DYDAKTYKA OGÓLNA
dr hab. ALICJA SIEMAK -TYLKOWSKA mgr ANNA SOBOLEWSKA
-03.10.2002 -
Wychowanie ma na celu wprowadzenie zmiany w wychowaniu; zmiany w zakresie: wychowania fizycznego, estetycznego, moralnego(etycznego) i intelektualnego.
Pedagogika zajmuje się wychowaniem (poprzez zmiany), a także samą sobą (jak określać cel, jakie metody stosować).
Pedagogika:
-* ogólna
—* kształcenie:
umysłowe (dydaktyka),
moralno-społeczne,
fizyczne,
estetyczne
pais - chłopiec, dziecko, ago - prowadzę
paideia - wprowadzenie w kulturę, wysublimowane, wysokie cele, kształcenie osobowości do kultury -* jęz. staropolski - pedagogia /do XIX w. - wychowanie dzieci/
Częścią wychowania jest nauczanie.
Teoretyczne rozważania nad nauczaniem mają początki w XVII wieku.
1613 r. - „Krótkie sprawozdanie z dydaktyki, czyli sztuki nauczania Ratychiusa”
Krzysztof HELWIG i Joachim JUNG didaktikos - pouczający didasco - uczę, pouczam
Wolfgang RATKĘ (1571 - 1635) - językoznawca, nauczał języków obcych, na ówczesne czasy wielkie osiągnięcia
Nauczanie - czynność, której się można nauczyć, ale trzeba mieć tę .iskrę bożą*
Jan Amos KOMEŃSKI (1592 - 1670)- największy pedagog wszechczasów! „Wielka dydaktyka, czyli uniwersalna sztuka nauczania wszystkich wszystkiego” (1657)
Dydaktyka = sztuka nauczania wszystkich wszystkiego! wszystkich -♦ i chłopców, i babięta, i niemowlę, i staruszka «-* uniwersalna sztuka (wszystkich wszystkiego!)
Takie rozumienie dydaktyki przetrwało do wieku XIX; wtedy na widownię wkracza kolejny wielki pedagog:
Jan Fryderyk HERBART (1776-1841).
Odrzuca on nauczanie jako sztukę; szuka naukowych przesłanek.
Dydaktyka = teoria nauczania
I ta teoria zaczęła obowiązywać, przetrwała do końca XIX wieku.
1900 r. - Ellen KEY „Stulecie dziecka”!
-♦ Wiek XX ma być wiekiem dziecka. Dziecko ma być przedmiotem zainteresowania, obiektem zabiegów. Tymczasem wiek XX...
Ale jednak dziecko zostało postawione w jakimś sensie na piedestale, bo w ciągu ostatnich 100-u lat odwróciły się role (na początku XX wieku ludzie starzy byli najważniejsi - nośniki tradycji, .głowy rodziny*, hierarchia pokoleniowa, a teraz, w XXI wieku, wszystko się kręci wokół dzieci i młodzieży, np. reklamy są adresowane nie do starszych ludzi, ale do młodych, nastawienie jest na dzieci, świat kłania się dzieciom).
John DEWEY (1859-1952)
Dydaktyka - ma być teorią uczenia się, nauczyciel nieważny, trzeba się interesować tym, jak dziecko myśli, jak się ma uczyć, Dziecko zostaje postawione w centrum. Jest to .przewrót kopernikański* w dydaktyce!
W połowie XX wieku dochodzi do głosu myśl, że dydaktyka jest teorią nauczania i uczenia się. Dydaktyka = nauczanie + uczenie się
Zaczynają się badania nad procesem nauczania. Jest wiele teorii, wiele prawd, ale ok. lat 70-tych umacnia się twierdzenie, że:
dydaktyka jest nauką o nauczaniu i uczeniu się.
Dydaktyka zaimuie sie:
1