5020057450

System prawa

1.1.    Pojęcie systemu prawa

1.    System prawa - odpowiednio uporządkowany zbiór norm prawnych.

2.    Rodzaje systemów prawa wg sposobu w jaki kształtują się normy prawne:

a)    civil law, system prawa stanowionego,

b) common law, system prawa anglosaskiego.

3.    Rodzaje systemów prawa biorąc pod uwagę rodzaj podmiotów, które tworzą prawo:

a)    prawo krajowe (wewnętrzne),

b)    prawo międzynarodowe,

c)    prawo Unii Europejskiej.

1.2.    Systemy cMI law I c om mon law

1.    System prawa stanowionego:

a)    podstawowy fakt prawotwórczy - stanowienie norm,

b)    podstawowe źródło prawa - ustawa,

c)    zasada prymatu ustawy,

d)    rozdział procesów stosowania i tworzenia prawa,

e)    wyrasta z tradycji prawa rzymskiego.

2.    System prawa anglosaskiego:

a)    istotny fakt prawotwórczy - precedens prawotwórczy,

b) sądy stosują prawo, ale także mogą je tworzyć,

c)    wywodzi się z prawa zwyczajowego.

1.3.    Prawo krajowe, prawo międzynarodowe, prawo Unii Europejskiej

1.    Prawo krajowe (wewnętrzne) - normy tworzone przez prawodawcę krajowego lub kształtujące się w ramach społeczności państwowej i obowiązujące jedynie na terytorium danego państwa.

2.    Prawo międzynarodowe (prawo narodów) - normy tworzone przez wiele państw (dwa lub więcej) liii inne podmioty prawa międzynarodowego, bądź kształtowane w społeczności międzynarodowej, powstające w rezultacie zawierania przez państwa umów międzynarodowych, kształtowania się międzynarodowego prawa zwyczajowego i stanowienia przez organizacje międzynarodowe.

3.    Prawo Unii Europejskiej (prawo europejskie, unijne):

a)    prawo pierwotne - traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie oraz traktaty ustanawiające Unię Europejską, a ponadto traktaty rewizyjne, traktaty o przystąpieniu do UE nowych państw oraz ogólne zasady prawa wspólnotowego;

b)    prawo wtórne (pochodne) - stanowione w UE przez różne jej instytucje, w tym:

i.    prawo organizacyjne - normy adresowane do różnych instytucji UE,

ii.    dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i inne.

4.    Acquls communautalre - cały prawny "dorobek wspólnotowy”: dotychczasowe prawo UE wraz z ukształtowanymi sposobami jego rozumienia i stosowania, orzecznictwo sądowe, normy zwyczajowe, a także wartości tkwiące u podstaw funkcjonowania UE.

1.4.    Formalne cechy systemu prawa: zupełność I spójność

1.    Zupełny system prawa - system, w którym nie występują luki.

a)    luka aksjologiczna - mówi się o niej wtedy, gdy jakieś zachowanie nie jest przez normy danego systemu uregulowane, chociaż koś jest przekonany, kierując się swoim systemem wartości, iż zachowanie to powinno być przez normy systemu nakazane albo zakazane.

b) luka konstrukcyjna - polega na tym, że normy danego systemu przewidują dokonywanie jakichś czynności konwencjonalnych, ale w systemie tym brak reguł wskazujących, jak ważnie dokonać owych czynności, czy też reguły takie są nie dość precyzyjne.

2.    Spójny system prawa - taki, w którym:

a)    nie występują normy ze sobą niezgodne,

b)    normy systemu są powiązane rozmaitymi więziami.

3.    Sprzeczność (niezgodność) norm - normy sprzeczne, to dwie takie normy, z których jedna w określonych okolicznościach nakazuje adresatowi czynić to, co druga norma mu w tych samych okolicznościach czynić zakazuje. Realizując jedną normę, przekracza się drugą.

4.    Normy przeciwne - takie dwie, lub więcej, które mając częściowo albo całkowicie wspólny zakres zastosowania, nakazują adresatowi takie czyny, których nie da się zarazem spełnić. Takich norm zrealizować razem nie sposób, ale może nie zrealizować żadnej z nich.

5.    Normy niezgodne prakseologłcznle - normy, które da się wszystkie zrealizować, ale zrealizowanie jednej z nich niweczy częściowo lub całkowicie skutki zrealizowania innej normy czy innych norm.

6.    Więzi systemu prawa mogą być:

a) kompetencyjne,