6551263432

I. Biochemiczne podstawy życia. Komórka

ATP - uniwersalny nośnik energii w komórce

Funkcję uniwersalnego nośnika energii w komórce pełni głównie ATP (adeno-zynotrifosforan). Oprócz ATP nośnikami energii w niektórych procesach metabolicznych są mne nukleotydy: GTP (guanozynotrifosforan). UTP (urydynotrifos-foran), CTP (cytydynotrifosforan).

■    Budowa ATP

ATP jest nukleotydem zbudowanym z:

►    rybozy.

►    adeniny.

►    trzech reszt fosforanowych

Między resztami fosforanowymi występują wiązania wysokoenergetyczne, czyli wiązania zawierające dużą ilość energii chemicznej.

■    Hydroliza i synteza ATP

Fosforylacja - reakcja przyłączania grupy fosforanowej do związku chemicznego.

adenina

PRZEMIANY ATP

Zob. też: nukleotydy.

s. 37-38

ryboza reszta fosforanowa

1

P    P

wiązania

wysokoenergetyczne

4. METABOLIZM

T

Hydroliza ATP

Synteza ATP

¹ Podczas hydrolizy ATP grupy fosforanowe są odłączane od cząsteczki ATP ¹ Hydroliza ATP prowadzi do powstania ADP (adenozynodifosłoranu), a następnie AMP (adenozynomonofostoranu).

* W wyniku hydrolizy ATP jest uwalniana erergia, wykorzystywana następnie w przemianach anabolicznych.

ATP

*    Podczas syntezy ATP zachodzi fosforylacja AMP lub ADR

*    Fosforylacja AMP prowadzi do powstania ADR a następnie ATR

*    W wiązaniach chemicznych powstałych w wyniku fosforylacji jest magazynowana energia, która pochodzi z przemian katabolicznych.

HżO

■©* energia

ADP

H_zO

P ♦ energia

AMP

AMP

energia

ADP

U-®*

energia

ATP

64