3818437328

Spis treści

Przedmowa (Jerzy Ochmański)......................... 5

Yorwort................................... 7

Część pierwsza

Studia nad powstaniem społeczeństwa litewskiego

I. Osadnictwo................................ |J

1.    Geneza osadnictwa epoki    plemiennej.................. 15

2.    Warunki fizjograficzne......................... 23

y. Rozmieszczenie osadnictwa    i    (ego    granice................ 40

A.    Uwagi metodologiczne............ ........... 40

B.    Granice osadnictwa.................. 47

C.    Rzut oka na rozmieszczenie osadnictwa Bałtów w XIII wieku ....    66

4.    Zaludnienie.............................. 70

5.    Jednostka osadnicza............. gj

A.    Terytorium............................ $4

B.    Rozmieszczenie siedzib w polu................... 99

C Zagadnienie organizacji mieszkańców pola..... 102

II. Uwarstwienie ludności........................... 107

1.    Ludność pospolita........ 113

2.    Zagadnienie wielkiej własności ziemskiej................. 123

A. Własność ziemska nobllts pruskich................. 129

II. Dobra seniores inflanckich..................... 137

C Początki wielkiej własności na Litwie................ 142

J. Organizacja majtków nobl/es bałtyckich................. 155

4. Stanowisko społeczne noblUs...................... 165

A.    Podstawy społcczno-organizacyjnc klasy noblles............ 166

B.    Stanowisko nobiler pod panowaniem Zakonu i w monarchii litewskiej .    172

III.    Ród................................... 185

1.    Siła liczebna i rozsiedlenie rodu.................... 133

A.    Ród bojarski na Litwie XVI wieku................. 191

B.    Ród u Bałtów w epoce plemiennej ................ 210

2.    Ustrój rodzinny . , , . ............. . . . ........ 216

3.    Podstawy majątkowe rodu........ 231

4.    Organizacja rodu 1 jego funkcje..................... 246

5.    Początki drużyny...................... 253

IV.    Związki terytorialne............................ 269

I. Struktura polityczno terytorialna.................... 274

A. Włoki............................. 275

U. WyM/orzędne związki terytorialne.................. 283

2.    Zagadnienie monarchiczncgo    ustroju.................. 292

3.    Władze: wiece i naczelnicy....................... 315

4.    Organizacja wojskowa.................. 327

f    A. System obronny •     327

B. Wojsko.............................. 341

CięSć druga

Studia nad dziejami społeczeństwa litewskiego i białoruskiego w wiekach XIV - XVI

V. Wielkie Księstwo Litewskie. Zagadnienia ustrojowe i prawne........ .    351

VI. Uwagi w sprawie podłoża społecznego i gospodarczego unii jagiellońskiej ....    365

Wstęp.................................. 363

1. Kola boja niwa litewskiego w genezie unii 1385/86 r........... 367

A.    Struktura wojskowa Wielkiego Księstwa Litewskiego......... 368

B.    Udział bojarstwa litewikiego w znwarau unii z Polską w 1385/86 r. ...    386

C.    Czynniki polityczno-gospodarcze unii krewsktej............ 389

2.    Procesy społeczne i gospodarcze w Wielkim Księstwie Litewskim a sprawa unii

w latach 1385- 1569.......................... 401

A. Litewska polityka zdobywcza a unia w latach 1385- 1430 ...... 405

B. Równouprawnienie bojarstwa ruskiego w latach 1430 • 1440 ...... 413

C.    Ewolucja gospodarcza Litwy a sprawa unii w okresie 1440- 1569 ....    424

VII Popisy w<>jika Wielkiego Księstwa Litewskiego XVI wieku jako źródło do dziejów

zaludnienia.............. . . ................ 455

VIII. Struktura gospodarcza Mohylewa w czatach pomiary wlócznej........ 466

1.    Znaczenie badań nad dziejami gospodarczymi Mohylewa......... 466

2.    Cel ł zakres pracy........................... 469

3.    Zaludnienie.............................. 470

4.    Rolnictwo i inne zajęcia wiejskie.................... 472

5.    Przemysł miejski, rzemiosła...................... 479

6.    Handel i jego rozmiary........................ 483

7.    Kapitał handlowy. Kredyt....................... 490

8.    Ceny................................. 496

9.    Transport............................... 499

10.    Inne zajęcia ludności.......... 502

11.    Wnioski............................... 504

IX. Handel Mohylewa w XVI wieku...................... 507

1.    Handel poUko-moskiewski w XVI wieku................ 507

2.    Zagadnienie handlu mohyJcwskicgo w XVI wieku............ 509

3.    Geneza Mohylewa i jego wzrost w XVI wieku.............. 510

4.    Organizacja handlu w ogólnoici.................... 513

5.    Przedsiębiorstwo handlowe....................... 516

6.    Handel zamiejscowy.......................... 518

7.    Przedmioty handlu........................... 522

8.    Charakterystyka handlu mohylewskicgo................. 529

Wykaz ważniejszych skrótów.......................... 531

Indeks osobowy................................ 534

Indeks nazw geograficznych........................ . • •    560

lohaItsvcr?ckhnis........... 575