9990200326

rakter niestabilności. W obu przypadkach zaobserwowano, drastycznie różniące się od siebie, zmiany autokowariancji w czasie. Zostały one opisane w Raporcie w sposób ilościowy a następnie przedyskuto-

Przedstawiona metodologia jest oryginalna, umożliwiając traktowanie autokowariancji prędkości procesu jako czułego, ilościowego detektora zdarzeń superekstremalnych - zostanie ona użyta w drugim etapie Projektu do analizy porównawczej danych empirycznych dotyczących przede wszystkim kursów walut. Ponadto, stworzona metodologia umożliwi zbadanie (w drugim etapie Projektu) wpływu zdarzeń superekstremalnych na ryzyko rynkowe, wyrażone np. za pomocą zależności wariancji procesu od czasu. Co więcej, pozwoli ona na opracowanie nowej ogólnej metodologii szacowania czasów występowania krachów opartej na zjawisku krytycznego spowolnienia towarzyszącego nieciągłym przemianom fazowym czy ogólniej mówiąc katastrofom (w sensie teorii katastrof Rćne Thoma). Zauważyliśmy bowiem, że tego typu przemiany pojawiają się w trakcie trwania giełdowej hossy, poprzedzając właściwy krach. Badania prowadzone w ramach obu części Projektu mają charakter uniwersalny w tym sensie, że nie zależą od konkretnej przyczyny wywołującej zdarzenia superekstremalne. Jest to własność przypominająca dobrze znaną uniwersalność występującą w zjawiskach o charakterze krytycznym.

JEL: C02, C15, GOI

Słowa kluczowe: kowariancja prędkości procesu, wariancja, ryzyko, hierarchiczne (fraktalne) błądzenie losowe, zdarzenie ekstremalne, czarny łabędź, zdarzenie superekstremalne, królewski (czerwony) smok, szok, prawo potęgowe, nieciągła przemiana fazowa, zjawiska krytyczne, krytyczne spowolnienie, teoria katastrof, krach, prognozowanie.

MATERIAŁY I