1105140617

• połączenia przez oziębianie (połączenie skurczowe) - w tym celu część wewnętrzna jest schładzana suchym lodem lub płynnym azotem, zatem nie występuje zjawisko utleniania powierzchni; połączenie przez oziębianie polega na zmianie (pomniejszeniu) wymiaru poprzez chłodzenie i jest stosowane np. do osadzania gniazd zaworowych (w pierścienicach gniazda zaworu) czy łożysk nośnych piasty koła.

Jakkolwiek wyżej omawiane rodzaje połączeń zaliczane są do grupy połączeń nierozłącznych, to jednak w wielu przypadkach można je (zwłaszcza połączenia wtłaczane) rozłączać i łączyć kilkakrotnie, bez uszkodzenia części łączonych.

1.1.5. Połączenia nitowane

Połączenie nitowane są nierozłączne. Nity wytwarza się ze stali, miedzi, mosiądzu i aluminium. Elementami łączącymi w tego typu połączeniach są nity, które składają się z łba, trzona (szyjki) i zakuwki.

Nity stalowe o średnicy poniżej 10 mm zamyka się na zimno (zakuwa) i uzyskuje się w ten sposób połączenie kształtowe. Nity powyżej 10 mm są zamykane na gorąco, gdzie w wyniku stygnięcia powstaje skurcz temperaturowy powodujący, ogólnie mówiąc, zwiększenie wytrzymałości tego rodzaju połączenia. Zamykanie nita może odbywać się ręcznie (młotkami), półręcznie (za pomocą młotków pneumatycznych albo elektrycznie) lub maszynowo za pomocą nitownic hydraulicznych.

Na rys 1.6 przedstawiono podstawowe rodzaje nitów stosowanych w budowie maszyn.

Nit z łbem półokrągłym

-N>e3-

Nit drążony

Nit z łbem płaskim

-£3-

4^3--

r=4b

Nit z łbem grzybkowym

Nit z łbem    Nit jednostronnie    Nit z łbem

płaskim    zamykany    soczewkowym

Rys. 1.6. Przegląd podstawowych rodzajów nitów stosowanych w budowie maszyn [11].

19