Metodologia 06-13-27.03-03-10-17.04-08.05 itd.2019
Wykład 1-2-3-4-5-6-7-itd.
Metodologia Badań w Naukach Społecznych - zagadnienia wstępne -
Literatura wykładów:
• Nowak Stefan, Metodologia badań społecznych, Warszawa 1985
• Frankfort - Nachmias Chava, Nachmias David, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001
• Babbie Earl, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2004
• Brzeziński Jerzy, Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 1996
• Mayntz Renate, Holm Kurt, Hubner Peter, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, Warszawa 1985
• Malinowski Marian, Niezgoda Marian (red.), Badania empiryczne w socjologii, Tyczyn 1997
Teoria naukowa
• Problem badawczy
• Hipotezy
• Obraz przestrzeni zmiennych
• Plan badawczy
• Operacjonalizacja
• Dobór próby badawczej
• Weryfikacja hipotez
• Ocena, interpretacja, generalizacja
• Jak wiadomo proces badawczy rozpoczyna się od postawienia problemu badawczego. Aby jednak możliwym stało się zainicjowanie tego procesu poprzez sformułowanie pytania problemu, musi zaistnieć pewna swoista sytuacja, a ściślej mówiąc - jedna z trzech typów sytuacji...
Stefan Nowak nazywa ją sytuacją problemową.
Ogólnie mówiąc, rzecz sprowadza się do stwierdzenia pewnych faktów...
• Badacz spostrzega w rzeczywistości empirycznej coś, co rodzi w nim pytania, czego nie rozumie, co chciałby wyjaśnić;
• Badacz studiując jakąś teorię, dochodzi do wniosku, że brakuje w niej istotnego pojęcia, twierdzenia, albo wręcz dostrzega, sformułowane twierdzenia nie mają charakteru systemu dedukcyjnego
• Studiując jakąś teorię, badacz przypuszcza, iż może być ona nieadekwatna; należy to sprawdzić i ewentualnie szukać „lepszego" ujęcia, „lepszego" systemu wyjaśniania.
Wg. S. Nowaka:
• Postawą pewnego człowieka wobec pewnego przedmiotu nazywamy ogół względnie trwałych tendencji do oceniania tego przedmiotu i emocjonalnego nań reagowania oraz ewentualnie towarzyszących tym emocjonalno-oceniającym tendencjom względnie trwałych przekonań o naturze tego przedmiotu i względnie trwałych dyspozycji do zachowań wobec tego przedmiotu.
Wg. S. Miki:
• Postawą nazywamy względnie trwałą strukturę procesów poznawczych, emocjonalnych i zachowań odnoszących się do jakiegoś przedmioty lub dyspozycję do pojawienia się tych procesów i zachowań.
• Czy zestawy pytań sformułowanych pod wpływem dostrzeżonych faktów możemy traktować jako pytania problemu badawczego?
• Odpowiedź brzmi oczywiście - NIE!
• W zasadzie stawiając te pytania nie przekroczyliśmy jeszcze granicy postrzegania potocznego. Aby tego dokonać, potrzebujemy pojęć naukowych - jak najdokładniej zdefiniowanych i najlepiej ujętych w postać twierdzeń, wiążących je w jasne relacje i pozwalające na wysnuwanie dalszych wniosków.