c) Bogactwo harmoniki a w neoromantyzmie dochodzenie do granic rozwoju systemu dur-moll (chromatyzacja, akord chopinowski, muzyka Liszta, akord tristanowski Wagnera).
i
d) Rozwój instrumentacji - stopniowe poszerzanie składu orkiestry symfonicznej, coraz większa samodzielność instrumentów dętych, duża rola kolorystyki, w neoromantyzmie gigantyczne składy orkiestry symfonicznej z bardzo dużą grupą "blachy" np. Wagner, Mahler. Traktaty o instrumentacji Berlioza i Rimskiego-Korsakowa.
e) Ludowość - nawiązanie do sztuki tworzonej przez lud dopraowadza w 2 poi. XIX w. do powstania szkół narodowych.
f) Wirtuozeria - typ genialnego artysty-wirtuoza, o niepowtarzalnych cechach i umiejętnościach (Paganini, Chopin, Liszt, Wieniawski).
g) Idea syntezy sztuk - Gesamkunstwerk - realizowana w sposób szczególny w pieśni (1 poi. XIX w.) i dramacie muzycznym Wagnera (2 poi. XIX w'.)
6. Rozwój mieszczańskiej kultury muzycznej (popularność fortepianu, muzyka
salonowa - miniatura i pieśń, muzykowanie domowe - muzyka kameralna)
7. Złożoność i bogactwo romantycznej muzyki przedstawia następujące zestawienie:
miniatura pieśń, solowe gatunki instrumentalne; potrzeba intymności, kameralizacji |
duże formy cykliczne opera, symfonia, koncert; potrzeba teatralności i dużego grona odbiorców, |
uniwersalizm pojmowanie muzyki jako wspólnego dla wszystkich, ponadnarodowego i ponadczasowego piękna |
styl narodowy dążenie do odrębności lokalnej w zakresie treści i wyrazu utworów; |
muzyka autonomiczna utwory instrumentalne o tytułach określających zwykle sposób kształtowania muzyki |
programowa utwory instrumentalne sugerujące, poprzez tytuł lub załączony do partytury tekst słowny (program), skojarzenia z literaturą lub malarstwem |
8. Kompozytorzy XIX w.:
• Niemcy: K.M. Weber, F. Schubert, R. Schumann, F. Mendelssihn-Bartholdy,
• Wiochy: G. Rossini, N. Paganini, G. Verdi
• Węgry: F. Liszt
• Francja: H. Berlioz
• Polska: Chopin, S. Moniuszko
9. Kompozytorzy neoromantyczni:
• Niemcy: J. Brahms, R. Wagner, H. Wolf, G. Mahler, A. BrucknerR. Strauss
• Polska: S. Moniuszko, W. Wieniawski, Z. Noskowski, W. Żeleński
• Rosja: M. Glinka, M. Musorgski, M. Rimski-Korsakow, A. Borodin, P. Czajkowski, S. Rachmaninow
• Norwegia: E. Grieg
• Finlandia: J. Sibelius
• Hiszpania: E. Granados, I. Albeniz, M. dc Falla
• Czechy: B. Smetana, A. Dvorak
• Francja: C. Franek, Ch. Gounod, K. Sainl-Saens Zagadnienia do powtórki:
Wyjaśnić i opisać pojęcie "romantyzm" z odniesieniem do literatury i sztuk plastycznych Wymienić cechy muzyki romantyzmu i scharaktery zować je, tzn omówić niektóre elementy warsztatu kompozytorskiego np. harmonikę, obsadę wykonawczą, tematykę itp. Przedstawić wykształcone w tym czasie formy i gatunki muzyczne Wymienić najwybitniejszych twórców XIX w.
3