mgr inż. Fryderyk Lasak
Członek Oddziału Nowohuckiego SEP
Zakład Badań Elektrycznych “El-Fred”
31-621 Kraków oś. Bohaterów Września 61A/23 tel./fax (0-12) 6811541 kom 0-503 750306 e-mail: flasak@tlen.pl
(nowelizacja styczeń 2014 r.)
Od 1 stycznia 1992 r. obowiązują postanowienia wieloarkuszowej Polskiej Normy PN-92/E-05009 (obecnie PN IEC-60364) „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych” będącej ścisłym odpowiednikiem międzynarodowej normy arkuszowej IEC-364 o identycznym tytule, zakresie, treści i układzie. Wieloarkuszowa norma PN IEC-60364 jest ostatnio nowelizowana i poszczególne arkusze wydawane są jako dokumenty harmonizacyjne (HD) w Polsce jako PN-HD 60364,
Norma PN-IEC 60364-4-41:2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa [18-N-1] została znowelizowana i w 2009r. i zatwierdzona jako PN-HD 60364-4-41:2009 Instalacje elektryczne niskiego napięcia . Część 41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed porażeniem elektrycznym. [18-N-2] Norma ta wprowadza pewne zmiany stosunku do wymagań obowiązujących wcześniej.
1.1. Zakres normy
Część 4-41 normy HD 60364 zawiera podstawowe wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym ludzi i zwierząt, w tym ochronę podstawową (ochronę przed dotykiem bezpośrednim) i ochronę przy uszkodzeniu (ochronę przed dotykiem pośrednim).Dotyczy to także stosowania i koordynacji tych wymagań odnośnie do wpływów zewnętrznych.
Podane są również wymagania dotyczące zastosowania dodatkowej ochrony w niektórych przypadkach.
1.2. Wymagania ogólne
1.2.1. W normie tej są stosowane następujące określenia napięcia:
- a.c. - napięcia przemienne są wyrażone w wartościach skutecznych (r. m. s.)
- d.c. - napięcia stałe są bez tętnień
Napięcie stałe bez tętnień, jest to umowne określenie napięcia, w którym wartość skuteczna tętnień nie przekracza 10 % składowej napięcia stałego.
1.2.2 Norma ta przewiduje następujące rodzaje ochrony:
A. Równoczesna ochrona podstawowa i przy uszkodzeniu to:
1. Ochrona polegająca na zastosowaniu bardzo niskiego napięcia SELV i PELV,
2. Ochrona za pomocą ograniczenia energii rozładowania,
3. Obwody FELV
B. Ochrona podstawowa (poprzednio ochrona przed dotykiem bezpośrednim) to:
1. ochrona polegająca na izolowaniu części czynnych,
2. ochrona przy użyciu ogrodzeń lub obudów,
3. ochrona przy użyciu barier,
4. ochrona polegająca na umieszczeniu poza zasięgiem ręki,