dróg: na skraju polany Trzydniówka w lewo odchodzi szlak na TrzydniowiaDski Wierch (znaki czerwone). Idc prosto dalej wychodzimy z lasu na skraj wielkiej Polany ChochoBowskiej. Jej zachodnie ograniczenie stanowi graniczne szczyty: Bobrowiec (na jego stoku ostre dolomitowe turnie nosz nazw Mnichów ChochoBowskich) i Grze[, wida te| piramid Rakonia. Na polanie pozostaBo kilkana[cie pasterskich szaBasów, u podnó|y Bobrowca stoi kaplica [w. Jana Chrzciciela (wybudowana jako dekoracja do filmu "Janosik"). W poBowie polany warto obróci si i popatrze na imponujcy masyw Kominiarskiego Wierchu z charakterystycznym pasmowym ukBadem skaB osadowych. W poBudniowo- zachodnim kraDcu polany stoi najwiksze w Tatrach Schronisko ChochoBowskie (1148 m), wybudowane w 1953 r. wg projektu Anny Górskiej. Blisko 200 miejsc, sale noclegowe 2, 4 i wieloosobowe, jadalnia, [wietlica, ksigarnia, bufet. Opodal schroniska zabytkowy szaBas, w którym staraniem KoBa Przewodników TatrzaDskich i TOPR-u urzdzono maBe muzeum, upamitniajce sBynn akcj TOPR-owców, którzy przez lini frontu II wojny przekradli si do partyzanckiego szpitala na stokach Brestowej koBo Zwierówki na SBowacji, skd przenie[li rannych sBowackich i radzieckich partyzantów do wyzwolonego ju| Zakopanego. Zim na polanie czynny przeno[ny wycig narciarski. Pikne widoki wiosn, kiedy kwitn krokusy. Powrót t sam tras. Hala Gsienicowa  Czarny Staw Gsienicowy, czas przej[cia 6h Wycieczka póBdniowa, [rednio trudna. Ró|nica wzniesieD 600m. Trasa z klasyki tatrzaDskiej, w serce gór, gdzie rozpoczynaj si najpikniejsze szlaki wysokogórskie. Malownicze widoki szczytów w [rodkowej cz[ci Tatr. Najdalej wBasnym samochodem mo|na dojecha do parkingu przy ul. BronisBawa Czecha koBo Ronda im. Jana PawBa II. Wtedy dochodzimy do Kuznic Alej Przewodników TatrzaDskich lub mo|emy dojecha mikrobusem bdz autobusem PKS. Sprzed restauracji kuznickiej kierujemy si na wschód, przechodzimy przez mostek na potoku Bystra i idziemy za znakami niebieskimi i zielonymi do[ stromo pod gór. Po kilkunastu minutach zielone znaki id prosto na Nosal, a w prawo skrca droga na stok Nieboraka, obok obszaru ochronnego ujcia wody pitnej. Na zakrcie szlaku odsBania si widok na Kalatówki i Giewont nad nimi. Przez las podchodzimy teraz stokiem Boczania, a nastpnie wychodzimy na odsBonity grzbiet Skupniowego UpBazu. Z lewej strony widok na Polan Olczysko, z prawej - Dolina Jaworzynka. Midzy stokami MaBej i Wielkiej Kopy Królowej przeBcz Karczmisko. Z prawej strony dochodzi [cie|ka z Doliny Jaworzynki. U podnó|a Kopy Magury kierujemy si w stron coraz rozleglejszej panoramy szczytów, otaczajcych Hal Gsienicow, z majestatyczn piramid {óBtej Turni w centralnym miejscu i strzelistym Ko[cielcem z prawej strony. Zcie|ka wchodzi midzy niewysokie [wierki, a nastpnie do[ stromo schodzi w dóB na Hal Gsienicow. Mijamy schronisko Polskiego Zwizku Alpinizmu "Betlejemka" oraz kilka budynków TatrzaDskiego Parku Narodowego i innych instytucji naukowo- badawczych i dochodzimy do schroniska "Murowaniec" (1500 m n.p.m.). Wybudowano je w 1925 r., a jego pierwszym oficjalnym go[ciem byB ówczesny prezydent Polski - StanisBaw Wojciechowski. Ma ok. 100 miejsc noclegowych, bufet i przestronn jadalni. Hala Gsienicowa nale|y do najbardziej uczszczanych miejsc w Tatrach Polskich i stanowi punkt wyj[cia licznych tras turystycznych o rozmaitym stopniu trudno[ci. W okolicy jest wiele szkoleniowych dróg taternickich. Zim