• 15 rok - zęby w pełni ukształtowane z wyjątkiem trzeciego trzonowca, który formuje się i wyżyna przez całe życie
U dzieci trudne jest określenie płci, ale łatwe określenie wieku. Diagnozy wieku można dokonać na podstawie stopnia resorpcji korzeni zębów mlecznych. Od 4 rok roku życia korzenie zębów mlecznych są rozpuszczane, by zrobić miejsce zębom stałym. Dzięki resorpcji zęby mleczne po pewnym czasie same wypadają. U dzieci dużo dokładniej można określić wiek za pomocą zębów niż kości.
Młodzież. Analizujemy stopień przyrośnięcia nasad długich oraz zrośnięcia się trzech kości miednicy. Nasady zrastają się od 13 do 25 roku życia. Proces kostnienia zazwyczaj zachodzi wcześniej u kobiet niż u mężczyzn. Dlatego przed określeniem wieku młodzieży należy określić płeć osobnika.
Dorośli. U dorosłych jest wiele metod diagnostyki wieku i żadna z nich nie jest doskonała. Precyzja metod spada wraz z wiekiem osobnika od 2 lat, przez interwały 5 letnie, do osób ponad 60-letnich, których wieku nie da się określić dokładniej niż stwierdzić przekroczenie 60 roku życia. Metody diagnostyki wieku opierają się na:
• spojeniu łonowym - interwały 5-letnie. Powierzchnia spojenia łonowego jest pokryta bruzdami poprzecznymi u dzieci i nie ma wyraźnych marginesów - bruzdy są na dole i na górze. Później bruzdy zarastają i około 30 roku życia zanikają. Margines pojawia się najpierw od strony grzbietowej, a potem od strony brzusznej. Potem formuje się margines górny, a dopiero koło 35. roku życia - margines dolny. Nowa kość pokrywająca bruzdy pokryta jest delikatną, drobną granulacją koło 25. roku, a później granulacja staje się coraz bardziej gruboziarnista do 30. roku życia. Granulacja zanika koło 40. roku życia. Później formuje się wał kostny wokół spojenia łonowego. Po 50. roku życia następuje erozja marginesów, wzrasta natężenie procesów degeneracyjnych i zwyrodnieniowych. Stosuje się 10-stopniowe i 6-stopniowe skale. Są różne skale dla kobiet i mężczyzn, gdyż spojenie łonowe kobiet może być uszkodzone przy porodzie.
• powierzchni uchowatej - powierzchnia stawowa ulega podobnym zmianom do spojenia łonowego, ale jest mniej podatna na erozję i zniszczenie w czasie wykopalisk - interwały 10-letnie. Powierzchnia uchowata jest powierzchnią stawową o małej możliwości ruchu. U młodzieży powierzchnia uchowata ma poprzeczne, głębokie kanały, przypominające doliny rzeczne. Między nimi jest kość gładka bez granulacji. Później kanały zanikają, zaś w pobliżu marginesów pojawiają się nieznaczne koncentryczne linie. Linie te później zanikają i pojawia się delikatna granulacja stopniowo grubiejąca, a potem zanikająca na rzecz gładkiej kości, która pojawia się od zewnątrz i przemieszcza się ku środkowi. Następnie pojawia się mikro- i makroporowatość, marginesy są erodowane i pojawiają się zmiany zwyrodnieniowe.
• stopień zrośnięcia szwów czaszki podział na 3 klasy: adultus, maturus, senilis. Sklepienie czaszki składa się z kości połączonych powierzchniami stawowymi. Powierzchnie te zanikają i kości zrastają się ze sobą. Są różnice między poszczególnymi osobnikami oraz różnice zależne od płci. Sekwencja zarastania szwów jest stała. Szew czołowy powinien być zrośnięty do 8. roku życia. Później zrastanie zaczyna się od tylnej części szwu strzałkowego (obelionu) około 30. roku życia, następnie zrasta się przednia część szwu strzałkowego w pobliżu bregmy1, najpóźniej środkowa część szwu strzałkowego, szew wieńcowy i węgłowy (zarastają począwszy od strony szwu strzałkowego). Potem zrasta się szew łuskowy, co może trwać do końca życia. U mężczyzn proces zarastania szwów jest
17
Bregma - przecięcie szwu wieńcowego i strzałkowego