952
PRZEGLĄD TECHNICZNY
1928
przednim. Ma ona na celu zapoznanie z techniką ną i oświetlaczem R-eitjó, pozwalającym na znacz-badania materjałów zapomocą mikroskopu i pary r.iejsze powiększenia (około 500 tu stosowane), termoelektrycznej. Próbki stali zostają tak nastawione, by mogły byc
badane w tern samem miejscu kolejno dwoma od-
Rys. 2. Korytarz (Nr. 1 na planie) z kolekcjami metalurgicznemi i częścią tablic wykładowych.
czynnikami dla odróżnienia ferrytu od cementytu. Następnie w próbce stali podeutektoidalnej zawartość węgla ma być wyznaczona, z dokładnością 0,1%, zapomocą okularu siatkowego.
Ćwiczenie następne (4-e) poświęcone jest stopom miedzi, z których część podlega obróbce termicznej dla wykorzenienia błędnego mniemania, iż tylko stale dają się hartować. Obserwowana jest przy tern zmiana budowy bronzu glinowego lub cy-nowego, zaś budowa mosiądzu i miedzi, mniej lub więcej utlenionej, odrysowywana zostaje zapomocą przystosowanego do mikroskopu aparatu rysunkowego.
Wreszcie, ostatnie ćwiczenie metalograficzne (5-e) odnosi sie do harfowania stali. Obserwowana jest równocześnie zmiana budowy perlitycznej na rnartenzytyczną, ta zaś porównywana jest z budową austenityczną, otrzymywaną przy hartowaniu niektórych stali specjalnych. Używane są przy tem ćwiczeniu duże mikroskopy metalograficzne, zaopatrzone w komorę fotograficzną, na której student oblicza powiększenie ewentualnej fotografji.
Ćwiczenie 6-e, odosobn:one pod względem treści, daje wiadomości z ważnej, pod względem praktycznym, dziedziny makroskopji. Próbki stali bada się kolejno odczynnikiem kwaśnym, jodowym i miedziowym, w celu wyznaczenia stopnia segregacji zanieczyszczeń i warunków uprzedniej obróbki mechanicznej.
Ostatnie cztery ćwiczenia poświęcone są kall -Druga ser ja ćwiczeń, obowiązkowa jedynie dla browaniu pirometrów i ich zastosowaniu. Rozpo-studentów VII semestru grupy technologicznej, ma czyna je (ćw. 7-e) elektryczne spawanie termopa-na celu zastosowanie praktyczne nabytych uprzed- ry konstantan-nichrom i kalibrowanie przy tempe-nio wiadomości do potrzeb przemysłowych. raturach wrzenia naftaliny (218"), siarki (444°)
Pierwsza ser j a. Połowa ćwi- __________________________
czeń pierwszej serji poświęcona ^""""« — I
jestmetalografji.Rozpoczynająsię - . ^
ćwiczenia od całkowitego monto- * tyj • : i I
wania nader uproszczonego mi- > * \ f i 1'.
kroskopu metalograficznego wła- -I ‘ -*'1 ^ J n *
snego wyrobu (ćw. 1-sze). Zmon- j ' ' I j j |
towany mikroskop służy do ob- * “ I •* .. , Ą ® |
serwacji wypolerowanych i wy- n4 1I I k U I ! •
trawionych przez studentów pró- iL* ■ J j I * *
bek surowców białych pod-i nad- i I ■ijj | - ’‘j|r I ■
eutektycznych przy stosunkowo * . rOJS' i ti - Ą r<ala* * •
11 • 1 • * li | * X I 1
slabem powiększeniu, me prze- »*i|P -
Przy następnem ćwiczeniu ^ '1 i
(2-giem) student rozporządza już *
prawdziwym mikroskopem meta-lograficznym typu warsztatowego, ■ u bezśruby mikrometrycznej. Badana bywa próbka surowca szarego • * •
inkludowana w szellaku i próbka stopu łożyskowego, w której mie- _ rzona jest wielkość kryształów za-
pomocąokularupodziałowego.Po- ^Ys- 3* Ogólny widok sali ćwiczeń studenckich (Nr. 12 na planie),
większenie dochodzi już do 250.
Potem (ćw. 3-cie) przechodzi student do ba- i kadmu (778u). Wyprowadzone stąd wzory 2-go
dania stali wyżarzonej. Rozporządza on mikrosko- i 3-go stopnia ustalają stopień błędu przy używa-
pem bardziej doskonałym, ze śrubą mikrometrycz- niu interpolacyjnego wzoru parabolicznego.
a \
T
*
P ■-