jest tu prawdziwe centrum narciarskie. Ozdob terenu jest kilkana[cie jezior górskich, spo[ród których najwikszymi s Czarny Staw Gsienicowy i Zielony Staw Gsienicowy. Najwy|szym szczytem w okolicy jest Zwinica (2301 m). Nad Czarny Staw Gsienicowy prowadzi od schroniska niebieski szlak. Staw ten poBo|ony jest na wysoko[ci 1620m n.p.m., ma 18ha powierzchni i 51m gBboko[ci. Jest to czwarty co do wielko[ci staw w Tatrach Polskich. Po poBudniowo-wschodniej stronie stawu wystaje z wody wysepka, z góry przypominajca ksztaBtem |ubra. Znad Czarnego Stawu Gsienicowego prowadz szlaki na Orl Per i na Ko[cielec. Powrót do Kuznic t sam tras, lub od PrzeBczy midzy Kopami, |óBtym szlakiem przez Dol. Jaworzynki Hala Kondratowa  Giewont  Dol. Str|yska, czas przej[cia ok. 7h Wycieczka dosy trudna, ró|nica wysoko[ci blisko 900 m. Szlak prowadzi na najpopularniejszy szczyt Tatr, stanowicy symbol Zakopanego. WspaniaBa ro[linno[, mo|liwo[ spotkania kozic. W sezonie spory tBok i konieczno[ czekania na swoj kolej w partii podszczytowej. Przy oblodzeniu i przy deszczu - niebezpiecznie. Wychodzimy z Kuznic obok dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch i idziemy brukowan Drog Zw. Brata Alberta do Kalatówek. Za klasztorem sióstr albertynek schodzimy w lewo od drogi i wsk [cie|k obchodzimy Kalatówki dolnym skrajem polany. Podej[cie przez las na Hal Kondratow do schroniska. Z prawej strony stoki DBugiego Giewontu, zim niebezpieczeDstwo lawin. W lewo odchodzi zielono znakowana [cie|ka na Czerwone Wierchy. Nasza droga prowadzi prosto, w górne partie Hali Kondratowej. Midzy kosówkami dochodzimy do kotliny, zwanej PiekBem i zaczynamy strome podej[cie na PrzeBcz Kondrack (1725 m n.p.m.). Od zachodu podchodzi Dolina MaBej Aki - [cie|ka znakowana |óBto. Ten sam kolor ma szlak, prowadzcy na poBudnie, na Kop Kondrack. Nasza [cie|ka skrca w prawo, na póBnoc i po chwili osiga PrzeBcz Kondrack Wy|ni (1780 m), nazywan popularnie Herbacian PrzeBcz, gdy| czsto tu góralki sprzedawaBy herbat lub kwa[ne mleko. Szlak wej[ciowy na szczyt Giewontu podchodzi od prawej strony na PrzeBcz Szczerba (midzy DBugim Giewontem a Giewontem), a nastpnie ostro wspina si w kierunku dobrze widocznego krzy|a. Szlak na tym odcinku jest jednokierunkowy (schodzc obchodzi si wierzchoBek dookoBa). UBatwienia w postaci klamer i BaDcuchów pomagaj w doj[ciu na wierzchoBek. Latem bywa tu tBoczno i trzeba czeka na swoj kolejk. Krzy| na Giewoncie zostaB postawiony w 1901 r. z inicjatywy zakopiaDskiego proboszcza Kazimierza Kaszelewskiego. Górale wnie[li poszczególne elementy |elazne na szczyt, a nastpnie tu je zmontowali. Metalowa konstrukcja ma 15 metrów wysoko[ci (2 metry dodatkowo w fundamencie). Szczyt Giewontu jest szczególnie niebezpieczny w czasie burzy - wyniosBy wierzchoBek i metalowy krzy| [cigaj pioruny i kilkakrotnie doszBo tu do powa|nych wypadków. Pod |adnym pozorem nie nale|y te| schodzi ze znakowanego szlaku - próby skracania drogi, szukanie zej[cia póBnocn [cian wprost do dobrze widocznego ze szczytu Zakopanego, czy wchodzenie w czelu[ {lebu Kirkora pomidzy Giewontem a MaBym Giewontem prawie zawsze koDcz si nieszcz[ciem, niekiedy wrcz tragedi. Giewont, mimo Batwo[ci trasy i blisko[ci od Zakopanego, jest gór szalenie niebezpieczn. Ale jest tak|e pikny. Jego ksztaBt przypomina posta le|cego czBowieka, std te| legendy nazywaBy go Zpicym Rycerzem i wizaBy z dawnymi dziejami Polski. Jest utworzony ze skaB