6830719891

-    We fragmencie wiersza podanym w trakcie egzaminu rozpoznaj system wersyfikacyjny i format (w naszym przypadku - opisz istniejące systemy wersyfikacyjne i formaty wiersza).

-    Kryteria podziału na rodzaje literackie,

-    źródła:

*    M. Dłuska, System wersyfikacyjny + Poetyka tom I, red. D. Uliddej + A. Kulawik, Poetyka.

*    M. Głowiński, A. Okopień - Sławińska, J. Sławiński, Zarys teorii literatury, WSiP, Warszawa 1975, ss. 250-265.

System wersyfikacyjny

1. Wyjaśnienie pojęcia:

system wersyfikacyjny - zorganizowany zespół czynników językowych, kształtujący całą wypowiedź językową w wiersz; jest jednym z subkodów języka i nie może być sprzeczny z ogólnym kodem językowym.

rodzaj wiersza	opis, cechy charakterystyczne
ŚREDNIOWIECZNY	-składniowo-intonacyjny (intonacja zdaniowa pokrywa sie z intonacją wierszową), -    wykształciły się pewne normy rytmizacji wierszowej, -    poezja nieliczna - przeznaczona do wykonywania z muzyką, -    zharmonizowanie tekstu z melodią, -    zdanie zamykało się w dwuwierszu (dystychu), rymy parzyste aa, bb, cc, -    asylabiczność (sylabiczny rozmiar wersów nie jest ustalony).
SYLABICZNY	-    twórczość Kochanowskiego (pierwszy w polskiej poezji regularny system wersyfikacyjny- SYLABIZM), -    jednakowa liczba sylab w wersach, -    średniówka (stały przedział wewnątrzwersowy, regularnie stosowany, przed średniówką akcent pada zazwyczaj na przedostatnią sylabę), -    stała klauzula paroksytoniczna (stały akcent na przedostatniej sylabie wersu), -    regularnie rozłożone rymy (ale wiersz biały - nierymowany również występował), -    przerzutnie (intonacja zdaniowa nie pokrywa sie z podziałem wersowym), -    B-zgłoskowiec (raczej nie ma średniówki), 11-zgłoskowiec 5+6 (np. Beniowski Słowackiego, Grażyna Mickiewicza, Monachomachia i Myszeida Krasickiego), 13-zgłoskowiec 7+6 (klasycystyczna tragedia, większe poematy epickie, np. Wojna chocimska Potockiego czy Pan Tadeusz Mickiewicza), -    jedynie sylabowiec ma tak szeroki zakres zastosowań: od drobnych fraszek i epigramów począwszy, poprzez bajki, satyry, ody, sielanki, na poematach epickich kończąc.
SYLABOTONICZNY	-    jest bardziej regularny niż sylabizm, rytmiczny, -    równozgłoskowość, stały akcent, wewnętrzne uporządkowanie tekstu,