Ważniejsze procesy:
Proces brunatnienia.
Polega na koagulacji koloidów żelaza i glinu i tworzeniu wokół ziarenglebowych otoczek żelaza i glinu. Twórz się brunatnej barwy poziom zwany poziomem brunatnienia Proces przemywania (lessives)Polega na przemieszczaniu się w głąb profilu drobnych cząstek ilastych w wyniku przemywania. Zjawisku temu towarzyszy słabo kwaśny odczynśrodowiska. Podczas wymywania cząstek iłu koloidalnego może przemieszczać się w postaci helatu substancja organiczna. Obecność tego procesu można stwierdzić na podstawie otoczek ilastych na powierzchni agregatów glebowych. Proces charakterystyczny dla gleby płowej.
Proces bielicowania
Proces bielicowania zachodzi w glebach lekkich ubogich w wapń, pod roślinnością borową, w warunkach silnie kwaśnego odczynu i okresowej anaerobiozy. Decydującą rolę odgrywa substancja organiczna. Polega on na przemieszczaniu się na drodze chemicznej związków próchnicznych, żelaza oraz produktów wietrzenia minerałów pierwotnych, a następnie wytrącaniu ich w postaci poziomów iluwialnych. Proces ten jest charakterystyczny dla gleb bielicowych i bielic.
Proces glejowy
Polega na redukcji związków żelaza Fe+++ do Fe++ przy silnym ograniczeniu dostępu tlenu i udziale bakterii beztlenowych. Wiąże się to ze zmianą zabarwienia z zółtobrunatnego na szarozielonkawe lub szaroniebieskawe. Intensywność zabarwienia zależy od wartości pH środowiska. Obserwowane w glebie oglejenie może pochodzić od stagnujących wód opadowych -oglejenie odgórne, lub od wysokiego poziomu wód gruntowych-oglejenie oddolne.
Procesy zasolenia gleb
Są charakterystyczne dla krajów o klimacie suchym i półsuchym, gdzie parowanie wody przewyższa opady. Stały podsiąk roztworów bogatych w związki wapnia, magnezu i sodu powoduje ich wytrącanie się w powierzchniowych poziomach glebowych. Na powierzchni gleby często obserwuje się wykwity lub skorupy różnych soli. Powstające gleby nazywane są sotączakami, sołońcami lub sołodziami.
Proces torfotwórczy
Zachodzi w warunkach prawie beztlenowych, gdzie bilans wodny jest dodatni, przy udziale roślinności bagiennej (mchy brunatne, mchy torfowców, turzyce, trawy, roślinność szuwarowa, roślinność drzewiasta). Polega na częściowej humifikacji materii organicznej obumarłych szczątków roślinnych. Z czasem szczątki te w warunkach beztlenowych nie ulegają dalszym przemianom lub w warunkach tlenowych podlegają procesowi murszowemu.
Proces murszotwórczy
polega na zmianie natury fizycznej i chemicznej torfu w wyniku jego przesuszenia. W procesie tym następuje dehydratacja koloidów organicznych i przechodzenie ich ze stanu zolu w żel.Tworzący się mursz nabiera cech hydrofobowych i przyjmuje strukturę agregatową. Ze zmianami właściwości