1002889389

zagłębienia postglacjalne - powstałe po ustąpieniu lądolodu. Jeziora występujące w zagłębieniach syngenetycznych mają genezę basenowo-rynnową

0    założeniach neotektonicznych (Wigry) i basenowo-eworsyjną (np. Pierty, Białe Pierciańskie, Omutówek; Ber 2009). Zagłębienia postglacjalne zajmują tzw. oczka (np. Gałęziste, Białe Wigierskie, Królówek) albo suchary lub jeziora ałasowe. Ciekawym jeziorem o niejasnej genezie jest Jez. Pietronajć. Na temat jego genezy istnieją dwie hipotezy. Jedna z nich zakłada, że stanowi ono pozostałość po plejstoceńskim pingo, zaś druga - że jest to krater meteorytu kamiennego. Za tą ostatnią tezą przemawia obecność młodych torfów (datowanych na 6410 BP) w osadach dennych jeziora. Jezioro to leży w północnej części Parku, w strefie obniżeń utworzonych przez odpływ wód subglacjalnych, leżącej pomiędzy doliną Wiatrołuży i doliną Ma-niówki. Jest to jezioro dystroficzne (suchar) otoczone subborealnym, iglastym borem mieszanym. Misę jeziora otacza piaszczysty, półkolisty wał, który wznosi się na wysokość od 10 do 19 m nad poziom wody i ma od 80 do 105 m szerokości. Zwierciadło wody w jeziorze leży 2 m wyżej niż poziom wody w korycie płynącej w pobliżu Wiatrołuży.

Charakterystyczną formą rzeźby na terenie WgPN są też płaskie poziomy przyjeziorne. Występują one na południe od Jez. Wigry oraz na wschód

1    południowy wschód od Jez. Pierty.

WARTO ZOBACZYĆ

• Zatoka Cieszkinajki -

Wigry, w północno--wschodniej częśd Plosa Szyja. Ma ona powierzchnię ok. 10 ha i głębokość ok. 15 metrów. Dno zatoki niemal w 100% pokrywają łąki ramienicowe. Od strony lądu wkraczają zaś zarośla wierzbowo--łęgowe. Zatoka Cieszkinajki stanowi przykład dokumentujący proces oddzielania się od Wigier akwenów, stanowiących obecnie tzw. grupę wigierską. Całkowite za-

T Zatoka Geszkinajki (fot. L. Krzysztofiak)

348 I Wigierski Park Narodowy