osadowych, ma bardzo bogat flor, jest tak|e miejscem, gdzie czsto mo|na spotka kozice. Widok ze szczytu nale|y do najpikniejszych w Tatrach. Po zej[ciu ze szczytu, na Wy|nej Kondrackiej PrzeBczy skrcamy w prawo i pod|ajc szlakiem czerwonym przez PrzeBcz w Grzybowcu dochodzimy do Dol. Str|yskiej, a nastpnie dolin do Zakopanego. Pocztkowo szlak wiedzie w atrakcyjnej scenerii, wzdBu| [ciany MaBego Giewontu i Doliny MaBej Aki w dole, z piknym widokiem na Wielk Turni i Kobylarza. Pózniej, od PrzeBczy w Grzybowcu schodzimy ju| lasem. Morskie Oko  Czarny Staw pod Rysami, czas przej[cia ok. 7h Wycieczka co najmniej póBdniowa, [rednio trudna, ró|nica wysoko[ci 600 m. Drog asfaltow dochodzimy do najwikszego tatrzaDskiego stawu, skd rozcigaj si widoki na najwy|sze szczyty Polski - Rysy i Miguszowieckie. Parking na Palenicy BiaBczaDskiej. Uwaga: w sezonie letnim tBok - droga bywa pokonywana przez kilka, a czasem kilkana[cie tysicy turystów dziennie. Na zej[cie nad brzeg Morskiego Oka niekiedy trzeba czeka kilkadziesit minut... Dojazd samochodem przez Jaszczurówk i Cyrhl lub (zim lepiej) przez Bukowin i GBodówk do parkingu na Palenicy BiaBczaDskiej (1,5 km od Aysej Polany), mikrobusem lub autobusem PKS do Polany Palenicy. Dalej doj[cie pieszo lub dojazd furk góralsk. Droga asfaltowa. Zim niekiedy zamykany jest dla turystów odcinek powy|ej Wodogrzmotów Mickiewicza, z uwagi na niebezpieczeDstwo lawin. Trasa prowadzi pocztkowo u podnó|y WoBoszyna (z prawej strony). Z lewej pBynie BiaBka, która na tym odcinku jest rzek graniczn midzy Polsk a SBowacj. Za BiaBk le|y pikna Dolina BiaBej Wody. Midzy drzewami odsBania si widok na najwy|sze szczyty tatrzaDskie, m.in. Gerlach (2655 m), stanowice zamknicie Doliny BiaBej Wody. Niedaleko od Palenicy w prawo odchodzi [cie|ka na Rusinow Polan (znaki niebieskie). Szosa wznosi si serpentynami i dochodzi do mostu na potoku Roztoka, pByncym z Doliny Piciu Stawów Polskich. Przed mostem w prawo odchodzi czerwono znakowany szlak do Zakopanego przez Polan Waksmundzk i Psi Trawk. Z mostu wida dobrze [rodkowy z trzech wodospadów, tworzcych Wodogrzmoty Mickiewicza, nazwane tak w 1890 r. na cze[ najwikszego polskiego poety, którego prochy w tym wBa[nie roku sprowadzono do katedry na Wawelu w Krakowie (przedtem byB pochowany w Pary|u). Za mostem w lewo odchodzi [cie|ka do schroniska w Starej Roztoce, której przedBu|enie (w prawo) wchodzi w las i wzdBu| potoku Roztoka wspina si do Doliny Piciu Stawów (znaki zielone). Szosa nadal wiedzie na poBudnie i po 2 kilometrach doprowadza do le[niczówki "Wanta". Z zakrtu wspaniaBy widok na poBudniowe zamknicie Doliny BiaBej Wody, w ksztaBcie litery "U", charakterystycznym dla dolin, wyrzezbionych przez lodowce. Std w niespeBna godzin dochodzimy lasem (kilka skrótów, [cinajcych zakrty szosy) do polany WBosienica. Tutaj koDcz jazd furki konne. Pawilon gastronomiczny, toalety. Przed nami ju| caBkiem bliska cz[ panoramy szczytów Miguszowieckich, poBo|onych nad Morskim Okiem, od którego dzieli nas jeszcze niespeBna 2 kilometry. Po chwili wychodzimy z lasu na skraj polany SzaBasiska, a nastpnie poruszamy si odsBonitym skrajem stoku Opalonego Wierchu. Szosa przecina szeroki |leb, nazywany {lebem {andarmerii, sBynny z wielkich lawin, które co roku spadaj a| na szos. Zim niezbdna uwaga - niebezpieczeDstwo jest bardzo realne: kilka lat temu dwójka turystów zostaBa zasypana w tym miejscu wprost na