4663670121

3.V\'h<nlv ;i iu-vVho<lv <ltnn>kr;uic.-

Pri zamyśleni sa nad samotnym systemom demokracie ajcho realizacic mi z neho jcdnoznaćnc vyplyvaju vyhody, żc móżcm byt’ obćiankou dcmokratickćho śtatu, móźcm volif, slobodnc sa rozhodovat’ a ncklast’ si serniku prcd lista, ak s nicćim nesrihla&fm. Możno je to iba nasledok toho, ic som inu fomiu vłady nezażila a tcda nemóźem porovndvat' z vlastnych skiiscnosti. No kccTżc nccbccm byt’ ani zaujata, ale ani priliś lojalna, skiisim hlbśic nałiliadnut' do problematiky vyliod rsp nevyliod demokracie oproti iuyin politickym alebo nepolilickym fomiam spravovania veci vcrejnych a aspoń ćiastoćnc sa pokusi t' ich rozobrat’.

Demokracia znamcna predovśelkym vladu vśctkych. Nie len nieklori, £i uż tradicna aristokracia, zamożni, yzdclaiu ći inak privilegovani. ale vśetci oblania bez rozdiclu pohlavia, y-yznania, narodnosti Ci ćohokonek, doslova vśctci obCania majii pravo podicrat’ sa na spravc vcci verejnych. Ci uż priamo alebo ncpriamo. Je potrebne opakovat' viova a znova: demokracia je vhidou vietkych oproti vldde akychkolvek vyvolenjch.(2) V modcmcj dobę je demokracia taknicr vżdy ncpriama vlada Fudu, to znamcna, że Tud si zvolf rcprezcntantov, klon potom vołia zdstupcov Tudu, v których verf a na których v podstate leźf celkova zodpovcdnost’ za Fud, avśak aj Fud je zodpovcdny za to koho zvolil, prcto demokracia a zodpovcduost’ idu ruka v ruke. Nie je możnć. aby obCan nespokojny so zvolcnymi zastupcami alebo s politikou vyhlasil. źc on sa na lakcjlo voFbe nepodieFal. on nie je zodpovcdny za to, ako naś śtat vyzcri prctożc tato forma vlady prinaśa pravo volit' prc vśctkych Avśak tu sa musńn pozastavit' a spomenut' aj fakt, źe demokracia je vladou vaćśiny, a prcto v dcmokracii musi' vaCśina konat’ oliFadupInc aj voći prehlasovancj inenśine, uż len prcto, żc ncbudc vżdy vaCSina - a żc ncvyjadmjc v6Fu v$ctkych. A Co vlastnc znamcna deniokralicka vaCśina‘? Predovśctkym to, te sa na tvorbe vdi$lnovćho ndzoru podleia celd spoioćnost’ v slobodnej a informovaneJ diskusii.(3) Deniokralicka spoloCnost’, pokiaF ma byt’ deniokralicka aj medzi voFbami, v każdodcnnom żivotc, musi prcdovŚetkym zaruCit’ Co naj&irif pristup k informacidm Prcto je pre dcmokraciu dóleżila sloboda slova. ale taktież yyspele media, które sa snaźia poclivo informovat’ a nielen manipulovat'. Sloboda proslriedkov komunikacie. televfzie, rozlilasu, tlaCe, vrdlane ckonomickcj uezavislosli. znamcna jeden zo zakladnych pilicrov demokracie.

Avśak na druhcj stranc idealna demokracia necxistujc a nikdy ani ncbola. Demokracia je reżim, który je stale vo vyvoji a v pohybc, który sa stale pri spróbuje novym pomerom, premieńa sa a zdokonaFuje. V praxi je prc iiplnć dcmokratickć slobody potrebne prijimat’ mnożstvo obmedzeni, prctożc dcmokratickć slobody, ktorć su zncużivanć, by mohli Faliko viest’ a Casto aj viedli k rozYTatu, k anarcliii, k padu samotnej demokracie ViiCśinou nict tak dokonałych Fudovych mds. lak vzdelanych. politicky a moralne vyspelych. io\iiako ako nict tak schopnych a yyspclych lfdrov. ktorf by principy demokracie v politickom 2ivote dokazali upłalńovat’ v ich uplnej Cistotc a dokonalosti. Sociológovia aż doteraz tynito odóvodńovali takzvane t’ażkosti, potiaźe a knzu demokracie. Dotykali sa tak jcdnćho z najobtiażncjśich problćmov demokracie: pomcrov śirokych Fudovych mis v dcmokracii k politickym stranam, k Udrom a k politickćmu vcdeniu vóbec a otazky takzYancj oligarchie v dcmokracii. Ale aj dcmokraticky parlament, lento organ, który ma byt’ priamo symbolom a iiplnym vyrazom idcalov Cistcj demokracie, sa posłupne oligarchizujc. Pretoże aj parlament sam musf byt’ vcdeny, jcho praca organizovand, jeho ćinnost’ byrokratizovana. Rovnakć prfćiny, ktorć v stranach davaju moc komplcsnc do nik iba obmedzcnćmu poćtu jedincov vedenia. spósobnjd vo vaćSinc parł amen tov podobny proces: veFka ćast’ poslancov casto nevie. Co sa tu deje. alebo. ćo sa diat’ mi Celu jeho ćinnost* vcdu różne komitety, różne koali £ne vybory, niekedy aj anonynuic pracujiice organy, zlożene