szosie. TatrzaDskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe ostrzega przed grozb lawin komunikatami w prasie i radiu, w niebezpiecznych miejscach stawia si te| specjalne tablice ostrzegawcze. Przy zagro|eniu lawinowym TOPR albo zamyka drog, albo wykonuje bezpieczne obej[cia {lebu. Z lewej strony pojawia si zalesiony stok {abiego - warto zwróci uwag na wyraznie uksztaBtowan górn granic lasu, sigajc tu do 1650 m. W strefie tej dominujce i pikne akcenty stanowi wspaniaBe limby. WzdBu| drogi poustawiane altanki daj schronienie w razie deszczu. Pojawia si przed nami wspaniaBa panorama najwy|szych w Polsce szczytów, przewy|szajcych tafl jeziora o blisko kilometr. W prawej, poBudniowo-zachodniej cz[ci panoramy pojawia si charakterystyczna sylweta Zadniego Mnicha, a po chwili Mnicha nad Morskim Okiem - szczytu, stanowicego od lat symbol pikna Tatr, a jednocze[nie symbol taternictwa, podobnie jak alpejski Matterhorn. Po lewej stronie mijamy niewielkie, zarastajce stawki, wreszcie dochodzimy do "Starego Schroniska" - XIX- wiecznej wozowni, sBu|cej dawnym turystom do "gara|owania" konnych powozów, a w pózniejszych latach wykorzystywanej na noclegi. Na morenie stoi "Nowe Schronisko", rzeczywi[cie wygldajce jak nowe, bo w 1992 r. wyremontowane, ale wybudowane w 1908 roku. Wchodzimy na plac przed schroniskiem (1404 m n.p.m.). Okoliczny teren na przeBomie XIX i XX wieku byB przedmiotem sporu midzy Polsk, wchodzc wówczas w skBad Austrii a Wgrami. WBa[ciciel ssiednich terenów, po wgierskiej stronie granicy - ksi| Christian Hohenlohe, uzurpowaB sobie prawo do aneksji zachodnich stoków {abiego i okolicy Morskiego Oka. Wgrzy opierali si na niedokBadnych dokumentach i wrcz sfaBszowanych mapach, podczas gdy Polacy mieli na poparcie swoich praw do Morskiego Oka niepodwa|alne dowody historyczne i prawne. Spór jednak|e cignB si przez kilkadziesit lat i wreszcie zakoDczyB si wyrokiem midzynarodowego trybunaBu w Grazu, który w 1902 r. przyznaB Polsce prawa do spornego terytorium. Schodzimy po kamiennych schodach nad brzeg Morskiego Oka. Jest to najwikszy staw w caBych Tatrach (blisko 35 ha powierzchni, 860 m dBugo[ci i 566 m szeroko[ci), ma przeszBo 50 m gBboko[ci i |yj w nim pstrgi (karmienie nie jest dozwolone!). Nazwa "Morskie Oko", popularna w ró|nych górach [wiata, nawizuje do legend, mówicych o poBczeniu jeziora z morzem. Warto przespacerowa si dookoBa Morskiego Oka (idziemy w prawo, znaki czerwone) oraz podej[ nad Czarny Staw pod Rysami (1580m n.p.m.). Czarny Staw poBo|ony jest w typowym kotle polodowcowym i jest drugim co do gBboko[ci stawem w Tatrach (76,4 m). WokóB stawu prowadz szlaki: na Rysy, Kazalnic i PrzeBcz pod ChBopkiem. Zaciemniony kocioB Czarnego Stawu, blisko[ najwy|szych polskich szczytów i alpejska sceneria zmusza turyst do pokory i oddania hoBdu górom. Ponadto Badny std widok na poBo|one poni|ej Morskie Oko oraz okalajce je z zachodu Opalone. Zej[cie nad Morskie Oko t sam tras, pózniej skrcajc w prawo dochodzimy do schroniska, a stamtd do Polany Palenicy BiaBczaDskiej. yródBo: Maciej Pinkwart  Zakopane i okolice MieczysBaw TarczyDski  Ceperski przewodnik po Tatrach Dol. Roztoki  Dol. Piciu Stawów Polskich  Zwistówka  Morskie Oko, czas przej[cia ok. 8 - 9h Wycieczka caBodniowa, dosy trudna, ró|nica wysoko[ci ok. 800 m. Wycieczka w okolic prawdziwie wysokogórsk, powy|ej górnej granicy lasu. Zwiedzanie doliny, w której znajduj si najpikniejsze jeziora polodowcowe, a tak|e najwikszy w Tatrach wodospad - Siklawa. Zim trudno, niekiedy niebezpiecznie (lawiny, oblodzenie!). Droga bywa zamykana przez TOPR. Dojazd samochodem lub autobusem do Polany Palenicy BiaBczaDskiej, nastpnie doj[cie asfaltow drog do Wodogrzmotów Mickiewicza. Za mostkiem schodzimy z szosy w prawo i za znakami zielonymi pocztkowo po poBudniowym, a nastpnie póBnocnym brzegu potoku Roztoka podchodzimy ku górze. Z prawej strony pocity |lebami (zim grozne lawiny!) stok WoBoszyna, z lewej - Czuba. W lesie wida liczne limby, na stokach Czuby tak|e modrzewie. Uwaga! - wiosn i jesieni mo|na tu spotka niedzwiedzia! Mijamy polan, zwan Nowa Roztoka i niebawem wychodzimy ponad górn granic lasu, tutaj schodzc szczególnie nisko z powodu niszczcej dziaBalno[ci lawin. Zcie|ka przeciska si przez gst kosodrzewin, dochodzc do podnó|a Zwistówki. Z prawej - wida |leb, opadajcy ze sBynnej z piknych widoków przeBczy Krzy|ne. Przed nami próg Doliny Piciu Stawów Polskich. W lewo odchodzi skrót, stromo wyprowadzajcy prosto do schroniska nad Przednim Stawem (znaki czarne, 30 minut, zim do[ niebezpiecznie z powodu oblodzenia). My jednak idziemy [cie|k w lewo skos, w stron najwikszego w Tatrach wodospadu, nazywanego Wielk Siklaw (siklawa to w gwarze góralskiej wodospad). Potok Roztoka wypBywa z Wielkiego Stawu Polskiego i w tym miejscu spada z liczcego 70 m progu. Malowniczy widok, szczególnie w sBoneczny dzieD! Zcie|ka obchodzi wodospad z lewej strony (uwaga na oblodzenia gBadkich skaB!) i niebawem dochodzi do schroniska (1672 m n.p.m). ZostaBo ono zbudowane w 1953 r. w stylu neozakopiaDskim wg projektu zespoBu, kierowanego przez MichaBa Górskiego. Stoi nad Przednim Stawem Polskim. Ma ok. 100 miejsc, jadalni i narciarni, a prowadzi je od lat góralska rodzina Krzeptowskich. Dolina, poBo|ona w caBo[ci ponad górn granic lasu, sprawia najbardziej majestatyczne wra|enie zim. Jest te| wówczas czsto terenem uprawiania narciarstwa wysokogórskiego. Stawów jest w rzeczywisto[ci wicej ni| pi, a najwy|sze z nich - Zadni Staw - le|y na wysoko[ci 1890 m n.p.m., czyli tylko 5 m ni|ej ni| szczyt Giewontu. Z doliny rozciga si pikny widok m.in. na Opalony, Miedziane i Kozi Wierch. Po odpoczynku w schronisku kierujc si w lewo mijamy Przedni Staw i pod|ajc za niebieskimi znakami zaczynamy podchodzi pod gór. Lewa strona szlaku jest nieosBonita a jej zbocze prowadzi 300- metrow [cian na dno Dol. Roztoki  bardzo Badne widoki! Nazwa Zwistówka (1855m n.p.m.) tBumaczona jest m.in. tym, |e zwykle wieje tu wiatr. Widok ze Zwistówki jest niezapomniany. Z jednej strony wida jak na dBoni Dol. Piciu Stawów Polskich i Roztoki, a z drugiej panoram najwy|szych szczytów tatrzaDskich. Ze Zwistówki schodzimy kamiennym chodnikiem w dóB, do kotBa wypeBnionego skalnym rumowiskiem, skd znów pod górk wiedzie szlak na Wolarni. Z Wolarni rozciga si unikalny widok na otoczenie Morskiego Oka i Czarnego Stawu pod Rysami. Z Wolarni w dóB, szlakiem przez las, dochodzimy do Dol. Rybiego Potoku, skrcamy w prawo i po 10min. jeste[my w schronisku nad Morskim Okiem. Po odpoczynku, asfaltow drog dochodzimy do Polany Palenicy BiaBczaDskiej.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
szlaki turystyczne w górach, ich utrzymanie i konserwacja oraz ochrona prawna
Najwazniejsze Szlaki Turystyczne Polski
szlaki turyst Europy i świata
turystyka szlaki Tatrzańskie
Szlakiem polskich Tatarów
turystyka
149 Ustawa o us ugach turystycznych

więcej podobnych podstron